Μία φωνή από το ηχείο του υπολογιστή, ακούγεται να δίνει την ερμηνεία μιας λέξης, την οποία νωρίτερα είχε προφέρει ένας μαθητής με προβλήματα όρασης. Αντί να δώσει φωνητική εντολή, θα μπορούσε εναλλακτικά να χρησιμοποιήσει το ειδικό πληκτρολόγιο για γραφή Braille (Μπράιγ), ή να την πληκτρολογήσει στο συμβατικό πληκτρολόγιο, για να εισπράξει το ίδιο αποτέλεσμα.
Το IvyLex, ένα ηλεκτρονικό λεξικό για άτομα με οπτική αναπηρία, που δημιούργησε ο Απόστολος Γαρούφος στο πλαίσιο της διδακτορικής διατριβής του, είναι το… θαύμα πίσω απ’ αυτή την εξέλιξη.
Δικαιολογημένα ο Απόστολος Γαρούφος φιλόλογος, αναπληρωτής καθηγητής ειδικής αγωγής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και πλέον διδάκτορας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης με ειδίκευση στην Ψηφιακή Λεξικογραφία, βαθμολογήθηκε με 10 (Άριστα) για το IvyLex.
«Στο μεταπτυχιακό μου είχα κάνει ένα πρόγραμμα, το MinaDot, που κάνει απεριόριστες μεταγραφές από τα ελληνικά και τα αγγλικά σε γραφή Μπράιγ. Στο διδακτορικό μου, λοιπόν, το εξελίξαμε περισσότερο και δημιουργήσαμε ένα λεξικό, το οποίο χρησιμοποιείται από άτομα με προβλήματα όρασης -και κυρίως από μαθητές και μαθήτριες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης», δηλώνει ο Απόστολος Γαρούφος στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, υπογραμμίζοντας την άψογη συνεργασία και τη σωστή καθοδήγηση που είχε από την καθηγήτριά του Ζωή Γαβριηλίδου.
Στις πρώτες βαθμίδες εκπαίδευσης δεν υπάρχουν ειδικά λεξικά για άτομα με προβλήματα όρασης, τόσο ως προς τα εργαλεία που απαιτούνται για να αναζητήσουν μια λέξη, αλλά και ως προς τα λήμματα. «Έτσι λοιπόν εμείς φτιάξαμε ένα διαμορφωμένο λεξικό το οποίο όταν μπαίνει το άτομο με πρόβλημα όρασης μέσα, έχει τρεις επιλογές: Πρώτον να μιλήσει και να γραφτεί η λέξη από μόνη της, να εμφανιστεί το λήμμα και να αρχίσει να σου λέει τον ορισμό με ηχητική αποφώνηση. Δεύτερον έχει την επιλογή να γράψει το λήμμα με Μπράιγ, όπως ακριβώς κάνουν τα άτομα με προβλήματα όρασης που χρησιμοποιούν γραφομηχανή, δηλαδή με τον συνδυασμό έξι πλήκτρων, που φτιάχνουν ένα γράμμα», εξηγεί, τονίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο προωθείται η γραφή Μπράιγ, καθώς από την έρευνα που προηγήθηκε της δημιουργίας του IvyLex, προέκυψε ότι τα περισσότερα άτομα με προβλήματα όρασης δεν χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο σύστημα γραφής. «Τέλος, έχουμε κι ένα παιχνίδι, το οποίο προωθεί τη γνώση της γλώσσας με πιο ευχάριστο τρόπο», καταλήγει ο Απόστολος Γαρούφος.
Το συγκεκριμένο λεξικό για άτομα με οπτική αναπηρία, που περιλαμβάνει σχεδόν 4.000 λήμματα και είναι δωρεάν.
Είναι χαρακτηριστικό ότι δημιουργήθηκε από τον ίδιο τον Απόστολο Γαρούφο, που εκτός από πιστοποιημένος στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα και γνώστης της γραφής Μπράιγ, γνωρίζει και προγραμματισμό, τον οποίο εφάρμοσε τόσο για το λεξικό, όσο και για άλλες εφαρμογές και projects γεμάτα ενσυναίσθηση, με τα οποία όπως λέει, προσπαθεί να μυεί τους μαθητές του στην ελληνική νοηματική γλώσσα.
Το IvyLex μέχρι στιγμής λειτουργεί μόνο online ( mikaelalex.garoufos.edu.gr/ivy/)
Στόχος είναι το επόμενο διάστημα να λειτουργεί και χωρίς να είναι απαραίτητη η σύνδεση στο διαδίκτυο, αλλά και να είναι διαθέσιμο μέσω εφαρμογών σε κινητές συσκευές. Στην πλήρη εξέλιξή του ο Απόστολος Γαρούφος σκοπεύει να εισάγει στην υπάρχουσα εφαρμογή και την τεχνητή νοημοσύνη, για να διευκολύνει ακόμα περισσότερο τους μαθητές.
•Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/ Βαρβάρα Καζαντζίδου.