Κλεάνθης Βικελίδης: Το «Μακεδονικό τανκ» που άλωσε τα γήπεδα και έγραψε ιστορία

Σύμφωνα με τη wikipedia, ο Κλεάνθης Βικελίδης γεννήθηκε σαν σήμερα το 1916· άλλοι δίνουν ημερομηνία γέννησής του τον Νοέμβριο του 1915. Ούτως ή άλλως λίγη σημασία έχει, όταν μιλάει κανείς για έναν ποδοσφαιριστή που έγραψε ιστορία, σε μια εποχή αγνότητας και αγνής αθλητικής λατρείας. Γι’ αυτό και λατρεύτηκε από οπαδούς όλων των ομάδων, γι’ αυτό και φίλαθλοι που δεν είχαν καν γεννηθεί το 1988, που έφυγε από τη ζωή, γνωρίζουν την πορεία του και τον μνημονεύουν.

Η σπουδαιότητα των μεγάλων παικτών που η φήμη τους ταξιδεύει στην αιωνιότητα.

Και η διοίκηση του Άρη έδωσε το όνομα του στο γήπεδο της ομάδας, ως ελάχιστο φόρο τιμής.

Ο υπερκινητικός μαθητής

Ο Κλεάνθης είχε οκτώ αδέρφια. Τον μύησε στο ποδόσφαιρο ο αδερφός του, Κώστας, και γράφτηκε στον Άρη από παιδική ηλικία. Αυτό ήταν. Από τότε το μυαλό του ήταν στο ποδόσφαιρο, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να τον διώξουν από όλα τα σχολεία.

Όπως είχε δηλώσει η κόρη του, Κατερίνα Βικελίδη, σε συνέντευξή της: «Θυμάμαι ότι στη διάρκεια ενός μαθήματος Αρχαίων Ελληνικών, ο πατέρας μου κοιτούσε έξω από το παράθυρο. Τότε, το σχολείο Ανατόλια, όπου ήταν, βρισκόταν επί της Θεμιστοκλέους Σοφούλη. Είχε εστιάσει το βλέμμα του σ’ έναν ψαρά ο οποίος πουλούσε ψάρια μπροστά στη θάλασσα. Ήταν μεγάλος σε ηλικία. Ξαφνικά λοιπόν είδε μια γυναίκα να κλέβει ένα ψάρι από τον πάγκο του ψαρά. Χωρίς να το σκεφτεί, πήδησε από το παράθυρο, έπιασε τη γυναίκα και παρέδωσε το ψάρι.

»Ο καθηγητής έμεινε άναυδος. “Κλεάνθη, παιδί μου”, του φώναξε, και ο πατέρας μου του απάντησε… “δεν θα μπορούσε να επιτρέψω να κλέψει από έναν γέρο άνθρωπο ο οποίος παλεύει για το μεροκάματο”. Αυτός ήταν ο πατέρας μου. Ένας ευαίσθητος και δίκαιος άνθρωπος, με αξίες».

Το 1932 παίζει για πρώτη φορά, σε αγώνα με τον Απόλλωνα Αθηνών στον οποίο ο Άρης νίκησε με το επιβλητικό 6-1. Δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι θα εξελισσόταν σε έναν από τους σπουδαιότερους ποδοσφαιριστές στη ιστορία του Άρη και του ελληνικού ποδοσφαίρου. Άλλωστε, εκείνη την εποχή ο ποδοσφαιριστής δεν ήταν επάγγελμα. Ο Κλεάνθης Βικελίδης για μικρό διάστημα πήγαινε στο μπακάλικο του πατέρα του και δούλευε. Όμως η ιστορία είχε άλλη γνώμη.

Διακοπή λόγω πολέμου

«Ο πατέρας μου πολέμησε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά ακολούθησε η περίοδος του Εμφυλίου. Δεν μου μίλησε ποτέ για τον πόλεμο», είχε δηλώσει η Κατερίνα Βικελίδη.

Και μετά επιστροφή στα γήπεδα. Και στους θριάμβους. Τότε ήταν που του έδωσαν το προσωνύμιο «Μακεδονικό τανκ».

Στον Άρη αγωνίστηκε από το 1932 έως και το 1949, όταν πια τα πόδια του δεν βαστούσαν άλλο. «Στο γήπεδο ήταν σκληρός, έβαζε το πόδι του γνωρίζοντας ότι θα του το σπάσουν. Εκείνη η εποχή ήταν διαφορετική. Οι αγώνες ήταν βίαιοι, τον χτυπούσαν αλύπητα. Κάποια στιγμή, ένας ορθοπεδικός ο οποίος είχε εξετάσει τα γόνατά του, αναρωτιόταν πώς αυτός ο άνθρωπος ήταν σε θέση να περπατήσει», θυμόταν η κόρη του.

Όπως ένας αγώνας με την Εθνική ομάδα κόντρα στο Ισραήλ, στο Τελ Αβίβ. Στην προσπάθειά του να σκοράρει, αντίπαλος αμυντικός κόντεψε να του βγάλει το μάτι. Η μπάλα κατέληξε στα δίχτυα, ο ίδιος είχε σωριαστεί στο έδαφος, οι συμπαίκτες του έσπευσαν να τον αγκαλιάσουν και ο ίδιος… έψαχνε το μάτι του. Τελικώς, αυτό είχε παραμείνει στη θέση του, αλλά ήταν τόσο ισχυρό το χτύπημα, σε σημείο να χάσει προσωρινά την όρασή του.

Δεν είχε πτοηθεί από τις κλοτσιές που έφαγε, σε σημείο να τον χαρακτηρίσουν… «ο ποδοσφαιριστής με τα έξι πόδια», γιατί δεν έπεφτε με τίποτε.

Σύμφωνα με την Κατερίνα Βικελίδη, ένα πράγμα ενοχλούσε τον πατέρα της: «Με πήγαινε στο γήπεδο από ηλικία 4 ετών. Τότε επιτρεπόταν να καθίσουμε εντός του γηπέδου και στεκόμουν κοντά στον πάγκο της ομάδας. Ο πατέρας μου, πάνω απ’ όλα, ένιωθε Μακεδόνας. Δυστυχώς όμως, από τότε, όταν η ομάδα πήγαινε στην Αθήνα, τον φώναζαν “Βούλγαρο” και η μητέρα μου έβαζε τα κλάματα».

Η επεισοδιακή γέννηση

Ο Κλεάνθης Βικελίδης δεν ήταν «παρών» στη γέννηση της κόρης του, καθώς έπαιζε στον καθοριστικό αγώνα με την ΑΕΚ στην Αθήνα, στην τελική φάση του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος. Η Κατερίνα Βικελίδη αποκάλυψε πως «αντιπροσωπεία του Δημοτικού Συμβουλίου είχε επισκεφθεί τη μητέρα μου Σαπφώ στο μαιευτήριο, για να την πείσουν να επιτρέψει στον πατέρα μου να ταξιδέψει με την ομάδα στην Αθήνα. Την παρακάλεσαν, ήξεραν αν δεν του έδινε την άδεια δεν θα πήγαινε, καθώς επρόκειτο για τη γέννηση του πρώτου παιδιού. Ταυτόχρονα, την παρακάλεσε ο θείος μου. Όταν λοιπόν τελείωσε ο αγώνας με την ΑΕΚ, ο πατέρας μου τηλεφώνησε στον θείο μου για να ρωτήσει για τη γέννα. Ο δε θείος μου τον ρωτούσε για το αποτέλεσμα του αγώνα. Τότε, στη γέννα μαθαίνανε το φύλο του παιδιού», είπε.

Εκείνος ο αγώνας έληξε ισόπαλος (1-1) και τελικά ο Άρης κατέκτησε το Πρωτάθλημα το 1946 νικώντας την ΑΕΚ στη Θεσσαλονίκη με 3-1. Το πριμ των ποδοσφαιριστών από την κατάκτηση του Πρωταθλήματος το 1946 ήταν 10 δραχμές.

Η φιλία πάνω από ομάδες

Μπορεί στον αγωνιστικό χώρο να παιζόταν άγριο παιχνίδι, όμως αυτό δεν εμπόδιζε τους παίκτες εκτός αγωνιστικού πεδίου να είναι φίλοι. Ο πρώην σύμβουλος της ΕΠΟ και διοικητικός παράγοντας της ΕΠΣΜ και του ΠΑΟΔ Βασίλης Προυσαλίδης θυμάται σε συνέντευξη του, στο oiassoitouareos.gr: «Ο Νίκος Κουσουλάκης του Ηρακλή, γνωστός και ως “Τσαγανιάς”, δούλευε παράλληλα στο λιμάνι σαν χαμάλης. Αξιοπρεπέστατος άνθρωπος, προσπαθούσε να βγάλει τα προς το ζην.

»Πριν από έναν αγώνα του Ηρακλή με τον Άρη, ο Νίκος είχε τελειώσει τη δουλειά του στο λιμάνι, αλλά δεν είχε τα ναύλα για το λεωφορείο, ώστε να πάει στο γήπεδο. Στη στάση του λεωφορείου, συνάντησε τον Κλεάνθη. Τον Ρώτησε ο Κλεάνθης “καλά, δεν θα έρθεις στο παιχνίδι;”. Ο Νίκος του εξήγησε ότι δεν είχε χρήματα για τα ναύλα, και του τα κάλυψε ο Κλεάνθης. Με τον Νίκο ήταν πολύ καλοί φίλοι. Από μικρή ηλικία ο Νίκος δούλεψε σκληρά και δεν είχε μάθει γράμματα. Σε μια αποστολή την Αθήνα, θαρρώ με την Εθνική ομάδα, έμεναν στο ξενοδοχείο “Ελλάς” και για φαγητό είχαν πάει σ’ ένα πολυτελές εστιατόριο. Ο σερβιτόρος έφερε τον κατάλογο, ο Νίκος δεν ήθελε να δείξει την αδυναμία του κι έδειξε με το χέρι του τι ήθελε να φάει. Δεν ήξερε τι είχε παραγγείλει, και ήρθε ένα μπουκάλι κρασί. Βγήκε από το μαγαζί γιατί αισθάνθηκε άβολα. Ο Κλεάνθης το κατάλαβε, ακύρωσε την παραγγελία, σηκώθηκε από το τραπέζι και πήγε κατευθείαν στον φίλο του».

Ένας άλλος φίλος του, ο ποδοσφαιριστής Κώστας Χούμης ήταν από τους ελάχιστους που έπαιζαν σε ομάδα του εξωτερικού και συγκεκριμένα στη Ρουμανία. Είχε κανονίσει να πάρουν στην ομάδα τον Βικελίδη, φυσικά με πολύ καλύτερες απολαβές από ό,τι στον Άρη. Κατά τον αστικό μύθο, ο Βικελίδης πήρε στα χέρια του έως και τα εισιτήρια του τρένου, τελικώς όμως τα έσκισε.

Η δικαίωση και ο μύθος

Ο Βικελίδης παρέμεινε πιστός στο ποδόσφαιρο και μετά την αναγκαστική αποχώρησή του από την ενεργό δράση. «Σαν πατέρας ήταν πολύ ζεστός, δοτικός, δεν μπορούσε να μου χαλάσει χατίρι. Συνάμα ήταν αυστηρός, απαιτούσε σωστή συμπεριφορά. Δεν χρειαζόταν να βάλει τις φωνές, το επιβλητικό βλέμμα του ήταν αρκετό.

»Ο πατέρας μου είχε δύο πλευρές. Ήταν σοβαρός, δεν του άρεσαν τα ανόητα αστεία, ταυτόχρονα όμως του άρεσαν οι πλάκες, οι μιμήσεις», θυμάται η κόρη του, Κατερίνα.

Ακόμα: «Μάθαμε τις περισσότερες αγαθοεργίες του μετά το θάνατό του. Πάντα αναρωτιόμουν πώς τα κατάφερνε, καθώς εκείνη η εποχή ήταν εξαιρετικά δύσκολη από οικονομικής άποψης. Μετά το θάνατό του, πολλοί άνθρωποι μας είπαν φοβερές ιστορίες για το βαθμό της φιλανθρωπίας του, οι οποίες δεν είναι ανάγκη να δουν το φως της δημοσιότητας».

Ο Κλεάνθης Βικελίδης απεβίωσε στις 4 Νοεμβρίου 1988. Προδομένος από την καρδιά του, υπέστη ανακοπή. Σύμφωνα με τη στατιστική της εποχής, σε 131 αγώνες με τον Άρη σημείωσε 72 γκολ, και ακόμη τέσσερα σε επτά παιχνίδια με την Εθνική. Κατέκτησε δύο Πανελλήνια Πρωταθλήματα (1932, 1946), τέσσερα Πρωταθλήματα Θεσσαλονίκης (1934, 1938, 1946, 1949) και δύο Βορείου Ελλάδος (1933, 1935).

Πρωτοπόρος, μοναδικός, ξεχωριστός, ο Κλεάνθης Βικελίδης στάθηκε πάνω από ομάδες και εισέπραξε αγάπη και σεβασμό.

Σπύρος Δευτεραίος