Μαύρο φθινόπωρο ήταν εκείνο του 1831 για τη Σμύρνη, όπου στα τέλη του Σεπτεμβρίου, ξέσπασε επιδημία χολέρας. Από τις 3 Οκτωβρίου έως τις 17 Νοεμβρίου η νόσος σάρωσε όλη την πόλη αρχίζοντας από την εβραϊκή κοινότητα. Ακολούθησαν οι ορθόδοξες κοινότητες που βρίσκονταν κοντά στην εβραϊκή και τελευταίοι αρρώστησαν οι μουσουλμάνοι που είχαν και τα περισσότερα θύματα. Περίπου 8.000 άνθρωποι νόσησαν και από αυτούς οι 5.000 έχασαν τη μάχη με το θάνατο. Τα μισά από τα θύματα ήταν μουσουλμάνοι.
Στο βιβλίο του «Επιδημία Χολέρας στη Σμύρνη, 1831» (2002), απόσπασμα από το οποίο φιλοξενείται στην Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, ο ακαδημαϊκός Shariat-Panahi S. Mohammad T., αναφέρει πως όσοι είχαν χρήματα είχαν εγκαταλείψει την πόλη ενώ οι υπόλοιποι προσεύχονταν στους ναούς.
Οι συμβουλές των γιατρών προς τους ασθενείς περιελάμβαναν «συνταγές» με χαμομήλι, μέντα και φασκόμηλο αλλά και με όπιο.
≈
Επιδημία χολέρας ξέσπασε στη Σμύρνη στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1831, οπότε παρουσιάστηκαν τα πρώτα κρούσματα.1 Μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου σημείωσε ιδιαίτερη έξαρση στην εβραϊκή κοινότητα, καθώς η συνοικία αυτή ήταν ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη. Μεταξύ των εβραίων υπήρξαν πολλά θύματα. Εν συνεχεία, η επιδημία εξαπλώθηκε στις ορθόδοξες συνοικίες που γειτόνευαν με την εβραϊκή.
Η νόσος βρισκόταν σε ακμή από τις 3 Οκτωβρίου έως 17 Νοεμβρίου και στο διάστημα αυτό η χολέρα εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την πόλη.2
Ο μουσουλμανικός πληθυσμός είχε τα περισσότερα θύματα, εν συγκρίσει με τον ορθόδοξο και τον αρμενικό. Τα θύματα ανάμεσα στους Ευρωπαίους ήταν πολύ λιγότερα χάρη στις καλύτερες συνθήκες υγιεινής.
Ποια τα προληπτικά μέτρα που έλαβαν
Ο πανικός είχε κυριαρχήσει στη Σμύρνη. Πολλοί κάτοικοι εγκατέλειψαν την πόλη και οι πιο πλούσιες οικογένειες αναζήτησαν ασφάλεια σε γειτονικά χωριά. Τα εμπορικά καταστήματα έκλεισαν με αποτέλεσμα το εμπόριο να παραλύσει. Οι εργάτες μαστίζονταν από την ανεργία.
Οι κάτοικοι που παρέμειναν στη Σμύρνη συγκεντρώνονταν σε ναούς, τζαμιά και συναγωγές για να προσευχηθούν.
Όσοι τηρούσαν τους κανόνες υγιεινής δε μολύνθηκαν. Οι κάτοικοι προσπαθούσαν να αντιμετωπίσουν την επιδημία εφαρμόζοντας την προτεινόμενη από τους γιατρούς θεραπευτική αγωγή. Ζέσταιναν τα παγωμένα μέλη του αρρώστου και έφτιαχναν καταπλάσματα από χαμομήλι, μέντα και φασκόμηλο. Οι Ανατολίτες προτιμούσαν φύλλα από ιτιά, λάβδανο σε σταγόνες, αιθέρα και κλύσματα με όπιο.
Αναφέρεται ότι στη Σμύρνη νόσησαν γύρω στις 8.000 άτομα, από τα οποία πέθαναν 5.000. Τα μισά θύματα της επιδημίας χολέρας ήταν μουσουλμάνοι.