Τρία χρόνια αφότου οι Ταλιμπάν επέστρεψαν στην εξουσία, η αποστολή του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν εκφράζει την ανησυχία της για το νομοσχέδιο που επικυρώθηκε πρόσφατα και μεταξύ άλλων περιλαμβάνει επιπλέον περιορισμούς στις γυναίκες.
Ο νέος νόμος, που βασίστηκε σε διάταγμα του ανώτατου πνευματικού ηγέτη των Ταλιμπάν Χαϊμπατουλάχ Αχουντζάντα, ελέγχει κάθε πλευρά της κοινωνικής και ιδιωτικής ζωής των Αφγανών, ακολουθώντας μια ιδιατέρως αυστηρή εκδοχή της σαρίας.
Οι κανόνες αυτοί ίσχυαν ήδη και επιβάλλονταν από την Αστυνομία Ηθών, η οποία υπάγεται στο υπουργείο Προώθησης της Αρετής και Πρόληψης της Διαφθοράς. Δεν είναι προς το παρόν ξεκάθαρο αν η δημοσίευση των κανόνων σε νόμο θα σημάνει την πιο αυστηρή εφαρμογή του.
Στα 35 άρθρα του το νομοσχέδιο προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι οι γυναίκες θα πρέπει να έχουν καλυμμένο το πρόσωπο και το σώμα τους όταν βρίσκονται εκτός σπιτιού, και να φροντίζουν να μην ακούγεται η φωνή τους.
Επίσης οι άνδρες απαγορεύεται να ξυρίζουν τις γενειάδες τους, να παραλείπουν τις προσευχές και τις νηστείες, όπως και το να ακούν μουσική μέσα στο αυτοκίνητο.
Οι ποινές ξεκινούν από «συστάσεις, προειδοποιήσεις για ιερή τιμωρία, προφορικές απειλές» και φτάνουν ως «την κατάσχεση περιουσίας, κράτηση από μία ώρα ως τρεις ημέρες σε φυλακές και όποια άλλη τιμωρία κρίνεται προσήκουσα».
Αν οι παραβάτες δεν συμμορφωθούν, θα παραπέμπονται σε δικαστήριο, όπως διευκρίνισε το αφγανικό υπουργείο Δικαιοσύνης.
«Έπειτα από δεκαετίες πολέμου και εν μέσω φρικτής ανθρωπιστικής κρίσης, ο αφγανικός λαός αξίζει περισσότερα από το να απειλείται ή να φυλακίζεται αν καθυστερεί να πάει στην προσευχή, αν στρέψει το βλέμμα του προς έναν άτομο του αντίθετου φύλου που δεν ανήκει στην οικογένειά του, ή αν έχει στην κατοχή του μια φωτογραφία» κατήγγειλε σήμερα η Ρόζα Οτουμπάγιεβα, επικεφαλής της αποστολής αρωγής του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν (UNAMA).
Σύμφωνα με την ίδια, «ο νόμος αυξάνει τους ήδη αφόρητους περιορισμούς στα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών στο Αφγανιστάν, με τον απλό ήχο μιας γυναικείας φωνής έξω από το σπίτι να θεωρείται προφανώς παραβίαση των ηθικών κανόνων».
Ο ΟΗΕ εξέφρασε επίσης την ανησυχία του για τους περιορισμούς που επιβάλλει ο νόμος στη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία του Τύπου, καθώς προβλέπει ότι τα μέσα ενημέρωσης δεν θα πρέπει να δημοσιεύουν «περιεχόμενο εχθρικό προς τη σαρία και τη θρησκεία» ή «φωτογραφίες που δείχνουν ζωντανά όντα».
«Μέρα με τη μέρα προσπαθούν να σβήσουν τις γυναίκες από την κοινωνία», κατήγγειλε μια 37χρονη νοικοκυρά από την Καμπούλ. «Η σιωπή της διεθνούς κοινότητας μπροστά στις ενέργειες των Ταλιμπάν τους ενθαρρύνει να δημιουργούν νέους νόμους και περιορισμούς καθημερινά», πρόσθεσε.
Το υπουργείο Προώθησης της Αρετής και Πρόληψης της Διαφθοράς ανακοίνωσε ότι το 2023 συνέλαβε και έθεσε υπό κράτηση περισσότερους από 13.000 πολίτες. Δεν διευκρίνισε ωστόσο τα αδικήματα στα οποία είχαν υποπέσει, ούτε το φύλο τους.
Οι Ταλιμπάν ακύρωσαν το προηγούμενο Σύνταγμα του Αφγανιστάν όταν κατέλαβαν την εξουσία στη χώρα τον Αύγουστο του 2021 – κατά δήλωσή τους, κυβερνούν με βάση τον ισλαμικό νόμο.