Για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής κάθε ανθρώπου είναι ο ίδιος υπεύθυνος. Εκτός από κάποιες καταστάσεις – για παράδειγμα, τι γίνεται μετά το «φευγιό» του; Όπως συνέβη με την περίπτωση του Αντώνη Βαρδή· εδώ και μια δεκαετία από το θάνατό του υπάρχουν θέματα, κυρίως με τη δεύτερη σύζυγό του και τα παιδιά του.
Όμως αυτά ουδόλως επηρεάζουν το έργο που έχει αφήσει παρακαταθήκη. Γιατί τα τραγούδια του είναι μοναδικά, είτε με τη δική του φωνή, είτε με τη φωνή άλλων μεγάλων ονομάτων.
Και αυτό είναι η τεράστια, διαχρονική επιτυχία του. Άλλωστε, όπως έλεγε και ο ίδιος στον γιο του Γιάννη: «Είμαι ένας άνθρωπος με πάρα πολλά ελαττώματα και έχω κάνει πολλά λάθη στη ζωή μου».
Άλλο το έργο λοιπόν ενός ανθρώπου και άλλο η ζωή του – έστω και αν το πρώτο μπορεί να παίρνει στοιχεία από τη δεύτερη. Μια ζωή που ξεκίνησε στις 6 Αυγούστου 1948.
Ένας ροκάς που παίζει… λαϊκά
Σας θυμίζει τίποτα το όνομα Vikings; Ήταν ένα από τα πολλά αγγλόφωνα ροκ ελληνικά συγκροτήματα που… ξεφύτρωσαν τη δεκαετία του 1960. Τα περισσότερα δεν κατάφεραν να περάσουν ούτε την είσοδο των στούντιο ηχογραφήσεων, εκτός αν πλήρωναν.
Οι Vikings, αν και έκαναν λίγα πράγματα, πέρασαν στην ιστορία με δύο τραγούδια, τα «Francois» και «Catherine».
Τραγουδιστής ήταν ο Αντώνης Στεφανίδης, ενώ και ο Βαρδής είπε κάποια κομμάτια, αν και όπως είχε εξομολογηθεί τα αγγλικά του ήταν φριχτά. Το γκρουπ κράτησε μέχρι το 1970, οπότε και διαλύθηκε.
Όμως αυτή δεν ήταν η πρώτη επαφή του αυτοδίδακτου Αντώνη με το τραγούδι. Παιδί της βιοπάλης, δεν είχε την πολυτέλεια να πάει γυμνάσιο. Από το 1969, κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας, ξεκίνησε να εργάζεται ως κιθαρίστας σε μπουάτ στην Πλάκα, αρχικά με τον Δήμο Μούτση και τον Μανώλη Μητσιά.
Παράλληλα όμως έκανε και τις δικές του προσπάθειες, κυρίως στη σύνθεση. Το 1973 πήρε μέρος σε διαγωνισμό τραγουδιού και κέρδισε το δεύτερο βραβείο, με το «Πόσο πολύ σ’ αγάπησα» σε στίχους του Κώστα Νεστορίδη και με ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα.
Και από εκεί ξεκίνησε η σοβαρή επαγγελματική ενασχόληση του Βαρδή με τη σύνθεση.
Ακολούθησαν το «Έτσι που το πας» για τη Χαρούλα Αλεξίου και το «Οι Κυκλάδες» για τον πρώτο προσωπικό δίσκο της Άννας Βίσση, με το οποίο εγκαινίασε τη συνεργασία του με τον στιχουργό Πάνο Φαλάρα.
Κάθε αρχή και δύσκολη
Το 1976 όχι μόνο κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ, αλλά τραγούδησε ο ίδιος. Τον Οραματίζομαι τον είχε χαρακτηρίσει ως τον πιο αποτυχημένο δίσκο της καριέρας του. Το παρασκήνιο είχε μπόλικες αναποδιές.
Από τη μία, η συνεχής καθυστέρηση με τον στιχουργό που βρισκόταν στη Σουηδία. Κάποια στιγμή μπήκε στο παιχνίδι και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος που του άρεσαν μεν τα τραγούδια του, όμως ήθελε να αλλάξει κάποιους στίχους. Ο Βαρδής δεν δέχτηκε και μπήκε στο στόχαστρο της εταιρείας.
Αποτέλεσμα: Ο δίσκος πάτωσε, αφού δεν διαφημίστηκε, παρά ελάχιστα.
Για δύο χρόνια ο Βαρδής σχεδόν απομονώθηκε. Όταν επέστρεψε ήταν 30 χρονών και πήρε την απόφαση για πρώτη φορά να συνεργαστεί σε νυχτερινό μαγαζί. Οικονομικά ήταν σε τραγική κατάσταση.
Όπως είχε δηλώσει: «Αυτοί οι άνθρωποι, η Γαλάνη, ο Μητσιάς και ο Μούτσης με γλιτώσανε και από την ψυχική πτώχευση, γιατί ήμουν τόσο άσχημα οικονομικά. Ζούσα με τη μάνα μου και τον αδερφό μου που ήταν μικρότερος, δεν δούλευε, σπούδαζε, και δεν είχαμε να πληρώσουμε το νοίκι μας, που τότε πληρώναμε 250 δραχμές το μήνα. Και εγώ έπαιρνα 360 μεροκάματο. Με έσωσαν αυτοί οι άνθρωποι με τη βοήθειά τους και χωρίς να το ξέρουν».
Σιγά-σιγά ο Βαρδής άρχισε εδραιώνεται στο χώρο. Και το 1980 με το «Ξημερώνει» που ερμήνευσε η Χάρις Αλεξίου, έγινε η απογείωση.
Για την ιστορία, οι άνθρωποι της εταιρείας ήθελαν να το τραγουδήσει ο Γιώργος Νταλάρας, αλλά ο Βάρδης επέμενε για τη Χαρούλα. Και δικαιώθηκε.
Η ζωή με τη Μαραγκόζη
Ο Αντώνης Βαρδής παντρεύτηκε τρεις φορές, πήρε δύο διαζύγια και απέκτησε δύο παιδιά.
H πρώτη του σύζυγος ήταν Ελληνοαμερικανή και μαζί απέκτησαν τον Γιάννη και την Καλλιστώ. Ο λόγος που χώρισαν ήταν επειδή ο μουσικοσυνθέτης την απάτησε – όπως είχε αποκαλύψει σε συνέντευξή του.
«Ξεμυαλίστηκα και έφυγα από το σπίτι, κάτι που πιστεύω ότι έχει επηρεάσει και τα παιδιά μου» είχε δηλώσει.
Η δεύτερη γυναίκα της ζωής του ήταν η Χριστίνα Μαραγκόζη, με την οποία ήταν μαζί δέκα ολόκληρα χρόνια. Ο μουσικοσυνθέτης ήταν εκείνος που βοήθησε την τραγουδίστρια στα πρώτα της επαγγελματικά βήματα. Από δημιουργικής άποψης ήταν από τις πιο δυνατές του περίοδος.
Όμως ο χωρισμός δεν ήταν ήρεμος. «Η Χριστίνα ήθελε να βγάλει προς τα έξω ότι ζούσαμε τον μεγάλο έρωτα. Αλλά αυτό δεν ίσχυε ποτέ και δεν κατάλαβα ποτέ γιατί το έκανε αυτό» είχε δηλώσει.
Στην κηδεία του διάσημου βάρδου η κόρη του δημοσιοποίησε εκ νέου την κόντρα ανάμεσα στις οικογένειες και απαγόρευσε στη Χριστίνα Μαραγκόζη να παραστεί.
Όπως αποκάλυψε η τραγουδίστρια μέσω της προσωπικής της σελίδας στο Facebook, η Καλλιστώ της έστειλε και ένα προειδοποιητικό μήνυμα: «Δεν θα σου επιτραπεί η είσοδος αύριο. Μην έρθεις άδικα».
Η τραγουδίστρια ανάρτησε στο διαδίκτυο το σχετικό μήνυμα, κάνοντας το εξής σχόλιο: «Μόλις πήρα αυτό το μήνυμα και η θλίψη μου είναι μεγάλη! Δηλαδή απαγορεύεται να αποχαιρετήσω τον άνθρωπο που αγάπησα και παντρεύτηκα και έζησα μαζί του δέκα χρόνια; Πόσο λυπάμαι…».
Για την ιστορία, η Μαραγκόζη ήταν στην κηδεία αλλά πολύ διακριτικά.
Το σκληρό φινάλε
Παρασκευή 29 Αυγούστου 2014. Οι εξετάσεις που έγιναν στο νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν ήταν ελπιδοφόρες. Τα παιδιά του, μαζί με την τελευταία σύντροφο της ζωής του Φιλοθέη Μωβ, χαμογελούσαν με συγκρατημένη αισιοδοξία.
Όμως, σύμφωνα με την τελευταία, τα πράγματα άλλαξαν δραματικά: «Λίγες ώρες αργότερα, το σκηνικό θα αλλάξει δραματικά. Είναι λίγο πριν από τα μεσάνυχτα του Σαββάτου και ο Αντώνης δεν αισθάνεται καθόλου καλά. Είχε ξαφνικά σφίξεις αυξημένες, αρτηριακή πίεση χαμηλή, ολιγουρία.
»Το νοσηλευτικό προσωπικό όλο το βράδυ επί ποδός. Με το που ξημερώνει η Κυριακή 31 Αυγούστου, γίνονται το πρωί υπέρηχοι κοιλιακής χώρας και ακτινογραφία θώρακος. Μία ώρα μετά, μου ανακοινώνει ο γιατρός ότι θα πάμε στη ΜΕΘ».
Η αντίστροφη μέτρηση είχε αρχίσει. Όταν έφυγε από τη ζωή, δάκρυσε όλη η Ελλάδα.
Ο Αντώνης Βαρδής ήταν ένας δημιουργός που μιλούσε πρωτίστως με το έργο του. Που απέφευγε τις κορόνες, τις ακρότητες, που μπόρεσε να γίνει εμπορικός χωρίς να βάλει νερό στο κρασί του. Που μπόρεσε να πέρασε από επιτροπή talent show (στο πρώτο «Fame story», συγκεκριμένα) χωρίς να καεί καθόλου.
Ένας άνθρωπος πιστός στις γραμμές, ένας δημιουργός που σίγουρα δεν… θα τον ξεχάσεις.
Σπύρος Δευτεραίος