Στο φύλλο της 11ης Ιουλίου 1935 της εφημερίδας Ριζοσπάστης ο καθηγητής φιλοσοφίας του ΑΠΘ και απόφοιτος της Μεγάλης του Γένους Σχολής Χαράλαμπος Θεοδωρίδης, πρόσφυγας από την Καισάρεια της Μικράς Ασίας, με άρθρο του θεωρούσε υπεύθυνο για όλα τα δεινά των Ελλήνων τον «Εθνικό Διχασμό» ο οποίος «χάρισε» τη νίκη στην ούτε καν ημιθανή αλλά «πεθαμένη», όπως την χαρακτήριζε, Τουρκία. Μια νίκη που ούτε στα πιο τρελά της όνειρα δεν μπορούσε να φανταστεί ακόμα και η ίδια η Τουρκία, που είχε ως αποτέλεσμα να ξεκληριστεί ολόκληρος ο ελληνισμός από τις πανάρχαιες κοιτίδες του οι οποίες μετρούσαν 3.000 χρόνια ιστορίας, αίγλης και πολιτισμού. Συγκεκριμένα ο καθηγητής έγραφε μεταξύ άλλων: «Τότε βρεθήκαμε εμείς με τις αφάνταστες σαχλαμάρες να δώσουμε καινούρια ζωή στην πεθαμένη Τουρκία».
Ο τότε γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης –αξίζει να σημειωθεί πως ήταν πρόσφυγας κι αυτός, ανταλλάξιμος του ’22 από την Ανατολική Θράκη, γεννηθείς στην Αδριανούπολη–, με αστραπιαία αντανακλαστικά απάντησε στο άρθρο του καθηγητή Θεοδωρίδη με ένα άρθρο το οποίο δημοσίευσε την επόμενη ημέρα η εν λόγω εφημερίδα και είχε τον τίτλο «Μια επιφύλαξη».
Το άρθρο του γ.γ. έγραφε:
Αν δεν νικιόμασταν στη Μικρασία, η Τουρκία θα ήταν σήμερα πεθαμένη και εμείς Μεγάλη Ελλάδα! Την λευτεριά μας θα την στηρίζαμε στην υποδούλωση του τουρκικού λαού! Αυτό εμείς δεν το δεχόμαστε. Το αποκρούομε κατηγορηματικά. Η αστικοτσιφλικάδικη Ελλάδα στη Μικρασία πήγε όχι σαν εθνικός απελευθερωτής μα σαν ιμπεριαλιστική δύναμη, όργανο των εγγλέζων μεγαλοκαρχαριών. Πήγαινε αυτού όχι μόνο για να διαιωνίσει την ξενική κυριαρχία πάνω στον τουρκικό λαό, μα και να κάνει την Τουρκία αντισοβιετικό ορμητήριο! […] Η Μικρασιάτικη εκστρατεία δεν χτυπούσε μόνον τη νέα Τουρκία, μα στρεφότανε και ενάντια στα ζωτικότατα συμφέροντα του Ελληνικού λαού.
Και καταλήγει με την φράση που μας αφήνει εμβρόντητους: «Γι΄ αυτό κι εμείς όχι μόνο δεν λυπηθήκαμε για την αστικοτσιφλικάδικη ήττα στη Μικρασία ΜΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΔΙΩΞΑΜΕ» (με κεφαλαία και στο αυθεντικό κείμενο).
Η πρόδρομη κατάσταση του ΚΚΕ, το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδας (ΣΕΚΕ) που ιδρύθηκε το 1918 και μετονομάστηκε σε ΚΚΕ το 1924, είχε εμφανιστεί από την αρχή αντίθετη προς την Μικρασιατική Εκστρατεία. Πιστή στη διεθνιστική γραμμή της η ΣΕΚΕ, έμοιαζε να φοράει παρωπίδες μπροστά στην εξόντωση του ελληνικού στοιχείου της Μ. Ασίας, στάση άκρως υποκριτική αφού όπως διατεινόταν νοιαζόταν για τα δικαιώματα του λαού.
Η επιλεκτική λοιπόν ευαισθησία της «προοδευτικής», όπως αυτοχαρακτηριζόταν, ομάδας και η παντελής έλλειψη ενσυναίσθησης για το δράμα που ζούσαν οι Έλληνες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με τα γεγονότα της εξόντωσής τους και τη γενοκτονία, οδήγησε σε μια παράξενη «διαβολοσυμφωνία» με τους αντιβενιζελικούς, οι οποίοι ειρήσθω εν παρόδω δεν υπόσχονταν την επιστροφή των στρατιωτών από την Μ. Ασία. Μάλιστα σύμφωνα με τον δρ Ιστορίας Βλάση Αγτζίδη τρία χρόνια μετέπειτα ο «εθνικόφρονας» δικτάτορας Ιωάννης Μεταξάς μετονόμαζε την οδό Αποστόλου Παύλου σε οδό Κεμάλ Ατατούρκ και με τα λεφτά του ελληνικού Δημοσίου χάριζε το σπίτι όπου υποτίθεται πως γεννήθηκε ο Μουσταφά Κεμάλ (στην πραγματικότητα γεννήθηκε σε μια πλινθόκτιστη αγροτική κατοικία στο χωριό Χρυσαυγή του Λαγκαδά) στο τουρκικό κράτος (για να κάνουν μέχρι σήμερα τις προκλητικές τους φιέστες τη 19η Μαΐου). Έτσι, στις εκλογές του Νοέμβρη του 1920 οι κουμουνιστές του ΣΕΚΕ συμπαρατάχθηκαν με τις αντιβενιζελικές δυνάμεις υπό το περίεργο στο άκουσμα σύνθημα «σφυρί-δρεπάνι, ελιά-στεφάνι»!
Οι απόψεις υψηλόβαθμων ιστορικών στελεχών του χώρου του ΚΚΕ, όπως του Ν. Ζαχαριάδη, μετά από σχεδόν εκατό χρόνια μπορούν να αξιολογηθούν και να χαρακτηριστούν με την αντικειμενικότητα που μας εξασφαλίζει το μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε. Η επανάληψη και η εμμονή στις ίδιες απόψεις από στελέχη του ίδιου ή όμορων χώρων, μάλλον οπισθοδρομικές και έωλες μπορούν να χαρακτηριστούν. Όταν επαναλαμβάνονται όμως στις ημέρες μας, μας γεμίζουν λύπη.
Στο μυαλό μου έρχεται η εικόνα ενός δίχρονου αγοριού, του Νίκου, μετέπειτα καπετάν-Καρανικόλα του ΕΛΑΣ.
Ο Νίκος δεν γνώρισε τον πατέρα του, ήταν λίγων μηνών έμβρυο στην κοιλιά της μάνας του όταν εκείνος επιτάχθηκε από τον τουρκικό στρατό και έχασαν για πάντα τα ίχνη του. Χωμένος μέσα στα ρούχα της μητέρας του για να μην κρυώνει –από την ταλαιπωρία είχαν γίνει κουρέλια πια–, περνούσε το Αιγαίο μαζί με τα δύο μεγαλύτερα αδέλφια του, μέσα σε μια μικρή βάρκα με κατεύθυνση προς την Ελλάδα, ενώ άφηνε για πάντα πίσω του το χωριό του Μετεβελί στη Μαγνησία της Μ. Ασίας.
Στη μνήμη λοιπόν όλων των Μικρασιατών και Ποντίων αγωνιστών, αυτών που διψούσαν για ελευθερία, δημοκρατία και ισότητα και πολέμησαν τον φασισμό και τον Γερμανό κατακτητή στα βουνά υπό αντίξοες συνθήκες, το μόνο που ζητάμε από οποιονδήποτε πολιτικό χώρο είναι σεβασμός προς την ιστορία των προσφύγων των αλησμόνητων πατρίδων της Ανατολής.
Αλεξία Ιωαννίδου