Χιλιάδες πολίτες της Γεωργίας βγήκαν στους δρόμους το βράδυ της Τρίτης, σε διαδηλώσεις κατά του αμφιλεγόμενου νομοσχεδίου περί «ξένων πρακτόρων» που είναι εμπνευσμένο από ρωσική νομοθεσία και το οποίο υιοθετήθηκε από το Κοινοβούλιο – στην τρίτη και τελευταία ανάγνωση 84 βουλευτές ψήφισαν «ναι» και 30 καταψήφισαν.
«Όχι στον ρωσικό νόμο!» φώναζαν οι διαδηλωτές που είχαν συγκεντρωθεί μπροστά από τη Βουλή, παρουσία μεγάλης αστυνομικής δύναμης. Ακολούθησαν επεισόδια και συλλήψεις στο κέντρο της Τιφλίδας.
Για να γίνει νόμος του κράτος το νομοσχέδιο θα πρέπει να υπογραφεί από την πρόεδρο Σαλομέ Ζουραμπισβίλι, η οποία έχει δηλώσει ότι θα ασκήσει βέτο. Ωστόσο το Κοινοβούλιο μπορεί να την παρακάμψει, διεξάγοντας νέα ψηφοφορία.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του, όλοι οι οργανισμοί που λαμβάνουν περισσότερο από το 20% της χρηματοδότησής τους από το εξωτερικό θα χαρακτηρίζονται ξένοι πράκτορες.
Όσοι και όσες αντιτίθενται το συγκρίνουν με τη ρωσική νομοθεσία που χρησιμοποιήθηκε για να στοχοθετήσει τους αντιπάλους του Βλαντίμιρ Πούτιν. Θεωρούν δε ότι είναι κρίσιμο για το μέλλον της Γεωργίας, καθώς θα καθορίσει αν η χώρα θα προχωρήσει προς την ένταξή της στην ΕΕ ή θα στραφεί περισσότερο προς τη Ρωσία.
Από την πλευρά της η γεωργιανή κυβέρνηση αναφέρει ότι ο νόμος αυτός είναι απαραίτητος για την προώθηση της διαφάνειας, για την αντιμετώπιση των «ψευδοφιλελεύθερων αξιών» που προωθούν ξένοι, και για να διατηρηθεί η αυτονομία της χώρας.
Το 2023 μαζικές διαδηλώσεις είχαν αναγκάσει το κυβερνών κόμμα, το «Γεωργιανό όνειρο», να εγκαταλείψει αντίστοιχη νομοθετική πρωτοβουλία.
ΗΠΑ, ΕΕ και Ρωσία
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ «ανησυχούν βαθιά», με την εκπρόσωπο Καρίν Ζαν-Πιέρ να δηλώνει: «Αν υιοθετηθεί αυτή η νομοθεσία, θα αναγκαστούμε να επανεξετάσουμε θεμελιωδώς τις σχέσεις μας με τη Γεωργία».
Ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Τζέιμς Ο’ Μπράιεν που βρίσκεται στην Τιφλίδα προειδοποίησε για το ενδεχόμενο επιβολής οικονομικών και ταξιδιωτικών κυρώσεων σε Γεωργιανούς αξιωματούχους, αν δεν γίνουν αλλαγές στο νομοσχέδιο ή αν οι δυνάμεις της τάξης διαλύσουν με τη βία τις διαδηλώσεις εναντίον του.
Πρόσθεσε ακόμα ότι θα επανεξεταστεί και η βοήθεια των 390 εκατ. δολαρίων που παρέχουν ετησίως οι ΗΠΑ στη Γεωργία, αν η χώρα θεωρηθεί αντίπαλος και όχι εταίρος.
Από τη Βρετανία η υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδια για την Ευρώπη Νουσράτ Γκάνι ζήτησε από τη γεωργιανή κυβέρνηση «να αποσύρει το νομοσχέδιο», εκτιμώντας ότι «δεν συνάδει με τις δημοκρατικές αξίες μιας χώρας που επιθυμεί να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ».
Η ΕΕ, η οποία έδωσε τον Δεκέμβριο στη Γεωργία καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρα, έχει επισημάνει επανειλημμένα ότι πρόκειται για ένα εμπόδιο στην ενταξιακή διαδικασία.
Αν και το κυβερνών κόμμα δηλώνει ότι επιθυμεί η χώρα να ενταχθεί τόσο στην ΕΕ όσο και στο ΝΑΤΟ, τους τελευταίους μήνες έχει υιοθετήσει αντιδυτική ρητορική.
Δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Γεωργιανοί στηρίζουν ένθερμα την ένταξη της χώρας τους στην ΕΕ, ενώ πολλοί είναι εχθρικοί προς τη Ρωσία, καθώς στηρίζει τις αποσχισθείσες περιοχές της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας.
Από την άλλη, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ χαιρέτισε χθες «την έντονη επιθυμία των Γεωργιανών αξιωματούχων να προστατεύσουν τη χώρα τους από οποιαδήποτε κατάφωρη παρέμβαση».
Η επιρροή του Μπιτζίνα Ιβανισβίλι
Η αντιπαράθεση για το νομοσχέδιο φέρνει επίσης στο φως την επιρροή του Μπιτζίνα Ιβανισβίλι, ενός πλούσιου επιχειρηματία ο οποίος κατηγορείται ότι κινεί από το παρασκήνιο τα νήματα της πολιτικής ζωής της Γεωργίας.
Διετέλεσε πρωθυπουργός της χώρας από το 2012 ως το 2013 και σήμερα είναι επίτιμος πρόεδρος του «Γεωργιανού Ονείρου». Πιστεύεται ότι έχει στενές σχέσεις με τη Ρωσία, χώρα στην οποία έκανε περιουσία. Αν και διαβεβαιώνει ότι επιθυμεί την ένταξη στην ΕΕ, πρόσφατα έκανε δηλώσεις εχθρικές προς τη Δύση και θεωρεί τις μη κυβερνητικές οργανώσεις εσωτερικό εχθρό.