Μπορεί η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να είναι προγραμματισμένη για αύριο (Δευτέρα13 Μαΐου) ωστόσο από σήμερα οι πολίτες των δύο χωρών έχουν τη δυνατότητα να πάρουν μια πρόγευση του περιεχομένου των συζητήσεων μέσω της… διπλωματίας των εφημερίδων.
Όπως συμβαίνει πολλές φορές σε αντίστοιχες περιπτώσεις οι δυο ηγέτες παραχώρησαν πριν τη συνάντηση συνέντευξη σε εφημερίδα της άλλης χώρας στην οποία ο καθένας δίνει στοιχεία για το πολιτικό πλαίσιο στο οποίο πρόκειται να κινηθεί.
Συγκεκριμένα ο Έλληνας πρωθυπουργός μιλώντας στην τουρκική εφημερίδα Milliyet τόνισε ότι «το λιγότερο που οφείλουμε στον ελληνικό και τον τουρκικό λαό είναι μια περίοδος χωρίς εντάσεις. Ιδιαίτερα σε καιρούς παγκόσμιας αβεβαιότητας, πολλαπλών κρίσεων και αναταραχών στην ευρύτερη περιοχή» και πρόσθεσε:
«Ακόμα και αν δεν καταφέρουμε να προχωρήσουμε με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, μπορούμε να διαφωνούμε με πολιτισμένο τρόπο».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις είπε με έμφαση ότι η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων θα ωφελήσει επίσης τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας και τα βήματα προς μια θετική ατζέντα μεταξύ της Ευρώπης και της Τουρκίας ενώ θα ωφελήσει και τις συνομιλίες για το Κυπριακό. Για το οποίο σημείωσε με κατηγορηματικό τρόπο ότι «μία λύση πρέπει να βασίζεται στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».
Αναφέρθηκε στην στάση της Ελλάδας απέναντι στα μουσουλμανικά μνημεία στη χώρα μας, σε αντιδιαστολή με την στάση της Τουρκίας απέναντι στα χριστιανικά, εκφράζοντας παράλληλα την απογοήτευση του για την μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί.
«Είμαι πολύ απογοητευμένος από την πρόσφατη απόφαση των τουρκικών Αρχών να λειτουργήσει η βυζαντινή Μονή της Χώρας ως τζαμί, καθώς και από την παλαιότερη σχετική απόφαση για την Αγία Σοφία. Οι αποφάσεις αυτές έρχονται σε αντίθεση με τον οικουμενικό χαρακτήρα των μνημείων και την κοινή μας προσπάθεια να καλλιεργηθεί αμοιβαία κατανόηση» είπε ο πρωθυπουργός.
Ερντογάν: Τα προβλήματα πρέπει να επιλύονται ως πακέτο
Από την πλευρά του ο Τούρκος πρόεδρος μιλώντας στην Καθημερινή υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ότι τα προβλήματα πρέπει να επιλύονται ως πακέτο και πως όλοι πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι δύσκολο για μια ενεργειακή πλατφόρμα που δεν περιλαμβάνει την Τουρκία να επιτύχει στην περιοχή, ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο.
Επίσης, επισημαίνει ότι «η Τουρκία και η Ελλάδα μοιραζόμαστε όχι μόνο την ίδια γεωγραφία, αλλά και πολλά κοινά στοιχεία με ιστορική διάσταση. Φυσικά, υπάρχουν θέματα στα οποία διαφωνούμε, αλλά ο αριθμός των θεμάτων στα οποία μπορούμε να συμφωνήσουμε δεν είναι μικρός. Μιλώντας ανοιχτά και με θάρρος για όλα τα θέματα συνολικά, μπορούμε να κάνουμε βήματα προς την κατεύθυνση της λύσης».
Αναφορικά με τα ελληνοτουρκικά, ο Ρετζέτπ Ταγίπ Ερντογάν μιλά τόσο για διαφορές όπως η υφαλοκρηπίδα και το τουρκολιβυκό μνημόνιο, όσο και για τα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο, με αφορμή τα οποία η Τουρκία ήγειρε πάλι ζήτημα κυριαρχίας επί των μικρών, ακατοίκητων νησιών.
Όπως σημειώνει η εφημερίδα, ο Τούρκος πρόεδρος απάντησε γραπτώς στις ερωτήσεις της, οι οποίες είχαν υποβληθεί προτού ανακύψει η εφαρμογή της απόφασης για τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί.
Να σημειωθεί τέλος ότι πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Άγκυρα –τον Μάρτιο του 2022 είχε βρεθεί στην Κωνσταντινούπολη και είχε γευματίσει με τον πρόεδρο της Τουρκίας–, αλλά και η πρώτη επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού στην τουρκική πρωτεύουσα τα τελευταία πέντε χρόνια.