Μια βόλτα στο διαδίκτυο είναι αρκετή για να επισκεφθεί κανείς θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία στην ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη χάρη στη σπουδαία δουλειά που έχουν κάνει Έλληνες επιστήμονες στο πρόγραμμα Innovative Cultural Experience (ICE). Πώς;
Μέσω ενός διαδικτυακού χάρτη-οδηγού για τα χριστιανικά, μουσουλμανικά και εβραϊκά μνημεία σε Δράμα, Καβάλα και Θράκη.
Όπως εξηγεί, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η Αγγελική Ζιάκα, καθηγήτρια Θρησκειολογίας του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ και επιστημονικά υπεύθυνη της Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Μουσουλμανικών Σπουδών, πρόκειται για έναν χάρτη (google map) «προσβάσιμο στην ελληνική, την αγγλική και την τουρκική γλώσσα (βλ. ice.web.auth.gr) και μικρό παραδοτέο ενός μεγάλου έργου, του ICE, που στα ελληνικά αποδίδεται ως Ανάπτυξη Καινοτόμου Συστήματος Επαυξημένης Πραγματικότητας, με εφαρμογή στην ανάδειξη πολιτιστικής κληρονομιάς σε ανατολική Μακεδονία και Θράκη».
Το έργο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της δράσης «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ» και συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εθνικούς πόρους μέσω του ΕΠΑνΕΚ.
Η δράση εστίασε στο πώς η θρησκευτική και πολιτιστική, υλική και άυλη κληρονομιά μπορεί να παρουσιαστεί με τρόπο απτό και πολυμεσικό σε μικρούς και μεγάλους.
«Παραδίδουμε αρχικώς μία πλατφόρμα με πολλά και ποικίλα εκθέματα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μουσεία, σε εκθεσιακούς χώρους, ακόμα και στο σχολείο, μέσω της οποίας περιηγείται κανείς σε διάφορα μνημεία ή ακόμα και αντικείμενα διαθρησκειακού και πολιτισμικού ενδιαφέροντος, τα οποία επιλέξαμε για τις ανάγκες του έργου. Αλλά μέχρις ότου φτάσουμε σε αυτή την επιλογή και στην ανάπτυξη του καινοτόμου συστήματος, που υλοποιήθηκε από το Εργαστήριο Ηλεκτρονικής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, το Εργαστήριο ΑΕΤΜΑ του Τμήματος Πληροφορικής του ΔΙΠΑΕ και την Prisma Electronics που εδρεύσει στην Αλεξανδρούπολη, οι άλλοι φορείς που ήμασταν υπεύθυνοι για τη συλλογή της πολιτισμικής και τη διαθρησκειακής, υλικής και άυλης κληρονομιάς, δηλαδή το Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ, το Εργαστήριο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Ερευνών του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ και το Ερευνητικό Κέντρο MOHA στην Καβάλα, χρειάστηκε επί 36 μήνες –κι ενώ συμπέσαμε και με την πανδημία– οι ερευνητές του έργου να χαρτογραφούν την περιοχή της αν. Μακεδονίας και Θράκης με σκοπό τη συλλογή ενός πλουσιότατου υλικού πολιτιστικής κληρονομιάς», επισημαίνει η καθηγήτρια του ΑΠΘ.
«Καλούμε ερευνητές σε όλη την Ελλάδα κάτι αντίστοιχο έχει γίνει, και από το Πανεπιστήμιο Κρήτης και για τη βιβλιογραφία των οθωμανικών μνημείων της Ελλάδας –να μεγαλώσει αυτός ο χάρτης», σημειώνει η Αγγελική Ζιάκα, εξηγώντας πως η Ελλάδα έχει έναν εξαιρετικό πλούτο αυτού του είδους που παραμένει αναξιοποίητος και άγνωστος.
«Βεβαίως, πέραν των θρησκευτικών μνημείων υπάρχουν και μνημεία όπως τα οθωμανικά λουτρά, που είναι πανέμορφα, οι λίγοι τεκέδες που απέμειναν, και οι πολλοί τουρμπέδες. Υπάρχει, δηλαδή, ένα πλήθος μνημείων, το οποίο μπορεί να αναδειχθεί με ποικίλους τρόπους, να το χαιρόμαστε και να περάσει στις συνειδήσεις μας ως μία κοινή πολιτιστική κληρονομιά» υπογραμμίζει.
Ο χάρτης, όπως σημειώνει η δημοσιογράφος του ΑΠΕ-ΜΠΕ Σοφία Παπαδοπούλου, είναι διαθέσιμος στην ηλεκτρονική διεύθυνση: Υπόμνηση Διαθρησκειακών και Διαπολιτισμικών Διαδρομών ICE Project Map _ Intercultural and Interreligious Places.