«Δεν γίνονται τα αγόρια που ασχολούνται με το χορό ομοφυλόφιλοι. Όσοι είναι, είναι από πριν». Αυτή η ατάκα στα συντηρητικά τέλη των ’80s ήταν λίγο σαν ξάφνιασμα. Και δη από έναν άνθρωπο γνωστό και αγαπητό στο ευρύ κοινό. Ο λόγος για τον Βαγγέλη Σειληνό· η δήλωση ήταν σε τηλεοπτική του συνέντευξη.
Και φυσικά ένας άντρας που ασχολούνταν επαγγελματικά με το χορό –ειδικά από τα ’60s, όπως εκείνος– είχε ακούσει ουκ ολίγες φορές μπηχτές και φήμες για τη σεξουαλικότητα του. (Εδώ τα ακούνε σήμερα που υποτίθεται ότι είναι πιο ανοιχτόμυαλοι οι άνθρωποι.)
Όπως και να ‘χει, ο Βαγγέλης Βασιλάτος (με αυτό το όνομα γεννήθηκε σαν σήμερα, το 1936) έκλεισε μάτια και αυτιά και έκανε αυτό που ήθελε.
«Ο Έλληνας Νουρέγιεφ»
Αρχές της δεκαετίας του 1950. Η χώρα προσπαθούσε να επουλώσει τις πληγές της από την Κατοχή και τον Εμφύλιο. Από κοντά και οι νέοι άνθρωποι που είχαν χάσει την αγνότητα της παιδικής ηλικίας. Κάπου στο Μεταξουργείο ο νεαρός Βαγγέλης μεγάλωνε και οπότε μπορούσε ξέδινε τα βράδια στα μαγαζιά της εποχής, με δυτικά ακούσματα.
Σύμφωνα με τις τότε φήμες, κατά τη διάρκεια μιας βραδινής εξόδου τον εντόπισε ο μεγάλος χορογράφος Μανώλης Καστρινός. Εντυπωσιάστηκε από το παρουσιαστικό και την κίνησή του και του πρότεινε να γραφτεί στη σχολή του. Και εκείνος το έκανε, γνωρίζοντας και το τι μπορεί να αντιμετωπίσει από τον περίγυρό του.
Κάπως έτσι ο Βασιλάτος έγινε Σειληνός (όπως οι δαίμονες των ρεόντων υδάτων και της ευφορίας της γης, οι σύντροφοι του Διόνυσου). Η συνέχεια τον έφερε στο πλευρό και άλλων μεγάλων προσωπικοτήτων του χώρου, όπως η Τατιάνα Βαρούτη, η Ραλλού Μάνου και ο Άγγελος Γριμάνης.
«Έλληνα Νουρέγιεφ» τον είπαν, και αυτό οφείλεται στη σκληρή δουλειά του. Οι πρώτες του δουλειές ήταν στο θέατρο, ενώ το ντεμπούτο στο σινεμά έγινε το 1957, στο φιλμ Η θεία από το Σικάγο.
Από την Προκοπίου στην Ιωαννίδου
Την ίδια χρονιά, το 1957, στο θέατρο «Ακροπόλ» στις επιθεωρήσεις Εδώ Αθήναι των Γιαλαμά-Πρετεντέρη και Νυχτολούλουδα των Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου έγινε ντουέτο με ένα νεαρό κορίτσι με εξωτικά χαρακτηριστικά, την Ελένη Προκοπίου. Έμειναν μαζί για 8 χρόνια.
Ίσως η πιο ξεχωριστή στιγμή στην καριέρα τους ήταν η εμφάνισή τους το καλοκαίρι του 1962 στην ιστορική παράσταση του Μίκη Θεοδωράκη Όμορφη πόλη – ο Βαγγέλης Σειληνός είχε αναλάβει τις χορογραφίες και ήταν επικεφαλής ομάδας λαϊκών χορευτών.
Το 1965 αποφάσισαν να τραβήξουν διαφορετικούς καλλιτεχνικούς δρόμους, όχι με ήπιο τρόπο. Το 2019, ύστερα από μισό αιώνα σιωπής, η Ελένη Προκοπίου αποκάλυψε: «Δουλεύαμε μαζί στο “Περοκέ”. Παντρεμένη εγώ με τον σύζυγο μου. Μια μέρα, λοιπόν, αποφάσισα να τον επισκεφτώ στο σπίτι του για να κανονίσουμε όλα τα διαδικαστικά της εμφάνισής μας, γιατί ήταν εκείνος που είχε κλείσει τη δουλειά. Τότε έμενε στην Κυψέλη μαζί με την αδελφή του. Χτύπησα την πόρτα του, αλλά εκείνη με ενημέρωσε ότι είχε νοικιάσει μια γκαρσονιέρα δίπλα.
»Πήγα στην γκαρσονιέρα, χτύπησα την πόρτα και βγήκε η Μαρία Ιωαννίδου.
Παραξενεύτηκα. Δεν ήξερα ότι ήταν ζευγάρι. Δεν ήξερα απολύτως τίποτα. “Δεν είναι εδώ ο Βαγγέλης, δεν είναι εδώ” μου είπε, κι εγώ της ζήτησα να του μεταφέρει ότι πέρασα να τον ρωτήσω τι θα γίνει με τη δουλειά. Ο Βαγγέλης στο μεταξύ ήταν μέσα.
»Το πήρα ποδαράτο και στο δρόμο συνάντησα έναν από το μπαλέτο. Του είπα τι συνέβη κι εκείνος με ενημέρωσε ότι ο Βαγγέλης είχε γίνει ζευγάρι με την Ιωαννίδου. Με κλάματα στο δρόμο κατηφόρισα για το σπίτι μας που ήταν στην Αχαρνών. Και έκλαιγα γιατί εκείνη την εποχή είχα μεγάλες οικονομικές ανάγκες. Η μάνα μου περίμενε το ενοίκιο, το φαγητό της, τα φάρμακά της. Όλα από μένα.
»Στο δρόμο συνάντησα τον Καστρινό, ο οποίος βλέποντάς με κλαμένη, και αφού του αφηγήθηκα τι είχε γίνει, μου είπε: “Μην σε νοιάζει. Εγώ είμαι εδώ”. Και πράγματι, σε τρεις μέρες ο Καστρινός με πήγε στον Βασίλη Μπουρνέλλη που είχε το “Ακροπόλ” και έμεινα εκεί πολλά χρόνια».
Με τον Βαγγέλη Σειληνό ύστερα από αυτό το περιστατικό συναντήθηκαν μόνο μία φορά. «Και όταν συναντηθήκαμε υπήρχε μεταξύ μας μεγάλη αδιαφορία. Όχι, δεν μου ζήτησε ποτέ συγγνώμη γι’ αυτό», είπε.
Όλα του γάμου δύσκολα
Ο πρώτος του γάμος ήταν με την Μαρία Ιωαννίδου. Ζευγάρι και στη σκηνή και στη ζωή.
«Παντρευτήκαμε, έγινε λιγάκι δυναστικά όλο αυτό, γιατί εγώ δεν ήθελα να παντρευτώ τόσο μικρή, 17 χρονών. Δεν έγινα ποτέ μητέρα, έγιναν τέσσερις διακοπές της κύησης και μια αποβολή, το σύνολο πέντε. Ήταν μια ταραχώδης περίοδος της ζωής μου. Πιστεύω ότι εκτός από εκείνον έφταιγα κι εγώ που δεν καθόμουν στο κρεβάτι να κάνω το παιδί μου. Γιατί ήθελα να μην χάσω ούτε μια σεζόν στο θέατρο», δήλωσε πολλά χρόνια μετά.
Και παρόλο που στη δεκαετία του 1970 χώρισαν, συνέχισαν να συνεργάζονται αφού ο κόσμος τους ήθελε μαζί.
Σε αντίθεση πάντως με την Προκοπίου, η Ιωαννίδου είχε πει σε συνέντευξή της: «Τον ερωτεύτηκα, έκλαψα, σπάραξα, ήταν ο παιδικός μου έρωτας ο Σειληνός. Του χρωστάω πράγματα, δέσαμε ως χορευτικό ζευγάρι, έκλαψα πάρα πολύ γι’ αυτόν και για τα παιδιά που έχασα μαζί του».
Η άλλη ζωή και το άδικο φινάλε
Η ζωή όμως συνεχίστηκε και ο Βαγγέλης Σειληνός παντρεύτηκε ξανά – με τη δεύτερη γυναίκα του απέκτησαν δύο παιδιά και έφτιαξαν και τη δική τους σχολή χορού στα Ιλίσια.
Έφυγε από τη ζωή στις 2 Μαΐου του 1998 στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών κατά τη διάρκεια επέμβασης ανοιχτής καρδιάς. Παρά τα προβλήματα υγείας (είχε κάνει και άλλη επέμβαση στο παρελθόν), βρισκόταν στο θέατρο μέχρι την τελευταία στιγμή. Ήταν μόλις 62 χρονών.
Σπύρος Δευτεραίος