Είναι «θύμα» βανδαλισμών, λαθρανασκαφών και αδιαφορίας. Ωστόσο, οι τοίχοι που στέκουν ακόμα μέσα στο αδιαπέραστο δάσος, στη βάση του απότομου βράχου, δημιουργούν ένα σχεδόν απόκοσμο σκηνικό όταν καλύπτονται από το χιόνι που φέρνει ο βαρύς χειμώνας της Ματσούκας. Το μοναστήρι που οι Έλληνες το αφιέρωσαν στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, και το «σφήνωσαν» μέσα σε δυσπρόσιτη θέση, όπως έκαναν με τη Σουμελά, είναι το αρχαιότερο της Τραπεζούντας.
Η Μονή του Βαζελώνα, η ιστορική σταυροπηγιακή, εδώ και χρόνια έχει αφεθεί στην τύχη της. Οι εικόνες όμως που τραβήχθηκαν από drone και αναδημοσιεύονται από τουρκικά μέσα θαρρείς και είναι σε καρτ ποστάλ.
Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν εξαγγελθεί αναστηλωτικά έργα, ώστε να δημιουργηθεί ακόμα ένας τουριστικός πόλος στην περιοχή – το ίδιο ισχύει για τον Άγιο Γεώργιο Περιστερεώτα. Άλλωστε, τα ρεκόρ που καταγράφονται κάθε χρόνο στην αναστηλωμένη Παναγία Σουμελά έχουν καταδείξει πού στρέφεται το ενδιαφέρον στην «κοιλάδα του τουρισμού», όπως αποκαλείται η Ματσούκα.
Η περιοχή όπου βρίσκεται η Μονή του Βαζελώνα έχει κηρυχθεί προστατευόμενη, το κτίσμα έχει καταγραφεί ως στοιχείο πολιτιστικής κληρονομιάς που ανήκει στο υπουργείο Τουρισμού, ενώ ο περιβάλλων χώρος προστατεύεται από το υπουργείο Δασών. Μολαταύτα, όλα τα έργα που έχουν σχεδιαστεί έχουν μείνει στα χαρτιά.
Το μοναστήρι ιδρύθηκε από αναχωρητές χριστιανούς που κατευθύνθηκαν προς το εσωτερικό του Πόντου για να αποφύγουν τους διωγμούς από τους Ρωμαίους αυτοκράτορες Δέκιο και τον Βαλεριανό. Για την προέλευση του ονόματος υπάρχουν δύο εκδοχές: η πρώτη λέει ότι οφείλεται στο όρος πάνω στο οποίο χτίστηκε, και η δεύτερη ότι οφείλεται στην περιοχή από την οποία ξεκίνησε το κήρυγμά του ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, μια παραφθορά του Ζαβουλών.
Στα τέλη του 6ου αιώνα καταστράφηκε από τους Πέρσες, αλλά σε μικρή απόσταση αναγέρθηκε μεγαλύτερη και λαμπρότερη μονή, με χρήματα από το αυτοκρατορικό ταμείο και με φροντίδα του Βελισάριου, ο οποίος ήταν στρατηγός του Ιουστινιανού. Μάλιστα ο αυτοκράτορας εξέδωσε χρυσόβουλο και την ανακήρυξε βασιλική. Τη μεγαλύτερη άνθηση την γνώρισε κατά τα βυζαντινά χρόνια, καθώς προστατευόταν από τους αυτοκράτορες της Τραπεζούντας.
Στο τέλος του 17ου η Μονή του Βαζελώνα ήταν σε παρακμή και οικονομική κρίση και σώθηκε χάρη στην οικονομική υποστήριξη που έδωσαν οι τσάροι της Ρωσίας Πέτρος και Ιωάννης. Μετά τη Γενοκτονία των Ελλήνων και την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών, το 1923 εγκαταλείφθηκε. Τελευταίος έφυγε ο μοναχός Διονύσιος Αμαραντίδης, ο οποίος μετέφερε στην Ελλάδα την εικόνα του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου, η οποία βρίσκεται στη Μονή Αγίας Τριάδος στις Σέρρες.