Ανήκαν στη γοητευτική μπουρζουαζία της Τραπεζούντας, η οποία στα μέσα του 19ου αιώνα είχε… όνομα ελληνικό. Τα αδέλφια Κακούλη (Κυριάκος, Μιλτιάδης και Θρασύβουλος) είχαν γεννηθεί στην πόλη και ήταν οι Πόντιοι φωτογράφοι της, γιοι του ιερέα και αγιογράφου ποπα-Λευτέρ’ – μετά τη Γενοκτονία ο μεσαίος και ο μικρός έγιναν οι προσωπικοί φωτογράφοι του Νικόλαου Πλαστήρα.
Ο Κυριάκος, ο μεγαλύτερος, είχε κάνει τις απεικονίσεις εμβληματικών δημόσιων οθωμανικών και χριστιανικών κτηρίων κατ’ εντολή του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ Β’, περίπου το 1895. Πέθανε στον Πόντο, αφού ταλαιπωρήθηκε από ασθένεια.
Ο Μιλτιάδης, γεννημένος το 1872, φοίτησε στο Φροντιστήριο Τραπεζούντας και στη συνέχεια πήγε στο Παρίσι όπου σπούδασε φωτογραφία και διακρίθηκε σε διαγωνισμούς. Επιστρέφοντας ίδρυσε με τα αδέλφια του το μοναδικό καλλιτεχνικό φωτογραφείο στην πόλη, το περίφημο «Αδελφοί Κακούλη – Μαύρη Θάλασσα».
Ωστόσο, εικάζεται ότι ο Κυριάκος είχε ήδη και το δικό του φωτογραφείο, πάλι με την επωνυμία «Μαύρη Θάλασσα», διότι διασώζονται φωτογραφίες με αυτή τη σφραγίδα κει το όνομά του.
Πανόραμα της Τραπεζούντας από τους αδελφούς Κακούλη σε καρτ ποστάλ της εποχής (πηγή: Wikipedia)
Σε κάθε περίπτωση, μπροστά από το φακό των τριών αδελφών στάθηκαν όλοι οι Τραπεζούντιοι που ήθελαν ένα καλλιτεχνικό πορτρέτο, μόνοι ή με μέλη των οικογενειών τους.
Μετά την καταστροφή και τον ξεριζωμό, ο Μιλτιάδης μαζί με τον μικρότερο, τον Θρασύβουλο, ήρθαν πρόσφυγες στην Ελλάδα· για την ακρίβεια, εκδιώχθηκαν από την Τραπεζούντα και το αρχείο τους πέρασε στα χέρια ενός Τούρκου αξιωματικού. Αργότερα, στην Αθήνα, έσμιξαν με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς τους.
Στη νέα πατρίδα ο Μιλτιάδης Κακούλης συνεργάστηκε αρχικά με έναν άλλο φωτογράφο και ύστερα με τον αδελφό του. Η ποιότητα της δουλειάς τους ήταν αυτή που τους έκανε να ξεχωρίζουν και κάπως έτσι βρέθηκαν στο πλάι του Νικόλαου Πλαστήρα.
Την περίοδο του Ελληνοϊταλικού πολέμου ο Μιλτιάδης σταμάτησε να εργάζεται, λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας. Πέθανε το 1954. Νωρίτερα, το 1942, είχε πεθάνει ο Θρασύβουλος.
Το 2010 η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος εξέδωσε το φωτογραφικό λεύκωμα Εύξεινος Πόντος, με φωτογραφίες των τριών αδελφών:
Νεαρή Ελληνίδα του Πόντου με παραδοσιακή ενδυμασία. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Το δημαρχείο της Τραπεζούντας. Καραβάνι από καμήλες ετοιμάζεται να αναχωρήσει από το Γκιαούρ Μεϊντάν, την κεντρική πλατεία της Τραπεζούντας, για το δρόμο των καραβανιών. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Ζιπκαλήδες αρματωμένοι. Τραπεζούντα. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Η Μονή της Αγίας Σοφίας στη δυτική άκρη του Καβάκ Mεϊντάν της Τραπεζούντας Πόντου. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Άποψη της Ριζούντας, λιμάνι 60 χιλιόμετρα ανατολικά της Τραπεζούντας, πρωτεύουσα της επαρχίας του Λαζιστάν. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Ανδρικές φορεσιές της ευρύτερης περιοχής του Πόντου. Από αριστερά Καυκάσιος, Γεωργιανός, Λαζός. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Άποψη της πόλης της Κερασούντας. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης της Τραπεζούντας Πόντου. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Κόρη της Τραπεζούντας με παραδοσιακή ενδυμασία. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Πανοραμική άποψη του χωριού Πολίτα Πόντου με το ναό του Αγίου Γεωργίου. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Πανοραμική άποψη των Κοτυώρων. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Το τηλεγραφείο της Τραπεζούντας Πόντου, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Ο Παναγής Κουταλιανός, ο διάσημος Έλληνας Ηρακλής. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Η παραλία στα Πλάτανα Πόντου. Ναυπηγείο ιστιοφόρων. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Το νοσοκομείο και οι στρατώνες της Τραπεζούντας, Πόντος. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) Το πρόθυρο του υπόσκαφου παρεκκλησίου της Μονής Παναγίας Θεοσκεπάστου. Διακρίνονται οι βυζαντινές τοιχογραφίες που εικονίζουν τους κτήτορες της μονής, Αυτοκράτορα Αλέξιο Γ΄και τη σύζυγό του Θεοδώρα. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο)
![Η εκδότρια Δέσποινα Κυριακίδου στα παρχάρια του Πόντου με Παναΐας δάκρεα [μάραντα] (φωτ.: Mehmet Küçük, εικ.: Αλεξία Ιωαννίδου)](https://www.pontosnews.gr/wp-content/uploads/2024/12/despoina-kyriakidoy-cvr-360x180.jpg)
