«Πλώρη», για να ενταχθεί η Σέρρα στον Αντιπροσωπευτικό Kατάλογο στοιχείων Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO βάζει η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος (ΠΟΕ), μετά την ένταξη του χορού το 2022 στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ύστερα από τις προσπάθειες της υπεύθυνης για τον Φάκελο του Δελτίου Σέρρα και μέλους της Επιτροπής Πολιτισμού της ΠΟΕ Αλεξίας Ιωαννίδου.
Όπως ανέφερε στο pontosnews.gr ο πρόεδρος της ΠΟΕ Γιώργος Βαρυθυμιάδης, ήδη έχουν ξεκινήσει ενέργειες προς αυτήν την κατεύθυνση και συζητήσεις με το υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο θα πρέπει να είναι αρωγός σε αυτήν την προσπάθεια, ώστε να έχει αίσια έκβαση.
Κατά τον ίδιο, οι προσπάθειες θα ενταθούν μετά την εκδήλωση που διοργανώνει η ΠΟΕ στη Θεσσαλονίκη, στην οποία θα παρουσιαστούν από την Αλεξία Ιωαννίδου τα σημαντικότερα σημεία του Φακέλου που οδήγησε την εγγραφή του Σέρρα χορού στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 17 Φεβρουαρίου, στις 6:30 το απόγευμα, στο Κέντρο Πολιτισμού «Χρήστος Τσακίρης» (Λαγκαδά 221), στη Σταυρούπολη.
«Μετά από 100 χρόνια από τη στιγμή που κατέφθασαν στην Ελλάδα οι πρόσφυγες πρόγονοί μας, η Σέρρα εντάχθηκε στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Πρόκειται για μία πολύ μεγάλη επιτυχία, την οποία κατάφερε η Αλεξία Ιωαννίδου, ένας πολύ σημαντικός άνθρωπος, με τη στήριξη της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος. Στην εκδήλωση θα γίνει παρουσίαση του χορού και φυσικά των προσπαθειών της Αλεξίας Ιωαννίδου για να ενταχθεί στο Εθνικό Ευρετήριο. Ξεκινήσαμε και θα συνεχίσουμε, χωρίς θόρυβο, μετά την εκδήλωση της Θεσσαλονίκης, την προσπάθεια για να ενταχθεί η Σέρρα στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO», λέει στο pontosnews.gr ο Γιώργος Βαρυθυμιάδης.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης χορευτές του Συνδέσμου Ποντιακών Σωματείων (ΣΠΟΣ) Νομού Θεσσαλονίκης θα χορέψουν Σέρρα.
«Το πιο αντιπροσωπευτικό στοιχείο της ταυτότητας των Ελλήνων του Πόντου»
Ως το πιο αντιπροσωπευτικό στοιχείο της ποντιακής ταυτότητας χαρακτηρίζει στο pontosnews.gr τη Σέρρα η Αλεξία Ιωαννίδου, η οποία είναι πολιτιστική διαχειρίστρια και κάτοχος Master στη Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων. Όπως λέει, ο χορός Σέρρα εντάχθηκε με το σπαθί του στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, αν και δεν ήταν καθόλου εύκολη η προσπάθεια για να επιτευχθεί αυτό.
«Στην εισήγησή μου θα κάνω μια ευσύνοπτη παρουσίαση του Δελτίου εγγραφής, της τεκμηρίωσης δηλαδή, του χορού Σέρρα στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Θα περιλαμβάνει οπτικοακουστικό υλικό από την πρωτογενή έρευνα που έχω διεξάγει στη διπλωματική μου ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια, η οποία είχε τίτλο: “Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά των Ελλήνων του Πόντου: Ο χορός Σέρρα και η εγγραφή του στον κατάλογο της UNESCO”. Τέλος, θα παρουσιαστεί το βίντεο που έχουμε φτιάξει με τον επικεφαλής φορέα εγγραφής, την Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος, με σκοπό να πλαισιώσει το Δελτίο του Σέρρα χορού στο Εθνικό Ευρετήριο. Το βίντεο, στο πλαίσιο του εκδημοκρατισμού της διάχυσης της πληροφορίας και της εξασφάλισης μεγαλύτερης ορατότητας, φροντίσαμε να το εφοδιάσουμε με αγγλικούς υπότιτλους. Διαρκεί 13 λεπτά και εργάστηκαν πολλοί άνθρωποι για την παραγωγή του, είτε μπροστά είτε πίσω από τις κάμερες. Όλοι οι συντελεστές είμαστε υπερήφανοι για το αποτέλεσμα της συνεργασίας μας», αναφέρει στο pontosnews.gr η Αλεξία Ιωαννίδου.
Επίθεση «ειδικών» στον πιο αντιπροσωπευτικό μας χορό, τη Σέρρα
Η Αλεξία Ιωαννίδου αναφέρθηκε και σε μια αρκετά δυσάρεστη εμπειρία που σχετίζεται με την παρουσίαση του εγγεγραμμένου στο Εθνικό Ευρετήριο Σέρρα χορού κατά τη διάρκεια συνάντησης των Φορέων Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στις 25 Νοεμβρίου, στην Αθήνα. Συγκεκριμένα εξιστορεί τα γεγονότα στο pontosnews.gr.
«Εκεί συμμετείχα εκπροσωπώντας την ΠΟΕ, για να παρουσιάσω σε μια σύντομη δεκάλεπτη παρουσίαση τις δράσεις διάσωσης και ανάδειξης του χορού μας, του Σέρρα. Για να μην τα πολυλογώ, βρέθηκα μάρτυρας μιας επίθεσης εναντίον του εγγεγραμμένου στο Εθνικό Ευρετήριο χορού Σέρρα. Για όλα τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν εκείνη την ημέρα –να υπογραμμίσω πως δεν εξετάζω τη σημαντικότητά τους, όλα τα στοιχεία έχουν την δική τους ξεχωριστή αξία και δημιουργούν αυτό το πολύχρωμο ψηφιδωτό του ελληνικού μας πολιτισμού– ο συντονιστής της ενότητας (γνωστός για την εκπομπή του με θέμα την παράδοση στην ΕΡΤ) που συμμετείχα για τις δράσεις διάσωσης είχε κάτι εκθειαστικό να πει, σε σημείο που γινόταν υπερβολικός. Για τη σέρρα είπε ανάμεσα στα άλλα ατεκμηρίωτα πως “είναι μύθευμα η σχέση της με τον Πυρρίχιο” και ότι διαφωνεί με την εξάρτυση των χορευτών (γιατί προβλήθηκαν 3 λεπτά από το βίντεο της ΠΟΕ), θαρρείς και ζητήσαμε ως ποντιακή κοινότητα την άδεια κάποιου να χορεύουμε τον Πυρρίχιό μας με τα φυσεκλίκια μας ή με τα τζιν μας. Δεν δίστασε ούτε λίγο ούτε πολύ να υπονοήσει εμμέσως πλην σαφώς πως ο χορός που είναι συνδεδεμένος όσο τίποτα άλλο με την ποντιακή μας ταυτότητα, πέρασε “χαριστικώς” στο Ευρετήριο –θαρρείς και αυτό είναι ιδιοκτησία κανενός–, γιατί υπήρχε ένας προβληματισμός για την τυποποίηση του χορού, εάν εγγραφόταν σε αυτό. Προβληματισμός που μάλλον δεν υπήρξε για τους υπόλοιπους χορούς, που είναι ήδη εγγεγραμμένοι! Δύο μέτρα και δύο σταθμά δηλαδή.
»Δεν θα σταθώ άλλο σε αυτήν την ασχημοσύνη. Ο καθένας είναι υπόλογος για αυτά που λέει, και κρίνεται από το κοινό. Όμως, θεωρώ εκ των ων ουκ άνευ υποχρέωσή μας τέτοιου είδους επιθέσεις που εκφράζουν πολύ συγκεκριμένα άτομα και όχι ευτυχώς το σύνολο ενός φορέα, να απαντώνται δυναμικά και να μπαίνουν τα πράγματα στη θέση τους. Ο χορός μας έχει ιστορία χιλιάδων χρόνων. Κυρίαρχα δομικά στοιχεία του συνομιλούν με μορφές των Πυρρίχιων της αρχαιότητας. Η Σέρρα είναι η εξέλιξη μορφών των αρχαίων Πυρρίχιων, εμπεριέχει μέσα της στοιχεία ποδισμού, ξιφισμού, έκνευσις κ.ά. Η παράδοση είναι ζώσα, συνηθίζουμε να λέμε οι πολιτισμολόγοι. Είναι οργανισμός. Εάν παγιωθεί, με την έννοια της έκθεσης ως μουσειακό είδος, έχει πεθάνει. Ποιο είναι όμως το σημαντικό στην εξέλιξη αυτή; Να μην προσβάλλει ούτε το ήθος ούτε το έθος της κοινότητας που εκπροσωπεί το στοιχείο. Δεν μπορεί κανένας να μας ζητάει από Πόντιοι να γίνουμε κάτι άλλο. Το ζήτησαν οι Τούρκοι πριν από 100 χρόνια από τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας και αυτοί στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων. Τώρα εμείς τα εγγόνια τους μέσα στην Ελλάδα θα απωλέσουμε την ταυτότητά μας;
»Τίποτα δεν χαρίζεται, ιδίως στον Πυρρίχιο. Γι’ αυτό καλώ την πολυπληθή ποντιακή κοινότητα να διεκδικήσει δυναμικά αυτά που της ανήκουν, την προβολή του πολιτισμού της. Να πάψουμε να είμαστε παθητικοί δέκτες σε κάθε είδους κινήσεις υπονομευτικές εναντίον μας. Είναι η ώρα να πάμε ένα βήμα παραπέρα. Ο πιο εμβληματικός μας χορός, το πιο αντιπροσωπευτικό μας πολιτιστικό στοιχείο, να θέσει την υποψηφιότητά του για τον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Unesco και να γίνει ορατός σε ολόκληρο τον κόσμο ο πλούτος του πολιτισμού μας και η ιστορία μας, που τόσο πολύ είμαστε περήφανοι γι’ αυτήν», καταλήγει η Αλεξία Ιωαννίδου.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης