Ένα από τα πιο ονομαστά χωριά της Ματσούκας ήταν η Δανείαχα ή Δανίαχα κατά άλλες πηγές. Στο ιστορικό ελληνικό χωριό, κατοικούσαν περίπου 650 άνθρωποι. Η οικογένεια των Κομνηνών το επισκεπτόταν τους καλοκαιρινούς μήνες για ξεκούραση, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τα υπολείμματα κάστρων στην περιοχή η οποία σήμερα ονομάζεται (Çeşmeler).
Για το χωριό αλλά και το περίφημο παρχάρι του είχε γράψει στα Χρονικά του Πόντου (τ. 5-6, Αθήνα 1944) ο Γ. Τ. Βαφειάδης.
Το χωρίον Δανείαχα, εις απόστασιν περίπου 40 χλμ. από της Τραπεζούντος, ήταν ένα από τα ονομαστότερα χωριά της Ματσούκας. Κατά τινα εκδοχήν, το όνομα Δανείαχα προέρχεται εκ του δανείζω[1], διότι οι κάτοικοι, κατά το πλείστον μέτοικοι εκ Χαψήκιοϊ, εύποροι όντες, εδάνειζαν εις τους πτωχούς των γειτονικών χωρίων.
Εκ του χωρίου Δανείαχα κατάγεται η γνωστή και πολυπληθέστερα Τραπεζουντιακή οικογένεια των Λεοντίδων[2].
Ο κ. Δ. Ζαροκίλλης μ’ εβεβαίωσε ότι ο αείμνηστος Νίκος Λεοντίδης είχε 59 πρώτα και 123 δεύτερα εξαδέλφια.
Το Παρχάρι της Δανείαχας, όπου παραθέριζον πολλαί οικογένειαι εκ Τραπεζούντος, ευρίσκεται εις απόστασιν 4 ωρών από το χωρίον. Εθεωρείτο από τα ωραιότερα παρχάρια της Τραπεζούντος και είχε απόλυτον ύψος ανώτερον των 1.500 μέτρων. Περιεβάλλετο από δάση ελάτης, είχε δε διάφορα τοπεία μαγευτικά, ως το Κρύον το πεγάδ’, το Ντεβόρ’, όπου το δάσος απετελείτο από ιδιάζον είδος ελάτης ονομαζόμενον ντεβόρ’. Επίσης ονομαστός ήτο και ο εντός του Παρχαρίου λοφίσκος Παλαμαχών (πιθανόν από το Παλαιμάχων). Εις ολίγων απ’ αυτού μέτρων απόστασιν έκειτο η πεδινή έκτασις Χαψά, η οποία περιεβάλλετο από τον φημισμένον βράχο Λαλών, όπου η ηχώ απεδίδετο 7-8 φορές ευκρινώς. Τούτο εχαρακτηρίζετο από ειδικούς ως σπανιώτατος φαινόμενον, ελέγετο δε ότι απησχόλησε και ξένους φυσιοδίφας.
Η από του χωρίου εις Παρχάρι μετάβασις είναι γραφικώτατη. Ένα από τα μαγευτικά τοπεία κατά μήκος της διαδρομής είναι και το λεγόμενον Βατέν, όπου εσυνήθιζον να σταθμεύουν προς ανάπαυσιν αι οικογένειαι αι μεταβαίνουσαι προς παραθερισμόν και εκεί εγίνοντο διασκεδάσεις, που έχουν αφήση ζωηράς αναμνήσεις εις όσους ηυτύχησαν να περάσουν από τα αξέχαστα εκείνα ωραία παρχάρια μας.
Γ. Τ. Βαφειάδης
- Σημ.: Έχει διατηρηθεί η ορθογραφία του συντάκτη.
- [1] Ο Π. Τριανταφυλλίδης γράφει στη σ. 78 του έργου του Φυγάδες γράφει: Δανίαχα. Ο Μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος στο έργο Η Εκκλησία Τραπεζούντος γράφει στη σ. 800: Δανείαχα.
- [2] Η οικογένεια Λεοντιδών φέρεται καταγόμενη εκ του Λέοντος Καβασίτου, μίας εκ των αρχαιοτέρων οικογενειών του Πόντου. (Βλέπε: Αρχιμανδρίτου Σαναρέτου, Ο Πόντος ανά τους αιώνας, σ. 83-87 και Π. Τριανταφυλλίδη, Φυγάδες, σ.7)
- Πηγή: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών.
- Το έντονο χ διάβαζεται όπως το γαλλικό ch.