«Δεν ειπώθηκε λέξη για νεκρούς στον πρωθυπουργό κατά την ενημέρωση στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ)» υποστήριξε στη συνέχεια της απολογίας της, στη δίκη για την τραγωδία στο Μάτι, η τότε περιφερειάρχης Ρένα Δούρου.
Συγκεκριμένα, η Ρένα Δούρου κατέθεσε ότι εκείνο το βράδυ είχε πάει στο ΕΣΚΕ ώστε να έχει ενημέρωση για την κατάσταση και να βρίσκεται εκεί σε περίπτωση που υπήρχε ανάγκη να συνδράμει η Περιφέρεια Αττικής.
Εκεί, όπως ανέφερε, όταν γύρω στις 22:30 άρχισε η ενημέρωση του τότε πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα «δεν υπήρξε εμπεριστατωμένη ενημέρωση για την κρατούσα κατάσταση. Η αίσθηση μου είναι ότι γνώριζαν, αλλά φοβήθηκαν να περιγράψουν την τραγικότητα της κατάστασης. Έχουμε καταστροφή στο Μάτι και η ενημέρωση του Πρωθυπουργού ξεκινά από τη φωτιά στο Ζεμενό. Δεν ειπώθηκε λέξη για νεκρούς. Από τότε μέχρι σήμερα προσπαθώ να καταλάβω γιατί υπήρξε αυτή η ενημέρωση… Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί έγινε έτσι, αφού οι νεκροί ήταν θέμα χρόνου να αποκαλυφθούν».
Σύμφωνα με την κατηγορουμένη, από περίπου τις 17:00 εκείνο το απόγευμα, σε αλλεπάλληλα τηλεφωνήματα από την Περιφέρεια, ο αρμόδιος αξιωματικός της Πυροσβεστικής απαντούσε πως «δεν χρειάζεται η συνδρομή μας» (της Περιφέρειας).
«Στις 19:21 τηλεφώνησα στο Νίκο Τόσκα. Τον ρωτώ τι συμβαίνει. Μου απαντά ότι τα πράγματα είναι δύσκολα και γίνεται προσπάθεια να σώσουν τον κόσμο. Εκφράζω την ανησυχία μου για τη θολή εικόνα και τις πολλές εστίες φωτιάς. Μου είπε ότι δεν χρειάζονταν κάτι από Περιφέρεια. Εγώ πήγα στα γραφεία του ΕΣΚΕ για να έχω καλύτερη εικόνα. Η κατάσταση ήταν ανεξέλεγκτη… Ο τότε διοικητής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Ανατολικής Αττικής Χαράλαμπος Χιώνης (επίσης κατηγορούμενος ) με τον οποίο μίλησε υπάλληλος της Περιφέρειας, όταν τον ρώτησε αν χρειάζεται κάτι από την Περιφέρεια είχε απαντήσει “τι να θέλω, εδώ γίνεται κόλαση…” Δεν περιμένετε από εμένα να σας πω ότι το θεσμικό πλαίσιο ορίζει τον αξιωματικό πυροσβεστικής ως υπεύθυνο. Η Περιφέρεια δεν προβλέπεται, ούτε μπορούσε να συνδράμει στο διασωστικό έργο. Αλλά εμείς μόνοι μας ρωτούσαμε αν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι».
Η Ρένα Δούρου απαντώντας στην κατηγορία που αφορά τη μη κινητοποίηση για οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών είπε πως «η αρμοδιότητα ανήκει αποκλειστικά στην Πυροσβεστική. Η Περιφέρεια έκανε τεράστια προσπάθεια να ενημερωθεί για την πορεία και την εξέλιξη της πυρκαγιάς. Αυτοί που όφειλαν να κρατήσουν ανοιχτούς τους δρόμους έμειναν εκτός κάδρου και βρεθήκαμε της τοπικής αυτοδιοίκησης, κατηγορούμενοι.
Η κατηγορούμενη τόνισε ότι από όλη την πληγείσα περιοχή, αρμοδιότητα της Περιφέρειας ήταν η συντήρηση των 5 χιλιομέτρων της λεωφόρου Μαραθώνος, της οποίας η νησίδα δεν έχει δέντρα παρά μόνο σε ελάχιστες διασταυρώσεις. «Από τα 13 χιλιάδες στρέμματα που κάηκαν, η αρμοδιότητα της Περιφέρειας είναι περίπου 200 τετραγωνικά μέτρα» κατέληξε.
Στο εδώλιο ο Ηλίας Ψινάκης
Στη συνέχεια, ακολούθησε η απολογία του πρώην δημάρχου Μαραθώνα Ηλία Ψινάκη, με την οποία άνοιξε ο κύκλος των απολογιών των δημάρχων των δήμων που επλήγησαν από τη φονική πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική τον Ιούλιο του 2018. Μαζί του απολογήθηκε και ο τότε αντιδήμαρχος, υπεύθυνος για θέματα πολιτικής προστασίας και καθαριότητας Βάιος Θανασιάς.
Στην αρχή της απολογίας του, ο Ηλ. Ψινάκης δήλωσε πως «θα ήθελα να εκφράσω την οδύνη μου για τον τραγικό τρόπο που πέθαναν οι άνθρωποι. Για εμάς τους κατοίκους, από εκείνη την τραγική ημέρα έχει αλλάξει η ζωή μας για πάντα».
Ο κατηγορούμενος είπε ότι την επίμαχη ημέρα ήταν σε άδεια και έτσι ενημερώθηκε από την γενική γραμματέα του δήμου για την φωτιά στο Νταού Πεντέλης, ενημέρωση που, όπως ανέφερε, τον βρήκε μεσοπέλαγα.
Εφόσον δεν μπορούσε να πετάξει ελικόπτερο από Αθήνα, κανόνισε να επιστρέψει στον δήμο του με φουσκωτό. «Βρέθηκα στη Σέριφο γιατί έχει πια 10-11 μποφόρ. Τα ξημερώματα έφτασα Σούνιο και μετά στον δήμο. Αντίκρισα μια τραγική κατάσταση. Πήγα στο κέντρο επιχειρήσεων που είχε στηθεί.
Ο κατηγορούμενος ανέφερε πως η φωτιά εξαπλώθηκε γρήγορα κινούμενη, όπως έμαθε, με 120 χιλιόμετρα την ώρα και με άνεμο δυτικό, κάτι σπάνιο για την περιοχή. Έτσι, «φεύγοντας από κορφή σε κορφή», πέρασε την Μαραθώνος, που συνήθως λειτουργούσε ως αντιπυρική ζώνη.
Ευθύνες στο Δασαρχείο
Στον καταλογισμό της Δικαιοσύνης ότι δεν είχαν γίνει οι απαιτούμενες ενέργειες καθαρισμού στην αντιπυρική περίοδο, ο Ηλ. Ψινάκης τόνισε πως υπήρχε ειδική μέριμνα του δήμου, με στόλο οχημάτων και εργαλείων, που, όπως είπε, δημιούργησε, για κοπή και συλλογή ξύλων και χόρτων.
Ωστόσο διευκρίνισε, πως το Μάτι «εδώ και 80 χρόνια είναι δασικό. Δεν μπορείς να κόψεις ούτε κλαδί χωρίς την άδεια του δασαρχείου. Πάντα φοβόμασταν για το Μάτι και το δάσος του Σχοινιά. Οι κάτοικοι του Ματιού ζητούσαν να κόψει ο δήμος πεύκα που ακουμπούσαν στις στέγες τους. Το δασαρχείο απαγορεύει να ακουμπήσουμε έστω κι ένα κλαδί και στέλναμε τα αιτήματα στο δασαρχείο».
Ο Ηλ. Ψινάκης τόνισε πως για το θέμα της οργανωμένης απομάκρυνσης, αρμόδια είναι η Πυροσβεστική, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Δεν μπορεί ο δήμαρχος και, στην συγκεκριμένη περίπτωση η περιφέρεια, να πάρει τους πολίτες από κάπου και να τους πας κάπου αλλού. Δεν είχαμε ούτε προφορική εισήγηση από κανέναν! Σε ό,τι μας ζητήθηκε ανταποκριθήκαμε τάχιστα. Μας ζητήθηκαν δύο λεωφορεία για να εκκενωθεί ένα γηροκομείο και αμέσως ανταποκριθήκαμε. Στην Κινέτα έγινε εισήγηση και την αδειάσανε».
Είπε επίσης πως στην πρώην αμερικανική βάση «μας ήρθαν 2.500 άνθρωποι με το μαγιό εκείνο το βράδυ. Υπήρχε προεργασία. Ο δήμος ήταν έτοιμος. Είχαμε ακόμη και ψυχολόγους».
Προέδρος: Είχατε κάνει ασκήσεις πολιτικής προστασίας;
Κατηγορούμενος: Άσκηση γινόταν πρακτικά. Είχαμε 120 πυρκαγιές εκείνο το καλοκαίρι και 40 μετά το Μάτι.
Πρόεδρος: Εσείς χωρίς καταγγελίες πολίτη επικοινωνούσατε με δασαρχείο;
Ηλ. Ψινάκης: Βεβαίως! Εμείς κάναμε αγώνα να αποχαρακτηριστεί το Μάτι από δασική περιοχή! Καταρχάς οι δρόμοι ήταν κάτι στενά δρομάκια. Γι’ αυτό κάηκαν οι άνθρωποι! Το φοβόμασταν πάντα αυτό!
Ακροατήριο: Τι λέει; Ντροπή! Ντροπή!
«Δεν είχαμε ενημέρωση από την Πυροσβεστική»
Ο αντιδήμαρχος Μαραθώνα Β. Θανασιάς δήλωσε πως ο δήμος ήταν σε πλήρη ετοιμότητα εκείνη την ημέρα, πλην όμως, όπως ανέφερε, για πολλή ώρα δεν είχαν ενημέρωση από την Πυροσβεστική. «Ουδεμία ενημέρωση ούτε για την επερχόμενη καταστροφή, ούτε για να ζητήσει την συνδρομή μας».
Ο κατηγορούμενος, περιγράφοντας την κατάσταση που είδε όταν ανέβηκε ο ίδιος στο Νέο Βουτζά γύρω στις 19:00 το απόγευμα, αναφέρθηκε σε «βιβλική καταστροφή» και «σκηνικό ταινίας τρόμου».
Είπε επίσης πως στήθηκε αμέσως κέντρο για τους πληγέντες, όπου υποδέχθηκε πολίτες παρέχοντας ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, νερά και φαγητό και πως από την επόμενη ημέρα ο δήμος δούλεψε για την αποκατάσταση των ζημιών, αλλά μέσω και χορηγιών που έλαβε για την ανακούφιση των πληγέντων.
Η απολογία του Β. Θανασιά θα συνεχιστεί τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου και θα ακολουθήσουν οι απολογίες του τότε δημάρχου και του αντιδημάρχου του δήμου Ραφήνας-Πικερμίου και του τότε δημάρχου Πεντέλης.
Τελευταίος κατηγορούμενος θα απολογηθεί ο ηλικιωμένος που φέρεται να προκάλεσε την καταστροφή με φωτιά που είχε βάλει για να κάψει χόρτα.