Λίγες μέρες μετά την ανοιχτή επιστολή προς τον γενικό πρόξενο της Ελλάδας στο Μόναχο Βασίλειο Γκουλούση, ο Σύλλογος Ποντίων Νυρεμβέργης επανέρχεται στο φλέγον θέμα του ελληνικού σχολείου «Αριστοτέλης», απευθυνόμενος αυτήν τη φορά προς τον υπουργό Παιδείας Κυριάκο Πιερρακάκη.
Ολόκληρη η ανοιχτή επιστολή, την οποία υπογράφει ο Δημήτρης Λαμπρόπουλος, έχει ως εξής:
Αξιότιμε κ. υπουργέ,
αγαπητέ κ. Πιερρακάκη,
Χρόνια πολλά με υγεία και δικαίωση των υπηρεσιακών σας στόχων.
Σχετικά με το μείζον θέμα του σχολικού συγκροτήματος «Αριστοτέλης» Μονάχου και την αναστάτωση που δημιουργεί στον απόδημο ελληνισμό Βαυαρίας η καθυστέρηση ανανέωσης του ενοικιοστασίου, παρακαλούμε να συμμεριστείτε τους εντοπισμούς μας.
Στην παρούσα δεν εξετάζονται οι ευθύνες των αρμόδιων για την αποτυχία έγκαιρης ανανέωσης του μισθώματος πριν από τον Ιούλη του ’23, με αποτέλεσμα τη σημερινή έκθεση του «Αριστοτέλη» στον κίνδυνο παύσης λειτουργίας του, αλλά παρατίθενται τρόποι έμπειρης ανάγνωσης της αγοράς, ούτως ώστε στο βαθμό της δικής σας αρμοδιότητας να παρέμβετε για την επίλυση του προβλήματος.
Τα γεγονότα:
α. Ο ιδιοκτήτης του σημερινού κτηρίου «Αριστοτέλης» αναπροσαρμόζει το μίσθωμα μετά το 2025, με χρήση δικαιώματός του, καθώς η ελληνική πολιτεία δεν φρόντισε την μέχρι 31/7/2023 χρήση δικού της δικαιώματος ανανέωσης για την πενταετία 2025-2030 με ευνοϊκό μίσθωμα.
β. Ακόμη και μ’ αυτήν όμως την αναπροσαρμογή, η τιμή ενοικίου παραμένει συμφέρουσα και κάτω από τα standards της αγοράς ακινήτων στο Μόναχο. Για αδιευκρίνιστους λόγους, η ελληνική πολιτεία δεν λαμβάνει υπόψιν τις συνθήκες στο πεδίο της αγοράς, και αργοπορεί στην ανανέωση πάραυτα του ενοικιοστασίου, εκτιμώντας το μίσθωμα ακριβό κι ενδεχομένως εκπτωτική του κύρους της τη συναλλαγή με την «αυθάδεια» του ιδιοκτήτη του. (Rules of the game: ο ιδιοκτήτης καβάλησε το άλογο απ’ το οποίο ολομόναχοι ξεπεζέψαμε.)
Πλην όμως, χωρίς να έχει εξασφαλιστεί εντωμεταξύ άλλη λύση ως plan B, αγνοώντας τις αντιδράσεις των απόδημων, αλλά και τις δυσοίωνες συνθήκες της αγοράς, η διαχείριση του όλου συμπεραίνεται ως ακατανόητο βήμα στο κενό.
γ. Οι απόδημοι της Βαυαρίας, οι συλλογικότητές τους, τα γονεϊκά συμβούλια και οι 385 μαθητές είναι αποκλεισμένοι από την παρατήρηση της (αδιαφανούς) διαπραγμάτευσης μεταξύ ελληνικής πολιτείας και ιδιοκτήτη, σαν να μην τους αφορά ουδόλως – και κυρίως χωρίς ρητές εγγυήσεις κι επώνυμες δεσμεύσεις για τη διάσωση του «Αριστοτέλη».
Η οριζόντια παρατήρηση
Οι απόδημοι της Γερμανίας παρακολουθούν το τελευταίο διάστημα απροθυμία της ελληνικής πολιτείας στην ανανέωση των ενοικιοστασίων σε κτηριακά συγκροτήματα ελληνικών σχολείων στη Γερμανία. Η απώλεια του σχολείου «Πυθαγόρας» Μονάχου, οι μετά βασάνων à la «Αριστοτέλης» και της τελευταίας στιγμής ανανεώσεις σε Λύκειο Στουτγάρδης και Δημοτικό Βούπερταλ, ερμηνεύονται είτε ως δυσανεξία ευθυνών είτε ως εξυπηρέτηση κρυφής ατζέντας της Αθήνας για τη ελληνόγλωσση εκπαίδευση στην Ευρώπη, την οποία οι απόδημοι αγνοούν.
Τα διακυβεύματα σε «Αριστοτέλη», Μόναχο, Βαυαρία
Μία αποτυχία των διαπραγματεύσεων της ελληνικής Πολιτείας με τον ιδιοκτήτη του κτηρίου «Αριστοτέλη», εντός των επόμενων ημερών, θα υποχρεώσει τη σχολική μονάδα στην αναζήτηση νέας στέγης άμεσα, καθώς η εκπνοή του ισχύοντος ενοικιοστασίου αφορά το κοντινό μας 2025. Παράλληλα, θα προκληθεί μια αχρείαστη, παθογόνος και κοστοβόρα εσωστρέφεια προσώπων και θεσμών, και επισφάλεια στο μέλλον της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στη Βαυαρία. Ενδεχόμενη έξοδος από το σημερινό κτήριο του «Αριστοτέλη», κρίνεται από τους απόδημους αρνητικά και ως αλόγιστου ρίσκου με δυνητικά domino effects τις συγχωνεύσεις σχολείων, την απαξία του κύρους αυτών, τις απολύσεις των εκπαιδευτικών τους, το ελληνικό δημοσιονομικό κόστος, τις επικοινωνιακές ήττες στην εικόνα της ελληνικής πολιτείας, την άσκοπη απασχόληση ανθρώπων και υπηρεσιών στα ΥΠΕΞ και ΥΠΠΑΙΔ κ.ο.κ.
Η αναζήτηση διεξόδου θα καταστεί ατέρμονη, θέτοντας σε αμφισβήτηση την αξιοπιστία της ελληνικής πολιτείας στη δημόσια αναφορά και στους κύκλους των απόδημων.
Προϊόντος του χρόνου και άνευ ορατής επίλυσης για τον «Αριστοτέλη», η αβεβαιότητα και η δυσαρέσκεια της γονεϊκής κοινότητας θα άρουν την εμπιστοσύνη τους με εκθετικό αποτέλεσμα στην απομείωση των εγγραφών στον «Αριστοτέλη», με ό,τι αυτό συνεπάγεται είτε στην περαιτέρω επιχορήγηση των ΕΙΣ Βαυαρίας είτε στο μέλλον των σχολείων εν γένει.
Οι παράμετροι
α. Ένα ριψοκίνδυνο παζάρι ενοικίου με τον ιδιοκτήτη, πέραν της βελτιωμένης προσφοράς που ήδη έχει γίνει γνωστό πως ο τελευταίος αντέτεινε, φλερτάρει με την οριστική αποτυχία των διαπραγματεύσεων. Οι τρέχουσες τιμές αντίστοιχων ακινήτων –και μάλιστα γραφείων και όχι κάποιας ΕΤΟΙΜΗΣ σχολικής διαρρύθμισης– κυμαίνονται μεταξύ 16-20 ευρώ το τ.μ. Δηλαδή πάνω από την αναπροσαρμοσμένη προσφορά του ιδιοκτήτη, ο οποίος βεβαίως γνωρίζει πως ελλοχεύουν για το κτήριο γειτονικά βαυαρικά σχολεία που επιδιώκουν επέκταση. Τα τελευταία, με γνώμονα την οριζόντια αδυναμία εύρεσης σχολικών χώρων στο Μόναχο, θα πληρώσουν προθυμότατα τις ισχύουσες τιμές ενοικίου στον ιδιοκτήτη, τον οποίο μάλιστα έχουν ειδοποιήσει επ’ αυτού.
Ο ιδιοκτήτης δεν μας έχει ανάγκη κ. υπουργέ. Το κτήριό του είναι ξερολούκουμο για τα παραμονεύοντα σχολεία.
β. Η διαπραγμάτευση της ελληνικής πολιτείας με τον ιδιοκτήτη, κατανοούμε πως είναι δυσάρεστη. Όμως στριμωχτήκαμε. Μόνοι μας βάλαμε αυτογκόλ. Σε γήπεδο χωρίς αντίπαλο. Τώρα στα χασομέρια του παιχνιδιού τρέχουμε για το Χ. Δεν μας φταίει κανείς.
Ας αποφασίσουμε πως η προστασία του δημόσιου συμφέροντος δεν περνά από το θυμικό, αλλά από τη λογική. Η οποία λέει, συν τοις άλλοις, πως εφόσον τα χρήματα θα διατεθούν από τις βαυαρικές επιχορηγήσεις και όχι από την Αθήνα, είναι απόλυτα αυτονόητη η απόφαση για τον «Αριστοτέλη».
Ενημερωτικά επανασημειώνουμε πως μαζί με την ελληνική πολιτεία, πλην όμως εδώ και καιρό, άλλα 35 σχολεία του Μονάχου αναζητούν στέγη για το υπεράριθμο των μαθητών τους. Τα οποία σχολεία έχουν ήδη πιάσει στασίδι στην αγορά, έχουν πληρώσει μεσίτες, έχουν δώσει προκαταβολές δέσμευσης και κυρίως ομιλούν τη «βαυαρικήν» έμπροσθεν και όπισθεν της σκηνής. Με λίγα λόγια, είναι προεξοφλημένα gagnant. Εμείς θα ξεκινήσουμε από θέση ουραγού.
γ. Η αγορά real estate του Μονάχου είναι μη συμφέρουσα όσο αφορά στις τιμές ενοικίων. Οι τιμές δεν πρόκειται να υποχωρήσουν, στην περίπτωση τέτοιας προσδοκίας της ελληνικής πολιτείας. Είτε ένα κτήριο θα ψάξουμε, είτε δύο μικρότερα για τη μετακόμιση του «Αριστοτέλη». Το διαπιστώνουμε χρόνια τώρα στη Βαυαρία, ως μόνιμοι παρατηρητές της αγοράς (σε επίρρωση, σας επισυνάπτουμε πρόσφατο φύλλο της Handelsblatt, σελ. 37).
Ακόμη και να διατίθεντο ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ προς μετατροπή κτήρια στο Μόναχο, τα ενοίκια όπως είπαμε είναι απαγορευτικά στις περιοχές «αναλογίας» του «Αριστοτέλη».
Τιμές ακριβότερες από αυτήν που καλείται να πληρώσει η ελληνική πλευρά στο προσφερόμενο ενοίκιο του υπάρχοντος κτηρίου (που θα πληρώσουν οι Βαυαροί, είπαμε. Στης Στουτγάρδης το ελληνικό σχολείο πλήρωσε η Αθήνα την ανανέωση και έγινε η δουλειά μας, στο Μόναχο που πληρώνει άλλος είναι ύποπτα αλλόκοτο να μη γίνεται η δουλειά μας).
δ. Η αγορά real estate του Μονάχου είναι προβληματική και στην ανοικοδόμηση νέων κτηρίων, για την περίπτωση ανάλογης προσδοκίας και πολυτέλειας αναμονής μας. Εκτός της παραμέτρου των ελλοχευουσών βαυαρικών αναγκών για σχολικές αίθουσες (βλ. άνω), που μας καθιστά φύσει και θέσει outsider, είναι καταφανές στο πεδίο πως η άνοδος των επιτοκίων δανεισμού στις εργολαβικές εταιρείες επέφερε ραγδαία ανάσχεση στην κατασκευή ακινήτων, μάλιστα δε των επαγγελματικών και mega-εμβαδοκαλύψεων. Είναι εκτός τόπου και χρόνου (κυριολεκτικά) μια τέτοια επένδυση ελπίδων. Προσθέστε και την εξ ορισμού δυσκινησία και γραφειοκρατία μας, πολλώ μάλλον όταν αυτή μεταναστεύει στο εξωτερικό και μάλιστα εξαρτάται από δύο συναρμόδια ελληνικά υπουργεία και rotation στελεχών (ΓΠΜ και ΣΕΜ).
Ποιος θα υπογράψει και θα δεσμευτεί για τέτοια ανακατωσούρα; (Φανταστείτε μεσίτες, δικηγόρους, εταιρείες μετασκευών, εταιρείες μετακομίσεων, ευθυνοφοβίες, «λυπητερές», αλληλογραφίες υπηρεσιών, αλληλοεπικαλύψεις ευθυνών, «πρωτάκια» επόμενα ΓΠΜ/ΣΕ και συμπαρομαρτούντα στο αγανάκτησης διαμορφούμενο περιβάλλον αποδήμων. Βαβυλωνία. Δεν θα δουλέψει κ. υπουργέ.)
Εδώ έχουμε τη λύση στο πιάτο, την ανανέωση στο υπάρχον κτήριο, και πελαγώσαμε. Θα κάνουμε προκοπή from scratch;
ε. Με την εγκατάλειψη του υπάρχοντος σχολικού συγκροτήματος, κάθε άλλη λύση όπως η εύρεση δύο μικρότερων κτηρίων π.χ. αντί ενός ανάλογου των 5.000 τμ, είναι δις ανεδαφική διότι ελκύει «συννοσηρότητες»:
Δύο συμβόλαια σημαίνουν δύο διαφορετικούς μισθωτές και όρους ενοικιοστασίων, δύο διαφορετικές πρακτικές διαχείρισης των αναγκών τους, δύο διαφορετικά κοστολόγια ανακαίνισης –και μάλιστα υπό τον αυστηρό βαυαρικό κανονισμό καταλληλότητας χώρου ανά μαθητή–, δύο διαφορετικούς χρόνους και όγκους διατυπώσεων/συναλλαγών/διευθετήσεων. Γενικά, δύο διαφορετικούς μπελάδες (εδώ έναν έχουμε και χάσαμε την μπάλα…).
Και το σημαντικότερο; Δύο τιμές ενοικίου αθροιζόμενες! Θα είναι φθηνότερες από το προσαρμοσμένο ενοίκιο του υπάρχοντος κτηρίου «Αριστοτέλης»;
Θυμίζουμε πως οι Βαυαροί θα συνεχίσουν να επιδοτούν το ενοικιοστάσιο εάν και μόνο αν τα νέα κτήρια υπακούουν στις προδιαγραφές σχολικών κτηρίων της Βαυαρίας. Ειδάλλως θα πρέπει να τα πληρώσουμε μόνοι μας.
στ. Ας επαναλάβουμε το σημαντικότερο όλων. Τα χρήματα τα πληρώνουν κατά το μείζον οι Βαυαροί. Το ξέρουμε, το ξέρετε, το ξέρουν.
Εννοούμε πως ΚΑΙ το προσαυξημένο ενοίκιο του υπάρχοντος κτηρίου θα το πληρώσουν οι Βαυαροί.
Δίνουμε στον ιδιοκτήτη το μίσθωμα της τελικής διαπραγμάτευσης και ξεμπερδεύουμε μέχρι το 2030. Δεν ανακαλύπτουμε εκ νέου τον τροχό.
Μάλιστα δε αφού κοπτόμεθα αλτρουιστικά περί των δημοσιονομικών πόρων του βαυαρικού ΥΠΟΙΚ, επιμένοντας στα ριψοκίνδυνα παζάρια με τον ιδιοκτήτη (ας το δεχτούμε), έχουμε την οικονομικότερη λύση ever για τους Βαυαρούς! Την ανανέωση στο υπάρχον κτήριο.
Ως εκ των άνω, κύριε υπουργέ αντιλαμβάνεστε πως με λόγο γνώσης και αγωνίας προτείνουμε ως πλέον ενδεικνυόμενη λύση τη διατήρηση του ισχύοντος status για τον «Αριστοτέλη». Με το προσαρμοσμένο ενοίκιο. Στο υπάρχον κτήριο.
Κάθε άλλη επιδίωξη είναι υψηλότατου τιμήματος. Είναι ασύγγνωστα ανεπίγνωστο βήμα στο κενό.
Δημήτρης Λαμπρόπουλος
Πρόεδρος Συλλόγου Ποντίων Νυρεμβέργης