Το Σάββατο 25 και την Κυριακή 26 Νοεμβρίου το Σεράφειο του Δήμου Αθηναίων πλημμύρισε ελληνική παράδοση, καθώς πραγματοποιήθηκε η 1η Συνάντηση του Δικτύου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς με αφορμή την επέτειο συμπλήρωσης 20 χρόνων από την υιοθέτηση της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO 2003).
Δεκάλεπτες παρουσιάσεις που αφορούσαν έθιμα και μορφές λαϊκής τέχνης που έχουν ενταχθεί ή διεκδικούν την ένταξή τους στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΑΠΚ), δημιούργησαν ένα πολύ ενδιαφέρον πολύχρωμο παζλ – μια καλειδοσκοπική εικόνα που τελικά συνθέτει την Ελλάδα.
Όπως είχαμε προαναγγείλει, από αυτήν τη γιορτή της ζωντανής παράδοσης δεν θα μπορούσε να λείπει το ποντιακό στοιχείο, και μάλιστα με την πιο δυναμική και αναγνωρίσιμη μορφή του, το χορό Σέρρα.
Εκπροσωπώντας την Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος, η Αλεξία Ιωαννίδου –μέλος της Επιτροπής Πολιτισμού της ΠΟΕ και υπεύθυνη του φακέλου «Σέρρα» στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς– ανέλυσε τις «Δράσεις τεκμηρίωσης και διαφύλαξης του χορού-ταυτοτικού στοιχείου των Ελλήνων του Εύξεινου Πόντου», έχοντας μάλιστα ως αφετηρία και απόδειξη της διαχρονικότητάς του το γεγονός ότι την ίδια ώρα στην Κομοτηνή εξελισσόταν το 17ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών.
Η ομιλήτρια –θερμή Πόντια που από το 2016 καταγράφει, μελετά και τεκμηριώνει ό,τι αφορά τον υπέρτατο ποντιακό χορό και την ιστορία του, εμπνεύστρια της προσπάθειας ένταξης του χορού Σέρρα στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO– αναφέρθηκε (σ’ αυτό το σύντομο δεκάλεπτο) στην πλούσια έρευνά της που είχε ως αποτέλεσμα την ένταξη στο Εθνικό Ευρετήριο ΑΠΚ τον Φεβρουάριο του 2022, και τους τρόπους με τους οποίους θα γίνουν κοινό κτήμα όσα έφερε στο φως.
Το στοιχείο της «έκπληξης» ήταν τα αποσπάσματα ενός βίντεο που δημιουργήθηκε από την ΠΟΕ για να πλαισιώσει το Δελτίο Εγγραφής στο Εθνικό Ευρετήριο. Ολόκληρο το οπτικοακουστικό υλικό θα προβληθεί εντός του τρέχοντος μήνα, σε ειδική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη.
Στο βίντεο αυτό, στο οποίο δίνονται με συνοπτικό τρόπο πληροφορίες για την τεκμηρίωση του Δελτίου, προβάλλεται ο τρόπος επιτέλεσης του χορού Σέρρα και Σέρρα τη μασαιρί (που όπως είπε, μάλιστα, χορεύεται απαράλλακτος επί 2.423 χρόνια, καθώς υπάρχει λεπτομερής περιγραφή του από τον Ξενοφώντα στο έργο του Κύρου ανάβασις).
Υπάρχει όμως και συνέχεια, καθώς το προσεχές διάστημα θα περατωθεί και δεύτερη δράση διαφύλαξης, που περιλαμβάνει την επαγγελματική οπτικοακουστική καταγραφή και των δεκατεσσάρων «τσακωμάτων» (αυτός είναι στα ποντιακά ο όρος για τις φιγούρες) του χορού, με σκοπό την ανάρτησή της στο διαδίκτυο ώστε να είναι προσβάσιμη από κάθε ενδιαφερόμενο.
Μια μικρή ένδειξη των όσων αναμένουμε μπορεί να θεωρηθεί η Σέρρα που χορεύτηκε στους Ευζώνους τον περασμένο Ιούλιο, στο ίδιο πλαίσιο:
Χριστίνα Κωνσταντάκη
~