Στο άρθρο της Παρασκευής σταχυολογήσαμε συγκεκριμένες ενέργειες της Τουρκίας που καθιστούν φανερό ότι η Τουρκία, εκτός του ότι ακολουθεί τη δική της πολιτική έναντι της Ρωσίας, έχει πάρει το δικό της δρόμο και στο θέμα του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς, εκτοξεύοντας κατηγορίες εναντίον του Ισραήλ για εθνοκάθαρση και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και δηλώνοντας ότι η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση αλλά απελευθερωτικό κίνημα. Να υπενθυμίσουμε δε τις κατηγορίες που εκτοξεύονται κατά των ΗΠΑ και της Δύσης συλλήβδην, που έχουν ως στόχο ο Ερντογάν (και η Τουρκία) να καταστεί ο προστάτης των απανταχού μουσουλμάνων.
Ενώ συμβαίνουν αυτά και ενώ η κυβέρνηση στην Ελλάδα προσπαθεί να μας πείσει ότι δεν πρέπει να χάσουμε την ευκαιρία να λύσουμε άλυτα προβλήματα δεκαετίων με αυτήν την Τουρκία που περιγράψαμε, ήλθε και η ετήσια έκθεση προόδου της ΕΕ, η οποία διαπιστώνει «σοβαρές ελλείψεις στη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών», τονίζοντας ότι η Άγκυρα συνεχίζει σε πορεία «δημοκρατικής οπισθοδρόμησης… τα ανθρώπινα και θεμελιώδη δικαιώματα συνέχισαν να επιδεινώνονται και δεν σημειώθηκε πρόοδος στις συστάσεις του περασμένου έτους».
Όσον αφορά τα ελληνοτουρκικά, η έκθεση κάνει αναφορά στο θετικό κλίμα που δημιουργήθηκε μετά τους σεισμούς και τις συναντήσεις που ακολούθησαν μεταξύ των ηγετών και των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, σημειώνοντας ότι «από τον Φεβρουάριο του 2023, οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου μειώθηκαν δραστικά και δεν αναφέρθηκαν πτήσεις πάνω από ελληνικές κατοικημένες περιοχές». Η έκθεση υπογραμμίζει, επίσης, ότι «η συνέχιση του διαλόγου καλή τη πίστει και η αποχή από μονομερείς ενέργειες, που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ, αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη διασφάλιση σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος στην Ανατολική Μεσόγειο και την ανάπτυξη ενός συνεταιρισμού και μιας αμοιβαίας επωφελούς σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας».
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, σημειώνεται ότι «η Τουρκία συνέχισε να αρνείται να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και υποστήριξε επανειλημμένα μια λύση δύο κρατών στην Κύπρο, σε αντίθεση με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ», ενώ επισημαίνεται ότι «η ΕΕ παραμένει πλήρως προσηλωμένη σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑΗΕ, σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και το κεκτημένο». Σημειώνεται επίσης ότι δεν υπήρξαν μη εξουσιοδοτημένες δραστηριότητες γεώτρησης από την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο κατά την περίοδο αναφοράς.
Το πιο σημαντικό τμήμα της έκθεσης για τα ελληνικά πράγματα, είναι αυτό που αναφέρεται στην πολιτική που ασκεί η Τουρκία στο Κυπριακό. Στην έκθεση γίνεται ειδική αναφορά στην κλιμάκωση της έντασης, στην οποία οδήγησε η Τουρκία, στην Πύλα τον Αύγουστο του 2023, η οποία περιλάμβανε την επίθεση εναντίον των ειρηνευτικών δυνάμεων των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (UNFICYP).
Επίσης, η έκθεση περιέχει ρητές αναφορές προς την Άγκυρα για την επιθετική πολιτικής της στο Κυπριακό αλλά και για την εμμονή της στη λύση δύο κρατών, τη στιγμή που η Τουρκία έχει «δεσμευτεί και συνεισφέρει ενεργά στις διαπραγματεύσεις για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση του Κυπριακού προβλήματος εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα», σύμφωνη με τα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ, καθώς και το κοινοτικό κεκτημένο και τις αρχές της ΕΕ.
Στα συμπεράσματα υπογραμμίζεται η σημασία όπως η Τουρκία «επαναδιατυπώσει τη δέσμευσή της στη διαδικασία της οποίας ηγούνται τα ΗΕ για διευθέτηση στην Κύπρο, κατά τρόπο ευθυγραμμισμένο με τα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑ των ΗΕ, περιλαμβανομένης της εξωτερικής τους διάστασης», ενώ τονίζεται ότι η Άγκυρα «συνέχισε την στρατικοποίηση της κατεχόμενης περιοχής» μέσω της αναβάθμισης της στρατιωτικής βάσης για drones στο Λευκόνοικο και της ναυτικής βάσης στο Μπογάζι, καθώς και αναφορά στα επεισόδια στην Πύλα, και την κατάσταση στην περιοχή των Βαρωσίων.
Στο κείμενο της έκθεσης γίνεται αναφορά και στην απόφαση του Οργανισμού Τουρκογενών Κρατών να δεχθεί την «τδβκ» ως παρατηρητή. Προστίθεται ακόμα ότι «η όποια ενέργεια για διευκόλυνση ή στήριξη με όποιον τρόπο στη διεθνή αναγνώριση της τουρκοκυπριακής αποσχιστικής οντότητας πλήττει σοβαρά τις προσπάθειες» της δημιουργίας της κατάλληλης ατμόσφαιρας για επιστροφή στις διαπραγματεύσεις.
Ειδικότερα όσον αφορά την Κύπρο, στην έκθεση υπογραμμίζεται πως η ΕΕ αναμένει από την Τουρκία, βάσει του διαπραγματευτικού πλαισίου για την ένταξή της καθώς και σχετικές δηλώσεις από το Συμβούλιο, «να υποστηρίξει ενεργά τις διαπραγματεύσεις» για λύση «εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, κατά τρόπο σύμφωνο με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ και κατά τρόπο ευθυγραμμισμένο με τις αρχές πάνω στις οποίες ιδρύθηκε η ΕΕ και το κοινοτικό κεκτημένο».
Στην εισαγωγή της έκθεσης σημειώνεται μεταξύ άλλων πως κατά τη διάρκεια της περιόδου που καλύπτει η έκθεση, η Τουρκία «δεν προχώρησε στις όποιες μη αδειοδοτημένες γεωτρητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο», αλλά συνέχισε να αρνείται να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και «κατ’ επανάληψη υποστήριξε μια λύση δύο κρατών στην Κύπρο, κατά τρόπο αντίθετο με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».
Και το… κερασάκι στην τούρτα, το Συμβούλιο των Υπουργών αποφάσισε την παράταση για ακόμα ένα χρόνο των περιοριστικών μέτρων που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση για τις μη εγκεκριμένες γεωτρήσεις από την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο το 2019. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, το Συμβούλιο των Υπουργών ενέκρινε την ανανέωση των περιοριστικών μέτρων μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2024.
Τα περιοριστικά μέτρα που έχουν επιβληθεί αφορούν στη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων για τα πρόσωπα και τις οντότητες που περιλαμβάνονται στον κατάλογο καθώς και απαγόρευση σε πολίτες και εταιρείες της ΕΕ να διαθέτουν κεφάλαια ή οικονομικούς πόρους στα εν λόγω πρόσωπα και οντότητες. Επίσης, για τα νομικά πρόσωπα επιβάλλεται απαγόρευση ταξιδιών προς/μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επί του παρόντος, δύο άτομα περιλαμβάνονται στον κατάλογο των περιοριστικών μέτρων. Πρόκειται για τον Μεχμέτ Φερούχ Ακαλίν, αντιπρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου της Τουρκικής Εταιρείας Πετρελαίων (ΤΡΑΟ), και τον Αλί Τζοσκούν Νάμογλου, αναπληρωτή διευθυντή του Τμήματος Ερευνών της ΤΡΑΟ.
Με βάση την απόφαση, η ΕΕ διατηρεί τη δυνατότητα να επιβάλει στοχευμένα περιοριστικά μέτρα σε πρόσωπα ή οντότητες που είναι υπεύθυνα για μη εγκεκριμένες δραστηριότητες γεώτρησης για υδρογονάνθρακες στην Ανατολική Μεσόγειο ή εμπλέκονται σε αυτές.
Ενώ συμβαίνουν αυτά, ενώ Κύπρος και Ελλάδα συνυπογράφουμε την Έκθεση αυτή αλλά και τα περιοριστικά μέτρα κατά φορέων και προσώπων της Τουρκίας, ενώ ο Ερντογάν είναι εκτεθειμένος στα μάτια της ΕΕ και της Ουάσιγκτον για την αντιδυτική του συμπεριφορά, ενώ υπάρχουν αντιδράσεις στη Γερμανία από πολιτικούς και εβραϊκούς κύκλους για την επικείμενη επίσκεψή του στο Βερολίνο, ενώ δηλώνει αποφασισμένος να υπερασπιστεί την «Γαλάζια Πατρίδα» και το τουρκολυβικό μνημόνιο, εμείς ετοιμαζόμαστε «μέσ’ την τελή χαρά» να υποδεχτούμε τον Ερντογάν στη Θεσσαλονίκη, η οποία, όπως είπε ο ίδιος προχθές, πριν από εκατό χρόνια ήταν ό,τι είναι σήμερα οι Σαράντα Εκκλησιές.
Μήπως έχει χαθεί η πυξίδα στην εξωτερική μας πολιτική;