Με στόχο να βρεθούν λύσεις σε προβλήματα που χρονίζουν, μην αφήνοντας χώρο στους εκπατρισμένους Ρωμιούς της Κωνσταντινούπολης να επιστρέψουν στη γενέτειρα πόλη αλλά και στους λίγους που έχουν απομείνει εκεί, να απολαμβάνουν τα δικαιώματα που απορρέουν από τους υπάρχοντες νόμους του τουρκικού κράτους, η Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών (ΟΙΟΜΚΩ) έστειλε επιστολή στον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Αναγνωρίζοντας πως ο Ερντογάν ήταν ο πρώτος αξιωματούχος της Τουρκίας που δημόσια αποδέχθηκε τις αδικίες που υπέστησαν οι Ρωμιοί από το 1923 έως το 2003, η ΟΙΟΜΚΩ εκθέτει για ακόμα μία φορά τα προβλήματα που αποθαρρύνουν την επιστροφή στην Πόλη και τον καλεί να δώσει κίνητρα για τον επαναπατρισμό των νέων.
Ακολουθεί η επιστολή της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών που χρόνια τώρα, με σοβαρότητα και επιμονή, εργάζεται για την επίτευξη των στόχων της αλλά και των δίκαιων αιτημάτων των Ρωμιών της Πόλης.
Επισημαίνεται πως η επιστολή εστάλη στις αρχές Σεπτεμβρίου και έως σήμερα, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΟΙΟΜΚΩ Νίκο Ουζούνογλου, δεν έχει υπάρξει απάντηση από την τουρκική προεδρία.
Η επιστολή
«Σας απευθύνουμε την επιστολή αυτή ως πολίτες της Τουρκίας που έχουμε εξαναγκαστεί σε εκπατρισμό την περίοδο 1955-2003. Η Ομοσπονδία μας εκπροσωπεί όλους τους εκπατρισμένους Ρωμιούς της Πόλης που μηδενός εξαιρουμένου αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη γενέτειρά του πόλη παρά τη θέλησή του.
»Ξεκινήσαμε την προσπάθεια επικοινωνίας με τις επίσημες Αρχές της Τουρκίας αρχίζοντας με την επιστολή που σας είχαμε στείλει το έτος 2008 και ακολούθησε η συνάντησή μας το Μάιο του έτους 2010. Την περίοδο 2010-2018 έγιναν πολλές προσπάθειες προς τα Υπουργεία Παιδείας, Εσωτερικών και Εξωτερικών από πλευράς μας για την επίλυση των προβλημάτων που έχουν προέλθει από πράξεις κυβερνήσεων πριν από τη δική σας.
»Υπήρξατε ο πρώτος ηγέτης της Τουρκίας που αρκετές φορές δημόσια αναγνωρίσατε τις αδικίες που έχουμε υποστεί όλη την περίοδο 1923-2003 με αποτέλεσμα ενώ με την ίδρυση της Ρεπουμπλικανικής Τουρκίας ο πληθυσμός μας στην Πόλη ήταν 130.000, σήμερα είναι μόλις 2.000 και ίσως λιγότερο, που ζει στην Πόλη.
Το 98% της Κοινότητάς μας είναι εκπατρισμένο σε πολλές χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής.
»Έχουμε δημόσια δηλώσει την αναγνώρισή μας ότι έχετε προβεί σε θετικά μέτρα προς την Κοινότητά μας όπως:
• Καταργήσατε τo 2004 την Επιτροπή επί Μειονοτήτων (Azınlıklar Taali Komisyonu) που από το 1962 όταν ιδρύθηκε από τον τότε πρωθυπουργό Ισμέτ Ίνονου, έχοντας υπερεξουσίες, οργάνωσε και σχεδίασε σκληρά μέτρα κατά της Κοινότητάς μας.
• Για πρώτη φορά άρθηκαν οι εντολές προς τους δικαστές να μην δικάζουν κατά το νόμο και τη συνείδησή τους, ενώ μέχρι τότε με εντολές της παραπάνω Επιτροπής οι δικαστές αναγκάζονταν να μην εφαρμόσουν το νόμο με την επίκληση του «εθνικού συμφέροντος».
• Για πρώτη φορά δείξατε τον πρέποντα σεβασμό προς τον Οικουμενικό μας Πατριάρχη και το Πατριαρχείο ενώ συνέβαινε το αντίθετο μέχρι τότε.
• Προσπαθήσατε να λύσετε τις μεγάλες αδικίες που υπέστησαν τα Βακούφια μας ιδίως με τη μαζική κατάσχεση των περιουσιών τους το 1974 με την επίκληση ότι τα μέλη των μειονοτήτων αν και είναι πολίτες της Τουρκίας όμως είναι και ξένοι. Βέβαια μόνο το 25% των κατασχεθέντων επιστράφηκε και στο θέμα αυτό υπάρχουν σοβαρές εκκρεμότητες όπως τα 24 μαζμπούτ βακούφια μας αλλά και η κατάσχεση από μια οικογένεια απογόνων του Ευθύμ Ερένερολ στη συνοικία Καράκιοϊ 3 εκκλησιών μας.
• Για πρώτη φορά από το 1923 στην εκπατρισμένη Κοινότητά μας δόθηκε ανθρωπιστική βοήθεια στο Πρόγραμμα Κοινωνικής Αλληλεγγύης μας την περίοδο 2018-2021 που μας βοήθησε σημαντικά στο να περιθάλψουμε τους συμπολίτες που είναι σε ένδεια που οφείλεται εν πολλοίς στις συνέπειες του βίαιου εκπατρισμού που έχουμε υποστεί.
• Την περίοδο 2014-16 υποστηρίχθηκαν προγράμματά μας για να επισκεφθούν τη χώρα των προγόνων τους οι νέοι μας. Όμως είμαστε υποχρεωμένοι να τονίσουμε ότι στο πιο σοβαρό πρόβλημα που είναι η επιβίωση της Κοινότητας, δηλαδή το να έχει παρουσία στην Πόλη, δεν έχει υπάρξει καμιά ουσιαστική πρόοδος.
»Σήμερα στην Κοινότητά μας που ζει στην Πόλη ο αριθμός των θανάτων κάθε χρόνο είναι περίπου 50 ενώ οι γεννήσεις είναι 5-10 το περισσότερο. Είναι προφανές ότι με τα δεδομένα αυτά σε μια δεκαετία η Κοινότητά μας θα αριθμεί μερικές εκατοντάδες. Επειδή κατά περιόδους θέτουμε ανοικτά το ερώτημα προς τους ιθύνοντες συνομιλητές μας στην Τουρκία: “Θέλετε να επιβιώσει η Κοινότητά μας στην Πόλη” και λαμβάνουμε θετική απάντηση θεωρούμε υποχρέωσή μας να τονίσουμε ότι η μόνη και μοναδική λύση για να μη συμβεί η πλήρης εξαφάνιση της Κοινότητάς μας είναι να υπάρξουν ουσιαστικά κίνητρα για τον επαναπατρισμό νέων κάτω από προϋποθέσεις όπως:
• Λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ένα χάσμα 2 γενιών από τον αναγκαστικό εκπατρισμό μας και επειδή κατά την περίοδο 1960-2003 υπήρξε συστηματική αφαίρεση των υπηκοοτήτων των μελών είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις νέων μας που μπορούν να αποκτήσουν την υπηκοότητα με το παρόν νομικό πλαίσιο το να είναι ένας από τους γονείς με τουρκική υπηκοότητα κατά τη γέννηση ενός παιδιού.
• Μη έχοντας υπηκοότητα οι νέοι μας και με τις δυσκολίες απόκτησης άδειας παραμονής και εργασίας απογοητεύονται εύκολα και εγκαταλείπουν την προσπάθεια.
• Οι προτάσεις μας να δημιουργηθεί ένα ερευνητικό κέντρο σε τεχνολογικά θέματα ώστε οι επαναπατρισμένοι νέοι μαζί με γηγενείς να βρίσκουν εργασία δεν απαντήθηκε ποτέ.
• Ενώ έχουμε το δικαίωμα ως πολίτες της χώρας να ψηφίζουμε για τον Πρόεδρο της χώρας και τη Βουλή, μας απαγορεύεται να ψηφίσουμε στα Βακούφια μας που είναι και δημιουργήματα των προγόνων μας και πολλοί από εμάς τα υποστηρίζουμε σε συνεχή βάση.
• Το μεγαλύτερο Βακούφι μας, το Βαλουκλή, έχοντας για 32 χρόνια μια μη εκλεγμένη διοίκηση κατά παράβαση των νόμων του Κράτους έχει κρατήσει αρνητική στάση προς όλους συμπολίτες μας που αιτήθηκαν να εργασθούν στο Ίδρυμα αυτό. Έχουμε πολλά παραδείγματα αιτήσεων από ιατρούς που το πτυχίο τους αναγνωρίστηκε από την Τουρκία αλλά ποτέ δεν απαντήθηκαν οι αιτήσεις τους από το Βακούφι Βαλουκλή.
• Οι προτάσεις μας για πρόσληψη σε δημόσιες υπηρεσίες μελών της Κοινότητας μας δεν εξετάστηκε ποτέ που δείχνει ακόμα (εκτός πανεπιστημίων) ότι ο διορισμός ενός χριστιανού σε δημόσια θέση παραμένει ζήτημα ταμπού σε αντιλήψεις ορισμένων ιθυνόντων ότι αντίθετο συνέβη επί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας την περίοδο 1860-1908.
»Είναι σε όλους γνωστό ότι τραύματα όπως των γεγονότων της 6-7/9/1955 που τις μέρες αυτές συμπληρώνονται 68 χρόνια, η αφαίρεση κάθε αστικού δικαιώματος με μυστικά διατάγματα και ο αναγκαστικός εκπατρισμός σε μια κοινότητα, όσα χρόνια και να περάσουν, όχι μόνο δεν ξεχνιέται αλλά και μεταδίδεται στις επόμενες γενιές.
»Για το λόγο αυτόν, το ζητούμενο από τις Αρχές του Κράτους είναι οι πρωτοβουλίες που θα εξασφαλίσουν την αναζωογόνηση μια κοινότητας όπως η δική μας.
»Συγκεκριμένα ζητάμε:
1. Να αντιμετωπιστεί το θέμα της απόκτησης υπηκοότητας σε απογόνους γεννηθέντων στην Τουρκία πέρα από τους περιορισμούς που σήμερα υφίστανται για την απόκτηση υπηκοότητας της Τουρκίας. Ως ενδιάμεση λύση θα μπορούσε να γίνει ειδική ρύθμιση με διατάξεις που αφορούν τις άδειες παραμονής και εργασίας.
2. Τη διαμόρφωση ενός προγράμματος επιστροφής της νέας γενιάς με ειδικά μέτρα όπως:
(α) Διαμόρφωση και χρηματοδότηση από την Τουρκία ειδικού Προγράμματος του Επαναπατρισμού νέων των οποίων οι γονείς πρόγονοι κατάγονται από την Πόλη/Ίμβρο/Τένεδο. Οι διαδικασίες του παλαιότερου Προγράμματος «Yurda Dönüş Araştırma Burs Programι» του Υπουργείου Βιομηχανίας και Τεχνολογίας
προσαρμοσμένο στην περίπτωσή μας μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμο οδηγό.
(β) Διαμόρφωση και ειδικού Προγράμματος για τη Χορήγηση Υποτροφιών σε νέους να σπουδάσουν σε Πανεπιστήμιο της Τουρκίας.
(γ) Τη συνεργασία με κρατικό Πανεπιστήμιο ή Ερευνητικό Κέντρο της ίδρυσης ενός νέου ερευνητικού-αναπτυξιακού κέντρου όπου θα απασχολούνται ορισμένοι από τους επιστρέφοντες νέους…
3. Για όσα μέλη της εκπατρισμένης κοινότητας που διατηρούν τους δεσμούς τους με την Κοινότητα της Πόλης η συμμετοχή τους στα Βακούφια στις εκλογές.
4. Τον ορισμό αρμόδιας Αρχής που θα επιλύει προβλήματα του επαναπατρισμού ανεξαρτήτου ηλικίας και στον οποίο θα δοθεί η δυνατότητα με απόφασή σας να λύνει τα αντιμετωπιζόμενα προβλήματα».
Πόπη Παπαγεωργίου