Σε ένα άγνωστο είδος αμφιβίου από την Τριαδική (ή Τριασική) Περίοδο, το οποίο περιπλανιόταν σε ρεύματα γλυκού νερού στην ευρύτερη περιοχή του Σίδνεϊ, πριν από 240 εκατομμύρια χρόνια ανήκει τελικά το εντυπωσιακό απολίθωμα ζώου που είχε ανακαλύψει τη δεκαετία του ’90 ο ομογενής Μιχαήλ Μιχαηλίδης.
Το απολίθωμα ταυτοποίησαν επιστήμονες του Australian Museum και του UNSW Sydney (Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας) σχεδόν 30 χρόνια μετά από την τυχαία ανακάλυψή του.
Ο Μ. Μιχαηλίδης, συνταξιούχος πτηνοτρόφος, στα τέλη του ’90 αγόρασε μία πλάκα από ψαμμίτη, βάρους 1,6 τόνων για τον κήπο του.
Κατά τον καθαρισμό της, για να την τοποθετήσει ως τοιχίο υποστήριξης στον κήπο του, προέβη σε μία τυχαία, αλλά σημαντική ανακάλυψη: Από την πέτρα αναδύθηκαν τα ορυκτοποιημένα υπολείμματα ενός μυστήριου πλάσματος μήκους 1,5 μέτρου, που, όπως διαπιστώθηκε, προηγείτο ακόμη και των δεινοσαύρων.
Ως Τριαδική (επίσης Τριασική, από το Τριάς) ορίζεται εκείνη η γεωλογική περίοδος που εκτείνεται περίπου από τα 245 έως τα 175 εκατομμύρια έτη π.Χ. Ως πρώτη περίοδος της μεσοζωικής εποχής, η Τριαδική ακολουθεί την Πέρμια του Παλαιοζωικού και ακολουθείται από την Ιουρασική.
Συνοπτικά, τότε εμφανίστηκαν τα θηλαστικά ζώα και επικράτησαν τα σποριόφυτα. Έχουμε την εμφάνιση των πρώτων κοραλλιών και υφάλων, όπως επίσης και γιγάντιων ερπετών, σαν τον ιχθυόσαυρο, με επίσης μεγάλη ανάπτυξη και ποικιλομορφία στα μικρότερου μεγέθους ερπετά, όπως οι σαλαμάνδρες, οι κροκόδειλοι, οι χελώνες και τα φίδια. Ακόμη, έχουμε την ανάπτυξη φυτικών οργανισμών, όπως το φυτοπλαγκτόν.
Η, έστω και τυχαία, ανακάλυψη του ομογενή στον… κήπο του κρίνεται μοναδική, καθώς σύμφωνα με τους ειδικούς πρόκειται για μία πρώτη καταγραφή αυτού του είδους αμφίβιου από την Τριαδική περίοδο.
Και το όνομα αυτού Arenaepeton supinatus
Ο Μιχαήλ Μιχαηλίδης είχε δωρίσει τότε το σημαντικό εύρημά του στο Australian Museum στο Σίδνεϊ. Στη συνέχεια το απολίθωμα ονομάστηκε Arenaepeton supinatus, που σημαίνει σε ελεύθερη μετάφραση «αναρριχητής άμμου σε ύπτια θέση», περιγράφηκε από τους επιστήμονες του Australian Museum και του UNSW Sydney και η σχετική μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Palaeontology.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, κατοικούσε σε γλυκά ύδατα ποταμών, σε περιοχή που είναι σήμερα γνωστή ως «λεκάνη του Σίδνεϊ», πριν από περίπου 240 εκατομμύρια χρόνια.
Πιθανότατα, κυνηγούσε άλλα «ψάρια» της εποχής, όπως το Cleithrolepis, αλλά πέρα από αυτό, δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία για τα άλλα ζώα που μοιράζονταν τη γη και τα νερά με το Arenaepeton.
«Επιφανειακά, το Arenaerpeton μοιάζει πολύ με τη σύγχρονη κινεζική γιγαντιαία σαλαμάνδρα, ειδικά στο σχήμα του κεφαλιού του», ανέφερε ο παλαιοντολόγος Lachlan Hart.
«Ωστόσο, από το μέγεθος των πλευρών και το περίγραμμα των μαλακών ιστών που διατηρείται στο απολίθωμα μπορούμε να δούμε ότι ήταν σημαντικά πιο βαρύ από τους ζωντανούς απογόνους του. Είχε επίσης μερικά αρκετά σκληρά δόντια, συμπεριλαμβανομένου ενός ζεύγους δοντιών που έμοιαζαν με κυνόδοντες στην οροφή του στόματός του».
«Αυτό το απολίθωμα αποτελεί ένα μοναδικό δείγμα ενός εξαφανισμένου είδους ζώων που είναι γνωστά ως τεμνοσπόνδυλα (temnospondyls), τα οποία ζούσαν πριν και κατά τη διάρκεια της εποχής των δεινοσαύρων».
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «δεν βρίσκουμε συχνά σκελετούς με το κεφάλι και το σώμα ακόμα συνδεδεμένα, και η διατήρηση των μαλακών ιστών είναι ακόμη πιο σπάνιο φαινόμενο». Το απολίθωμα, είπε, «απεικονίζει σχεδόν ολόκληρο τον σκελετό και, αξιοσημείωτο, τα περιγράμματα του δέρματός του».
Ο L. Hart επεσήμανε ότι το συναρπαστικό με τη συγκεκριμένη ανακάλυψη είναι ότι το Arenaerpeton είναι μεγάλο – υπολογίζεται ότι ήταν περίπου 1,2 μέτρα από το κεφάλι μέχρι την ουρά – όταν τα περισσότερα άλλα στενά συγγενικά ζώα που ζούσαν την ίδια εποχή ήταν μικρά.
Το απολίθωμα του «Arenaepeton supinatus» θα εκτεθεί εκ νέου στο Australian Museum του Σίδνεϊ αργότερα φέτος.
Πηγή: Neoskosmos.com, Μουσείο της Αυστραλίας