Θεόκλητος Τριανταφυλλίδης: Ο πρώτος Έλληνας Ορθόδοξος ιερέας της Αμερικής είχε καταφέρει να ενώσει Έλληνες, Ρώσους, Σέρβους, Βούλγαρους και Άραβες

Στην εκκλησιαστική ιστορία αλλά και στο θυμικό γενιών και γενιών που μετανάστευσαν, γεννήθηκαν ή ανατράφηκαν στο Γκάλβεστον του Τέξας, έχει καταγραφεί ως αρχιμανδρίτης Θεόκλητος. Έτσι τον μνημονεύουν ακόμα και σήμερα, 108 χρόνια μετά το θάνατό του, τον Οκτώβριο του 1916.

Όμως ο αρχιμανδρίτης, που κατάφερε να ενώσει κάτω από τη σκέπη της Ορθοδοξίας Έλληνες, Ρώσους, Σέρβους, Βούλγαρους και Άραβες μετανάστες, το ποίμνιό του δηλαδή στο παρεκκλήσι των Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης στην αμερικανική κομητεία, ονομαζόταν Θεόδωρος Τριανταφυλλίδης και είχε πάρει το όνομά του από τον ήρωα του 1821 Θεόδωρο Κολοκοτρώνη!

Ο πατέρας του ήταν από τη Αθήνα και η μητέρα του Πελοποννήσια. Οι δυο τους συναντήθηκαν όταν ο πατέρας του Θεόκλητου πήγε να πολεμήσει στο πλευρό του Κολοκοτρώνη. Μετά την Ελληνική Επανάσταση, ο πατέρας του εγκαταστάθηκε στο Αίγιο.

Τον Νοέμβριο του 1933 ήρθε στον κόσμο ο Θεόδωρος. Τον φώναζαν «Θέο» και γιόρταζε στις 4 Οκτωβρίου με το Ιουλιανό Ημερολόγιο, που τιμώνταν η μνήμη του Αγίου Ιερόθεου, μαθητή του Αποστόλου Παύλου και Α’ Επισκόπου Αθηνών.

Έμαθε να ψαρεύει με τον πατέρα του ενώ η μητέρα του τον ωθούσε προς την εκκλησία. Σχολείο πήγαινε στην Παναγία την Τρυπητή, σε μια σπηλιά στο λιμάνι του Αιγίου. Εκεί βοηθούσε τους ιερείς στα καθήκοντά τους ενώ συχνά πήγαινε στη Μονή της Αγίας Λαύρας διασχίζοντας τα γειτονικά βουνά. Σε νεαρή ηλικία έγινε μοναχός και πήρε το όνομα Θεόκλητος.

Ταξίδεψε στο Άγιον Όρος, στο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα όπου έμαθε την εκκλησιαστική σλαβονική γλώσσα, ρωσικά και σερβικά. Οι ξένες γλώσσες ήταν το πάθος του, όπως αποδεικνύεται από το γεγονός ότι μιλούσε πολλές άριστα και ακόμα περισσότερες αρκετά καλά. Ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του και έγινε δάσκαλος στην Θεολογική Ακαδημία της Μόσχας, στα περίχωρα της ρωσικής πρωτεύουσας.

Χρόνια μετά και αφού είχε αποκτήσει μεταπτυχιακό και είχε μεγάλη διδακτική εμπειρία, δέχθηκε πρόσκληση από τον βασιλιά της Ελλάδας Γεώργιο Α’ ώστε να διδάξει τον γιο του πρίγκιπα Γεώργιο Β’. Αργότερα, ο κουνιάδος του βασιλιά, τσάρος Αλέξανδρος III της Ρωσίας τον προσκάλεσε να διδάξει τα έξι παιδιά της βασιλικής οικογένειας όχι μόνο την Ορθοδοξία αλλά και την ελληνική γλώσσα. Δίδαξε λοιπόν και τον μετέπειτα τσάρο Νικόλαο II της Ρωσίας.

Είναι γνωστό ότι την εποχή που ετοιμάζοταν να ξεσπάσει ο Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος, μια ομάδα Ορθόδοξων χριστιανών διαφορετικών εθνικοτήτων συναντώνταν για να προσευχηθούν στο Γκάλβεστον και αυτοαποκαλούνταν «Παρεκκλήσιο των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης». Όλοι τους είχαν γράψει πλήθος επιστολών στις εκκλησίες των χωρών από τις οποίες κατάγονταν για να σταλεί κάποιος ιερέας αλλά ουδείς έδειχνε ενδιαφέρον.

Όμως σε κάποιες απαντήσεις τούς πρότειναν να αποταθούν στη Μητρόπολη της Ρωσικής Ορθόδοξης Ιεραποστολής στη Βόρεια Αμερική. Έτσι κι έκαναν. Οι κοινότητες έγραψαν τρία τηλεγραφήματα στα κυριλικά με παραλήπτες την Ιερά Σύνοδο της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, τον Τσάρο Νικόλαο II και τον Επίσκοπο Νίκολας στη Σίτκα της Αλάσκας. Τους απάντησε ο τσάρος που αποδέχθηκε το αίτημά τους. Κάλυψε οικονομικά όλες τις ανάγκες για τη λειτουργία του παρεκκλησιού ενώ ζήτησε από τον Θεόκλητο να πάει στο Γκάλβεστον και να αναλάβει την αποστολή.

Πράγματι μετά από πολλές διατυπώσεις εκείνος και έξι ιερωμένοι διαφορετικών εθνικοτήτων έφθασαν στη Νέα Υόρκη στις 14 Νοεμβρίου 1895, και αμέσως μπήκαν σε υποχρεωτική καραντίνα. Στη συνέχεια και αφού ενημερώθηκαν οι αρμόδιες εκκλησιαστικές Αρχές, κάποιοι από τους ιερωμένους ανέλαβαν έργο σε άλλες περιοχές και μόνο ο Θεόκλητος μαζί με έναν Ρουμάνο διάκονο θα πήγαιναν στο Γκάλβεστον. Από την ημέρα που έφθασε εκεί μέχρι και που πέθανε το 1916 ποτέ δεν πληρώθηκε από τον ιερό ναό.

Την αμοιβή του (περίπου 120 δολάρια σημερινά χρήματα) φρόντιζε απευθείας ο τσάρος Νικόλαος II.

Το έργο του, παρά την ηλικία του, ήταν καθημερινό και ουσιαστικό για το ποίμνιό του. Γι΄αυτό και όταν αρρώστησε βαριά, όλοι ανησύχησαν πολύ.

Εκείνος είχε καταλάβει ότι θα πεθάνει και για αυτό τους ζήτησε να βρουν τρόπο να τον θάψουν κάτω από το ιερό της Εκκλησίας. Στη διαθήκη του άφησε όλα τα εκκλησιαστικά κοσμήματά του, στον διάδοχό του που ήταν ο αρχιεπίσκοπος Ευδόκιμος από τη Νέα Υόρκη.

Άφησε την τελευταία του πνοή στις 22 Οκτωβρίου αλλά η ταφή του έγινε στις 27 (ή 28) Οκτωβρίου, στο Γκάλβεστον επειδή έπρεπε να γίνουν οι ετοιμασίες και να ληφθούν οι άδειες για να ταφεί όπως επιθυμούσε.

Η ταφή του απαθανατίστηκε σε πλήθος φωτογραφιών που βρίσκονται στο αρχείο του παρεκκλησιού των Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης. Στην κεντρική φωτογραφία του άρθρου, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα orthodoxhistory.org, το 2012, έχουν απαθανατιστεί και μαύροι πιστοί, πιθανώς Κόπτες ή Αιθίοπες. Οι άνθρωποι αυτοί ανήκαν στο ποίμνιο του πατέρα Θεόκλητου, σύμφωνα με τον Μάθιου Νέιμι ο οποίος υπογραμμίζει ότι είναι το πιο παλιό ντοκουμέντο που δείχνει Κόπτες ή Αιθίοπες να βρίσκονται σε ανατολικοορθόδοξο παρεκκλήσι στην Αμερική.

Μετάφραση, επιμέλεια: Πόπη Παπαγεωργίου.

⇒ Πηγή: orthodoxhistory.org