Την ανεξήγητη –μέχρι στιγμής– απόφαση της Τουρκίας να απαγορεύσει την τέλεση Θείας Λειτουργίας τον Δεκαπενταύγουστο καταδικάζουν ομοφώνως ποντιακά σωματεία και ελληνικές διπλωματικές πηγές.
Στις ανακοινώσεις τους, μάλιστα, συσχετίζουν τη σημερινή απαγόρευση με τις χθεσινές προκλητικές δηλώσεις του Τούρκου προέδρου στην κατεχόμενη Λευκωσία, αλλά και με τις προσδοκίες βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων που δημιουργήθηκαν μετά την πρόσφατη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στο Βίλνιους.
Ο δε επίτιμος πρόεδρος της ΠΟΕ Γιώργος Παρχαρίδης εκφράζει ανησυχία για πιθανή μετατροπή του συμβόλου της πίστης των Ποντίων σε τζαμί.
Αναλυτικά, οι έως τώρα αντιδράσεις έχουν ως εξής:
Παμποντιακή Ομοσποδία Ελλάδας
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως με μια λιτή ανακοίνωσή του μας ενημέρωσε ότι η Θεία Λειτουργία του Δεκαπενταύγουστου στην Ιερά Μονή Παναγία Σουμελά δεν θα πραγματοποιηθεί επειδή δεν εδόθη η απαιτούμενη άδεια από τις αρμόδιες κυβερνητικές (τουρκικές) Αρχές.
Η νέα αυτή απρόκλητη και αδικαιολόγητη αλλαγή στάσης από την πλευρά της επίσημης τουρκικής πολιτείας, έρχεται λίγες μόνον μέρες μετά τη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο, όπου υποτίθεται ότι διαπιστώθηκε θετικό κλίμα και τέθηκαν οι βάσεις για περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών.
Για ακόμη μία φορά γίναμε μάρτυρες της διπρόσωπης πολιτικής που εξυφαίνει η γείτονα χώρα.
Για ακόμη μία φορά ο Τούρκος πρόεδρος προκαλεί ευθέως όχι μόνον το θρησκευτικό συναίσθημα των Ελλήνων Ποντίων και ολόκληρου του ελληνισμού, αλλά και την ιστορική μνημοσύνη θίγοντας παραδόσεις αιώνων και παίζοντας με τα ιερά σύμβολα ενός λαού που οι πρόγονοί του φέρουν το βάρος της Γενοκτονίας του.
Απέναντι σε αυτήν τη θρασύτατη πρόκληση οι Έλληνες Πόντιοι και όχι μόνον, ολόκληρος ο παγκόσμιος ελληνισμός, εκφράζουμε την αγανάκτησή μας και στεκόμαστε σθεναρά αντίθετοι στην ιταμή στάση της Τουρκίας.
Απαιτούμε από την τουρκική πλευρά την άμεση ανάκληση της απαγόρευσης.
Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης
Η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης με ανησυχία πληροφορείται τη μη χορήγηση άδειας Θείας Λειτουργίας στην Παναγία Σουμελά του ιστορικού Πόντου.
Η ενέργεια αυτή, για την οποία δεν υπάρχει τουλάχιστον επί του παρόντος καμιά εξήγηση από πλευράς Τουρκίας, κινείται στην αντίθετη κατεύθυνση σε σχέση με τις προσδοκίες που πρόσφατα δημιουργήθηκαν για την εκατέρωθεν αναγκαία βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και προκαλεί ιδιαίτερη λύπη στον ποντιακό ελληνισμό.
Καλούμε όλους όσοι επηρεάζουν τις σχετικές εξελίξεις να συμβάλουν ώστε να επικρατήσουν ωριμότερες σκέψεις για να αρθεί αυτή η απόφαση της Τουρκίας και να πραγματοποιηθεί η Θεία Λειτουργία, όπως καθιερώθηκε από το 2010, ως οφειλόμενη τιμή προς την ιστορική μνήμη αλλά και ως μια οδός όπου μπορούν να γίνουν ασφαλή βήματα προσέγγισης μεταξύ των δύο χωρών.
Σωματείο Δράσης «Νίκος Καπετανίδης»
Το Σωματείο Δράσης «Νίκος Καπετανίδης» καταδικάζει εντονότατα την απαγόρευση της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας στην Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή της Παναγίας Σουμελά Τραπεζούντος από το καθεστώς Ερντογάν, ανήμερα μάλιστα της μαύρης επετείου της βάρβαρης τουρκικής εισβολής στη Μαρτυρική Μεγαλόνησο Κύπρο.
Τόσο οι δηλώσεις Ερντογάν στην κατεχόμενη Λευκωσία όσο και αυτή η απόφαση που στερεί από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο τη δυνατότητα να λειτουργήσει στα ιερά χώματα εκατομμυρίων Ελλήνων του Πόντου, αποκαλύπτει την πραγματική ατζέντα της Τουρκίας ενόψει του κυοφορούμενου ελληνοτουρκικού διαλόγου.
Η Τουρκία θα προσέλθει στο διάλογο με τελεσίγραφα και τετελεσμένα. Καλούμε την ελληνική κυβέρνηση, το υπουργείο Εξωτερικών, τα κόμματα να λάβουν άμεσα θέση για την προσβολή στον Οικουμενικό θρόνο, στον ποντιακό ελληνισμό και την μακραίωνη ιστορία του.
Ο δρόμος της Τουρκίας προς την Ευρώπη περνά από την Τραπεζούντα και την Κερύνεια.
Γιώργος Παρχαρίδης, επίτιμος πρόεδρος ΠΟΕ
Τις σκέψεις και τους προβληματισμούς του για τον κίνδυνο μετατροπής της Παναγίας Σουμελά σε τζαμί εξέφρασε και ο επίτιμος πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδας, Γιώργος Παρχαρίδης.
Διπλωματικές πηγές: «Εξόχως δυσάρεστη εξέλιξη» η απόφαση των τουρκικών Αρχών για την Παναγία Σουμελά
«Η απόφαση των τουρκικών Αρχών να μη χορηγηθεί άδεια για την πραγματοποίηση λειτουργίας στην ιστορική Μονή Παναγίας Σουμελά, τον Δεκαπενταύγουστο, είναι μια εξόχως δυσάρεστη εξέλιξη για όλους τους πιστούς και προσκυνητές που ανέμεναν να την επισκεφθούν φέτος», σχολιάζουν διπλωματικές πηγές, και προσθέτουν: «Η Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά, που είναι υποψήφια για την ανακήρυξή της σε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO και η οποία διαχρονικά υπήρξε ιδιαίτερα σημαντικός χώρος θρησκευτικής λατρείας των απανταχού χριστιανών, οφείλει να λαμβάνει τη μέγιστη δυνατή προστασία και να είναι απολύτως προσβάσιμη σε όλους».
ΣΥΡΙΖΑ: Επιστροφή στις προκλήσεις από την Άγκυρα, λίγα 24ωρα μετά την επανέναρξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου;
Η κυβέρνηση οφείλει άμεσα να στείλει τα απαραίτητα μηνύματα προς την Άγκυρα ύστερα από τις προκλητικές δηλώσεις του Τούρκου προέδρου στην κατεχόμενη Λευκωσία, αλλά και την απόφαση να μην δοθεί άδεια στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο για να λειτουργήσει στην Παναγία Σουμελά, όπως δόθηκε πέρυσι.
Και οι δύο αυτές εξελίξεις είναι εξαιρετικά αρνητικές στην κρίσιμη σημερινή συγκυρία που επιβάλλει καλή πίστη για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Γι’ αυτό η κυβέρνηση πρέπει να ξεκαθαρίσει άμεσα προς την Τουρκία τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για τον παραγωγικό διάλογο στη βάση του Διεθνούς Δικαίου.