Σε ένα μικρό ψαροχώρι της λίμνης Γεννησαρέτ λίγο έξω από την πόλη της Τιβεριάδος στα Μάγδαλα ή Δαλμανουθά, γεννήθηκε μια μικρούλα κόρη η οποία έμελλε να γίνει η μεγαλύτερη ισαπόστολος, η πρώτη μάρτυρας της Αναστάσεως του Κυρίου, η Αγία Μαρία Μαγδαληνή. Καταγόταν από επιφανή και εύπορη οικογένεια.
Από νεαρή ηλικία βασανιζόταν και τελούσε υπό το κράτος επτά δαιμονίων. Ο αριθμός επτά είναι δηλωτικός του ολοκληρωτικού πειρασμού που υπέμενε η μεγάλη ισαπόστολος και όχι κυριολεκτικός.
Ο Άγιος Συμεών ο Μεταφραστής ερμηνεύει με έναν αλληγορικό τρόπο τη φράση «επτά δαιμόνια» αποδίδοντάς την στα επτά πάθη –θανάσιμα αμαρτήματα, που μπαίνουν εμπόδια στην πορεία του ανθρώπου προς την Αρετή. Όμως αυτό δεν ισχύει για την περίπτωση της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής.
Η Αγία Μαρία κατά τη Δυτική παράδοση και κατά την στρεβλή προβολή της ιστορίας της μέσω των ταινιών του Χόλιγουντ έχει ταυτιστεί λανθασμένα με την μετανοούσα πόρνη που άλειψε με μύρο τα πόδια του Χριστού, γεγονός που μνημονεύει η εκκλησία μας τη Μεγάλη Τρίτη («Πόρνη προσήλθέ σοι μύρα συν δάκρυσι κατακενούσα σου ποσί φιλάνθρωπε…»).
Η συγκεκριμένη στρέβλωση έχει διαμορφωθεί εν μέρει από τον φθόνο της ιουδαϊκής κοινωνίας για τη δυναμική και χειραφετημένη αυτή γυναίκα, εντυπωσιακής ομορφιάς, που τόλμησε να μιλήσει δημόσια με παρρησία, να διαλέξει συνειδητά το δρόμο στον οποίο πορεύτηκε έχοντας ως οδηγό τον Ιησού Χριστό, τον Μεσσία που οι Ιουδαίοι ποτέ δεν αναγνώρισαν, και να γίνει «του Λόγου (του δευτέρου Προσώπου της Αγίας Τριάδος) Μαθήτρια».
Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει εξυψώσει παραδείγματα τελείας μετάνοιας και τα προβάλλει χωρίς κανέναν ενδοιασμό, ένα τέτοιο λαμπρό παράδειγμα είναι ο βίος της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας.
Η Αγία Μαρία Μαγδαληνή όμως σε καμιά περίπτωση δεν ταυτίζεται με το πρόσωπο της μετανοούσας πόρνης που θέλουν να της αποδώσουν οι Δυτικοί.
Τουναντίον οι πατέρες της Εκκλησίας εγκωμιάζουν τη σωφροσύνη και την παρθενία της, ως απάντηση της κατασυκοφάντησης της μεγάλης αυτής Αγίας.
Η πρώτη γνωριμία της με τον Ιησού Χριστό και τους μαθητές Του έγινε κατά τη διάρκεια του θαύματος του πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων και των δύο ιχθύων. Από εκείνη την στιγμή η Αγία ελευθερώθηκε από τα δαιμόνια –από τα προβλήματα που την εμπόδιζαν στην πνευματική της ανάπτυξη, απαρνήθηκε τα πλούτη της και κάθε δεσμό με την προηγούμενη της ζωή και ακολούθησε τον Χριστό μαζί με τους Αποστόλους, την Παναγία και τις ευσεβείς γυναίκες που είχαν θεραπευτεί από τον Θεάνθρωπο. Τον ακολούθησε στην πορεία Του προς την Ιερουσαλήμ. Ήταν εκείνη που φώναξε «Μακαρία η κοιλία η βαστάσασά σε και μαστοί ους εθήλασας» θέλοντας να τιμήσει την αγαπημένη της Παναγία, για να πάρει την απάντηση από τον Κύριο: «Μενούν γε μακάριοι οι ακούοντες τον λόγον του Θεού, και φυλάσσοντες αυτόν».
Η Αγία Μαρία Μαγδαληνή ήταν παρούσα και στην Ανάσταση του Λαζάρου, την στιγμή που ο Ιησούς έδειχνε στους μαθητές του ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο για τον Θεό αφού με μια του εντολή («Λάζαρε δεύρο έξω») ανέστησε τον φίλο του μετά από τέσσερις ημέρες, ενώ είχε ήδη αρχίσει η διαδικασία της φυσικής του αποσύνθεσης. Δεν εγκατέλειψε ούτε στιγμή τον Κύριο, έτσι ήταν παρούσα τη στιγμή της προσαγωγής του στον αρχιερέα αλλά και στο σκανδαλώδες δικαστήριο-παρωδία που έστησαν οι Ιουδαίοι με δικαστή τον Πόντιο Πιλάτο.
Τέλος όταν οι υπόλοιποι Απόστολοι διασκορπίστηκαν, την ώρα που ο Χριστός υπέμεινε τον μαρτυρικό θάνατο στον Σταυρό, η Αγία Μαρία Μαγδαληνή μαζί με τη Θεοτόκο και τον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο υπέμεναν κι αυτοί σπαρακτικά την «Άκρα Ταπείνωση» του Κυρίου και έμειναν μέχρι να πάρουν το άψυχο σώμα Του για να το ενταφιάσουν με κάθε τιμή. Μάλιστα ήταν εκείνη που ζήτησε στον Ιωσήφ τον από Αριμαθαίας να παραχωρήσει τον τάφο που μόλις είχε λαξεύσει για την ταφή του Ατίμητου.
Έτσι ήταν απολύτως δίκαιο να γίνει η πρώτη μάρτυρας της Ανάστασης του Κυρίου, όπως και έγινε. Ήταν αυτή που μετέδωσε στους υπόλοιπους μαθητές το χαρμόσυνο νέο και ας μην την πίστεψαν αρχικά, μέχρι να γίνουν και οι ίδιοι μάρτυρες του μεγάλου γεγονότος που άλλαξε τον ρου της ιστορίας του κόσμου.
Η Αγία εγκατέλειψε την Ιερουσαλήμ και έθεσε σκοπό της ζωής της τη διάδοση του μηνύματος της Ανάστασης ως ισαπόστολος που ήταν, αλλά και την λογοδοσία των υπαίτιων της Σταύρωσης του Θεανθρώπου. Έτσι βρέθηκε στη Ρώμη προκειμένου να ζητήσει από τον αυτοκράτορα Τιβέριο να αποδοθεί δικαιοσύνη για την άδικη απόφαση του Πιλάτου να καταδικάσει σε θάνατο τον Ποιητή της Ζωής.
Το έκανε προσφέροντας στον Καίσαρα ένα κόκκινο αυγό σε ενθύμηση του αίματος του Κυρίου και μεταφέροντάς του το μήνυμα «Χριστός Ανέστη» πληροφορώντας τον πως Εκείνος που σταύρωσαν αναστήθηκε. Αυτή την πράξη της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής μιμούμαστε όλοι οι χριστιανοί μετά την Ανάσταση μεταδίδοντας το αναστάσιμο μήνυμα δυο χιλιάδες χρόνια έως τώρα και έως την συντέλεια του κόσμου.
Ο αυτοκράτορας ακούγοντας το αίτημα της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής κάλεσε τον Πιλάτο όπως και τους αρχιερείς Άννα και Καϊάφα σε απολογία. Ο Καϊάφας πέθανε καθ’ οδόν προς την Κρήτη ενώ ο Άννας θανατώθηκε κλεισμένος σε ένα βουβαλίσιο τομάρι. Ο Πιλάτος «ένιψε τα χείρας του» για άλλη μια φορά ρίχνοντας την ευθύνη στους Ιουδαίους επικαλούμενος τον κίνδυνο εξέγερσης κατά της Ρωμαϊκής Διοίκησης. Ο Καίσαρας όμως δεν έδειξε να πείθεται. Τον εξόρισε στη Βιέν της Γαλλίας και εκεί άλλες πηγές αναφέρουν πως αυτοκτόνησε και άλλες πως εκτελέστηκε.
Η Αγία Μαρία Μαγδαληνή αφού πέτυχε να αποδοθεί και ανθρώπινη δικαιοσύνη για τον αγαπημένο της Διδάσκαλο γύρισε στην Ιερουσαλήμ και ακολούθησε τον Άγιο Πέτρο. Μετά τέσσερα χρόνια από την Ανάσταση, συνόδευσε τον Άγιο Μάξιμο –έναν από τους εβδομήκοντα– στη διάδοση του Ευαγγελίου.
Οι Ιουδαίοι βλέποντας την Αγία Μαρία Μαγδαληνή να έχει παρρησία και να επιτελεί θαύματα στο όνομα του Ιησού Χριστού την συνέλαβαν και την βασάνισαν σε κελί, όμως η Αγία έμοιαζε αλώβητη, είχε Θεία προστασία και κανένα βασανιστήριο δεν την άγγιζε.
Έτσι οι Ιουδαίοι γεμάτοι φθόνο την έβαλαν σε ένα ακυβέρνητο πλοίο χωρίς πανιά και κουπιά μαζί με άλλους χριστιανούς με σκοπό αυτό να τσακιστεί στα βράχια και να γλιτώσουν για πάντα από την «ενοχλητική» γι΄ αυτούς παρουσία της. Το καράβι όμως «βρήκε λιμάνι» με Θεία Βοήθεια στη Μασσαλία της οποίας τότε οι κάτοικοι ήταν ειδωλολάτρες.
Μάλιστα μια μέρα που προσέφεραν θυσίες στα είδωλα η Αγία Μαρία Μαγδαληνή διέλυσε την τελετή και τους μίλησε για τον έναν και μοναδικό Θεό. Προκάλεσε την προσοχή τόσο με τα λόγια της όσο και με τη φυσική της παρουσία, το θάρρος και το πάθος της και αρκετοί μεταστράφηκαν. Μεταξύ αυτών και ο Ρωμαίος διοικητής με την οικογένειά του, για τους οποίους η Αγία Μαγδαληνή μέσω της θερμής της προσευχής επιτέλεσε θαύμα στο όνομα του Αναστάντος Ιησού Χριστού.
Η Αγία συνέχισε το αποστολικό της έργο στην Αίγυπτο, την Φοινίκη, την Συρία, την Παμφυλία. Γύρισε στα Ιεροσόλυμα και έμεινε σχεδόν για τέσσερα χρόνια δίπλα στην αγαπημένη της Παναγία μέχρι την μετάστασή Της. Μετά κατευθύνθηκε στην Έφεσο της Μ. Ασίας όπου συνάντησε τον Ευαγγελιστή Ιωάννη. Η Αγία Μαρία Μαγδαληνή μετά από σύντομο διάστημα νόσησης, άφησε την τελευταία της πνοή στην πόλη αυτή και ενταφιάστηκε στην είσοδο του σπηλαίου των επτά παίδων –η μνήμη τους τιμάται στις 4 Αυγούστου.
Τα λείψανα της μεταφέρθηκαν επί Λέοντα Στ΄ του Σοφού στην Κωνσταντινούπολη.
Το άφθαρτο χέρι της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής
Ένας από τους ακριβότερους θησαυρούς του Αγίου Όρους βρίσκεται στην Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας και δεν είναι άλλος από το άφθαρτο αριστερό χέρι της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής. Αποθησαυρίζεται στο Αγιορείτικο μοναστήρι από το 1642/3 και θεωρείται συνκτητόρισσα της μονής μαζί με τον Άγιο Σίμωνα. Όποιος έχει την ευλογία να προσκυνήσει το άγιο λείψανο, δεν πρόκειται να ξεχάσει ποτέ την εμπειρία.
Ένα ολοζώντανο σκουρόχρωμο χέρι, μέσα στην ειδικά φτιαγμένη αργυροεπίχρυση λειψανοθήκη, καλυμμένο στο σημείο που είναι εκτεθειμένο με λεπτή μεμβράνη η οποία επιτρέπει σε αυτόν/αυτήν που θα το προσκυνήσει με ευλάβεια να αισθανθεί την θερμοκρασία (36ο C) και την ευκαμπτότητα του δέρματός του με την άκρη των χειλιών του ενώ τον κατακλύζει ουράνια ευωδία! Είναι δύσκολη η περιγραφή και τα λόγια δεν αρκούν για να εκφράσουν τα συναισθήματα που πλημμυρίζουν τον προσκυνητή. Η Αγία χαρίζει απέραντη ηρεμία και γαλήνη εκείνη την ώρα και ο χρόνος σταματάει όπως σταμάτησε η φθορά για να αποδείξει και στους πιο δύσπιστους το μεγαλείο της Αγιοσύνης της.
Ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός συγκλονισμένος από την προσκύνησή του χεριού της Αγίας γράφει στο ομώνυμο ποίημα του:
«Μαγδαληνή, Μαγδαληνή, του πόθου μέγα αστέρι·
σε μοναστήρι ανέβασες κ’ εμένανε πιστό,
για να φιλήσω λείψανο τ’ ατίμητό Σου χέρι·
κι’ ήταν ακόμα, ως πίθωσα τα χείλια μου, ζεστό».
Αλεξία Π. Ιωαννίδου
- Όλες οι φωτογραφίες είναι από τον τόμο της Σιμωνόπετρας Αγία Μαρία Μαγδαληνή: Το ιερό «κειμήλιο» της Σιμωνόπετρας.
Βιβλιογραφία:
•Αγνώστου, Αγία Μαρία Μαγδαληνή, το ιερό «κειμήλιο» της Σιμωνόπετρας, Ι.Μ.Σ.Π. Άγιον Όρος 2012.
•Ιερομονάχου Μακαρίου Σιμωνοπετρίτου, Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, τομ. 11ος, Σιμωνόπετρα 2008.
•Παταπίου Μοναχού Αγιορείτου, Αγία Μαρία η Μαγδαληνή, Αυτή που αγάπησε πολύ, Τέρτιος, Κατερίνη 2005.
•Τασούλας Μανουήλ, Μαρία η Μαγδαληνή, Ιστορία- Θρύλοι- Παραδόσεις, Οδός Πανός, Αθήνα 1993.