Το «πράσινο φως» για την ένταξή της στο NATO πήρε, το βράδυ της Δευτέρας, η Σουηδία μετά την άρση του βέτο που είχε θέσει η Τουρκία. Τα… χαρμόσυνα νέα ανακοίνωσε ο Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ από το Βίλνιους όπου θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Κορυφής, μετά τις συνομιλίες που είχε με τον Ερντογάν και τον πρωθυπουργό της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον.
«Έχω τη χαρά να ανακοινώσω (…) ότι ο πρόεδρος Ερντογάν συμφώνησε να προωθήσει το ενταξιακό πρωτόκολλο για τη Σουηδία στη μεγάλη Εθνοσυνέλευση το συντομότερο δυνατόν και να συνεργαστεί στενά με το κοινοβούλιο για να διασφαλίσει την επικύρωσή του», είπε ο Στόλτενμπεργκ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, παραμονή της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ.
Η ολοκλήρωση της ενταξιακής διαδικασίας θα είναι ένα «ιστορικό βήμα», πρόσθεσε ο Στόλτενμπεργκ. Διευκρίνισε ωστόσο ότι δεν μπορεί να δώσει ο ίδιος λεπτομέρειες για το χρονοδιάγραμμα που θα ακολουθήσει η τουρκική πλευρά αλλά επέμεινε ότι πρόκειται για μια «σαφή δέσμευση» και ότι ο Ερντογάν είπε ότι θα συμβεί «το συντομότερο δυνατόν».
Glad to announce that after the meeting I hosted with @RTErdogan & @SwedishPM, President Erdogan has agreed to forward #Sweden‘s accession protocol to the Grand National Assembly ASAP & ensure ratification. This is an historic step which makes all #NATO Allies stronger & safer. pic.twitter.com/D7OeR5Vgba
— Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) July 10, 2023
«Πολύ μεγάλο βήμα για τη Σουηδία»
«Αισθάνομαι πολύ ωραία, αυτός ήταν ο στόχος μου εδώ και πολύ καιρό και πιστεύω ότι είχαμε μια πολύ καλή ανταπόκριση σήμερα και κάναμε ένα πολύ μεγάλο βήμα» προς την ένταξη, είπε ο Ουλφ Κρίστερσον από την πλευρά του, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη συνάντηση που είχε νωρίτερα με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και τον Ερντογάν.
«Είναι μια καλή ημέρα για τη Σουηδία», πρόσθεσε.
Ο Κρίστερσον είπε ότι δεσμεύτηκε να εκπληρώσει όλα τα μέρη του τριμερούς μνημονίου με την Τουρκία και τη Φινλανδία. «Δεν δώσαμε καμία άλλη δέσμευση πέραν αυτών που περιγράφονται στην τριμερή συμφωνία και στη νέα διμερή συμφωνία ασφαλείας», τόνισε.
Σύμφωνα με τον Στόλτενμπεργκ, ο Ερντογάν συμφώνησε να προωθήσει το ενταξιακό πρωτόκολλο στο κοινοβούλιο αφού η Σουηδία υποσχέθηκε ότι θα στηρίξει ενεργά την προσπάθεια της Τουρκίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αντίδραση ΗΠΑ-Γερμανίας
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε την απόφαση του Τούρκου ομολόγου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να στηρίξει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Ο Μπάιντεν δήλωσε «έτοιμος» να εργαστεί με τον Ερντογάν για την προαγωγή της άμυνας και της αποτροπής στην ευρωατλαντική περιοχή, προσθέτοντας ότι «ανυπομονεί» να υποδεχτεί τη Σουηδία ως το 32ο μέλος του ΝΑΤΟ.
Από το Βερολίνο, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ χαιρέτισε επίσης τη συμφωνία, σημειώνοντας ότι «άνοιξε επιτέλους ο δρόμος» για την επικύρωση του ενταξιακού πρωτοκόλλου της Σουηδίας από το τουρκικό κοινοβούλιο.
Τι μπορεί να κέρδισε η Τουρκία
Αν και το «αζημίωτο» που πήρε η Άγκυρα δεν το γνωρίζουμε ακόμα επισήμως, φαίνεται ότι σχετίζεται με την «εκ νέου ενεργοποίηση» των ευρωτουρκικών σχέσεων που ήταν στον πάγο τα τελευταία χρόνια. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ μετά τις συνομιλίες με τον Ερντογάν ανακοίνωσε πως συμφώνησαν να «ενεργοποιήσουν εκ νέου» τις σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ.
«Καλή συνάντηση με τον πρόεδρο Ερντογάν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ», έγραψε στο Twitter o Σαρλ Μισέλ. «Εξερευνήσαμε τις ευκαιρίες ώστε η συνεργασία μας να ξαναγίνει σημαντική και να ενεργοποιήσουμε εκ νέου τις σχέσεις μας», πρόσθεσε. Λίγες ώρες νωρίτερα ο Τούρκος πρόεδρος είχε συνδέσει την υποστήριξή του στην υποψηφιότητα της Σουηδίας για την ένταξή της στο ΝΑΤΟ με τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της χώρας του στην ΕΕ που βρίσκονται σε νεκρό σημείο εδώ και χρόνια.