Πιο φτωχός είναι από σήμερα ο Ποντιακός Ελληνισμός, καθώς η γυναίκα που αποτέλεσε τη ζωντανή ιστορία των Ποντίων στη Θεσσαλονίκη, η Άννα Θεοφυλάκτου, «έφυγε» από τη ζωή, πλήρης ημερών, στα 99 της χρόνια.
Έχοντας προσφέρει τα μέγιστα στον ελληνισμό του Πόντου, της Μικρασίας, τον Κυπριακό Ελληνισμό, αλλά και τον ελληνισμό γενικότερα, ως η πρώτη γυναίκα οφθαλμίατρος χειρουργός στην Ελλάδα, έφυγε ήρεμα στο σπίτι της, στην οδό Σωκράτους στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, αφήνοντας πίσω της 3 παιδιά, 8 εγγόνια και 3 δισέγγονα.
Η κηδεία της θα γίνει αύριο, Πέμπτη 15 Ιουνίου, στις 11.30 το πρωί, στα νεκροταφεία Αναστάσεως του Κυρίου του δήμου Θεσσαλονίκης, στην περιοχή της Θέρμης.
Ποια ήταν
«Εξαίρετη αγωνίστρια, συμμετείχε ενεργά σε πολιτιστικούς φορείς προσφέροντας πλούσιο εθνικό και κοινωνικό έργο, ενώ στήριξε από την πρώτη στιγμή τη δημιουργία της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος» όπως αναφέρεται στο συλλυπητήριο μήνυμα της ΠΟΕ, η Άννα Θεοφυλάκτου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1924 από γονείς πρόσφυγες Έλληνες του Πόντου.
Ήταν κόρη του γιατρού και πολιτικού Θεοφύλακτου Θεοφυλάκτου, πρωτεργάτη της ίδρυσης της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης, και της Ιφιγένειας Κογκαλίδου και δισέγγονη του μεγαλέμπορου και τραπεζίτη Γρηγόρη Καπαγιαννίδη.
Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και πήρε την ειδικότητα της Οφθαλμολογίας. Έζησε τον πόλεμο του 1940 και τη γερμανική κατοχή και πήρε μέρος στην εθνική αντίσταση.
Ήταν η πρώτη γυναίκα οφθαλμίατρος της Βόρειας Ελλάδας και η πρώτη γυναίκα οφθαλμίατρος χειρουργός στην Ελλάδα.
Ασχολήθηκε με τα κοινά από τα φοιτητικά της χρόνια. Εργάσθηκε σε πολλά γυναικεία σωματεία, όπως «Σύλλογος Επιστημόνων Γυναικών», «Σύνδεσμος Επαγγελματιών και Επιχειρηματιών Γυναικών» και άλλα και αγωνίσθηκε για την ισότητα των δύο φύλων. Δικαίωμα ψήφου, ίση εργασία, ίση αμοιβή των δύο φύλων κτλ.
Όπως σημειώνει η ανακοίνωση της ΠΟΕ, «η Άννα Θεοφυλάκτου, υπηρέτησε με σθένος στις τάξεις στη “Μέριμνα Ποντίων Κυριών”, όπου διετέλεσε πρόεδρός της».
Επί προεδρίας της ιδρύθηκε ο παιδικός σταθμός «ΑΡΓΩ» για την ανακούφιση της εργαζόμενης μητέρας και η «Μέριμνα» και η «Διαμαντίδειος Στέγη», όπου φιλοξενούνται ηλικιωμένοι.
Ήταν το πρώτο σωματείο της Βόρειας Ελλάδας που επισκέφθηκε τη μαρτυρική Κύπρο το 1975 και το 1976 φιλοξένησε 62 παιδιά από την κατεχόμενη Κύπρο.
Επίσης, με δική της εισήγηση, ο προστάτης της «Μέριμνας» και πολιούχος της Τραπεζούντας Άγιος Ευγένιος καθιερώθηκε από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδας ως πολιούχος της Καλαμαριάς, το 1979. Επίσης δούλεψε πολύ για τον σύνδεσμο φιλίας «Ελλάς – Κύπρος» του οποίου υπήρξε ιδρυτικό μέλος και μετέπειτα πρόεδρος.
Είχε ταξιδέψει πολλές φορές στον Πόντο, δημιουργώντας σταδιακά μια συλλογή παλαιών φωτογραφιών του Πόντου και της Μικράς Ασίας, η οποία παρουσιάζει ζωντανά τη ζωή και τον πολιτισμό των περιοχών εκείνων, πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Το αρχείο αυτών των φωτογραφιών παραχωρήθηκε από την ίδια στο Κέντρο Ιστορίας του δήμου Θεσσαλονίκης το 2000.
Για το έργο της αυτό βραβεύτηκε από την «Ακαδημία Αθηνών» το 1992. Στη διάρκεια της ζωής της, τιμήθηκε επίσης από γυναικεία, ποντιακά και κυπριακά σωματεία.
Συλλυπητήρια μηνύματα
Ο Πρόεδρος και το Διοικητικό Συμβούλιο της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος εξέφρασαν στην ανακοίνωσή τους «την βαθιά τους θλίψη για τον θάνατο της αγαπητής Άννας Θεοφυλάκτου», ενώ το Σωματείο Δράσης «Νίκος Καπετανίδης» την χαρακτήρισε μητέρα όλων των Ποντίων και έκανε λόγο για «έναν φωτεινό φάρο ενότητας, αξιοπρέπειας, αξιοπιστίας και γνώσης».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Σωματείου, «η ίδια η Άννα Θεοφυλάκτου υπήρξε ο κρίσιμος κρίκος της αλυσίδας, που συγκράτησε τη θεσμική και ιστορική μνήμη της αστικής τάξης της Πατρογονικής Τραπεζούντας. Ως επί πολλά έτη πρόεδρος της ιστορικής Μέριμνας Ποντίων Κυριών, που είχε την απαρχή της το 1904 στην Τραπεζούντα των Κομνηνών, η Άννα Θεοφυλάκτου κράτησε σε ανυπέρβλητα ύψη το κύρος της Μερίμνης με το απαράμιλλο ήθος της, που αφειδώς διεσκόρπισε όχι μόνο στα άξια τέκνα της αλλά και σε όλα τα μέλη της Μερίμνης και ευρύτερα στην Ποντιακή Κοινότητα».