Παρουσία ομοσπονδιών, ενώσεων και σωματείων του ποντιακού ελληνισμού, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Αλέξης Τσίπρας επικέντρωσε την ομιλία του στην κεντρική πλατεία του Μενιδίου στην ιστορία των Ποντίων, τη Γενοκτονία και τη σημαντικότατη συμβολή τους στη διαμόρφωση του σύγχρονου ελληνικού κράτους σε κοινωνικό, πολιτικό και πολιτισμικό επίπεδο.
Αναφέρθηκε στα κεντρικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα, και παρουσίασε, εν είδει εθνικού οδικού χάρτη, τις προτάσεις του κόμματος για την επίλυσή τους.
Ο Αλέξης Τσίπρας ξεκίνησε την ομιλία του σημειώνοντας ότι το σημαντικότερο για το μέλλον της χώρας είναι η ανάγκη για δικαιοσύνη, και πως το πρώτο βήμα είναι η πολιτική αλλαγή και η προοδευτική διακυβέρνηση. «Η αλλαγή είναι ανάγκη κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική, εθνική», τόνισε.
Είπε ότι δεν είναι δικαιοσύνη η «λεηλασία» των ταμείων, οι χαμηλοί μισθοί, «να ξεσπιτώνονται οικογένειες με τους πλειστηριασμούς για λίγες χιλιάδες ευρώ και η ΝΔ να χρωστάει 400 εκατ. ευρώ», οι τιμές να είναι «στον ουρανό», η μεσαία τάξη να ζει με κουπόνια και κάποιοι ημέτεροι να κερδοσκοπούν, ενώ η κυβέρνηση νίπτει τας χείρας της.
Σχολιάζοντας στα ποντιακά την κατάσταση, είπε ότι «άλλα ζα σπάουνταν και άλλα μαρουκούνταν», δηλαδή, είπε, άλλα ζώα σφάζονται και άλλα μηρυκάζουν.
Πρόσθεσε επίσης πως δεν είναι δικαιοσύνη να διατηρούνται υψηλοί οι έμμεσοι φόροι, «να παρακολουθείται η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων σε στιγμές εθνικά ευαίσθητες, κι αυτό να γίνεται όχι απ’ τον Ερντογάν στην Τουρκία, αλλά να το κάνει ο Μητσοτάκης μέσα από το Μέγαρο Μαξίμου». Δεν είναι δικαιοσύνη, συνέχισε, «να χάνουν δεκάδες οικογένειες τους δικούς τους σε ένα σιδηροδρομικό δυστύχημα που οφείλεται καθαρά στην αδιαφορία για τις δημόσιες υποδομές και την ασφάλεια των ανθρώπων, και να σπεύδει ο πρωθυπουργός να φορτώσει την τραγωδία στον σταθμάρχη που οι ίδιοι, με ρουσφέτι, διόρισαν».
Εθνικός οδικός χάρτης για τον ποντιακό ελληνισμό
Ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι η δικαιοσύνη αφορά την αξιοπρέπεια, τον έμπρακτο σεβασμό στην ιστορία που έχει ο καθένας μας ξεχωριστά και όλοι μαζί, εξηγώντας ότι η σημερινή παρουσία του αποσκοπεί να τιμηθεί η ιστορία του ποντιακού ελληνισμού και η μεγάλη συνεισφορά του στην πορεία της χώρας μας, και «να δοθεί σαφές μήνυμα ότι η ιστορία αυτή δεν αφορά το παρελθόν, αλλά το παρόν και το μέλλον του τόπου μας, την παιδεία μας, τον πολιτισμό μας, τα δικαιώματα στέγασης και τα ασφαλιστικά δικαιώματα των πολιτών μας και τις διπλωματικές μας σχέσεις. Αφορά την ταυτότητας μας».
Δεσμεύτηκε να γίνει πράξη ο «εθνικός οδικός χάρτης για τον ποντιακό ελληνισμό» που παρουσίασε, και που «αποτελεί τη βάση προκειμένου η πολιτεία να τον στηρίξει έμπρακτα».
Ειδικότερα, δεσμεύτηκε ότι στην επόμενη Βουλή που θα έχει πλειοψηφία των προοδευτικών δυνάμεων, «θα συγκροτήσουμε μια μόνιμη και διαρκή διακομματική επιτροπή, που σε συνεργασία με το ΥΠΕΞ θα χαράξει και θα υλοποιήσει ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης για τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού την περίοδο 1914-1923».
Δεσμεύτηκε ότι θα προχωρήσει η δημιουργία μουσείου αφιερωμένου στον ποντιακό και μικρασιατικό ελληνισμό, όπως και η καταγραφή και ανάδειξη και άλλων τόπων ιστορικής μνήμης με πρώτα τα Απολυμαντήρια της Αρετσούς όπου χάθηκαν 20.000 ψυχές. Υπενθύμισε, ειδικότερα, ότι τον Μάιο του 2019, στη Θεσσαλονίκη, συναντήθηκε ως πρωθυπουργός με το σύνολο των ποντιακών ομοσπονδιών και ιδρυμάτων, κάτι που συνέβαινε για πρώτη φορά, και αποφασίστηκε η σύσταση «Επιτροπής επεξεργασίας προτάσεων για τη διατήρηση της Ιστορικής Μνήμης των Ελλήνων του Πόντου». Το πρώτο βήμα ήταν η απόφαση για τη δημιουργία του μουσείου στο Δήμο Παύλου Μελά, μαζί με το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης. «Δυστυχώς, παρά τις διακηρύξεις απ’ την επόμενη κυβέρνηση ότι θα προχωρήσει, η απόφαση αυτή δεν υλοποιήθηκε».
Δεσμεύτηκε «να προωθούμε την εκμάθηση της πλούσιας ιστορίας του παρευξείνιου ελληνισμού ενισχύοντας τις σχετικές αναφορές στα σχολικά βιβλία. Αλλά και στηρίζοντας ενεργά την Έδρα Ποντιακών Σπουδών στο ΑΠΘ, στο πλαίσιο υποστήριξης των δημοσίων πανεπιστημίων μας».
Ο Αλ. Τσίπρας επισήμανε ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης αλλά και της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας σε ισλαμικά τεμένη, αποτέλεσε μια μελανή στιγμή όχι μόνο για την ελληνική αλλά κυρίως για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. «Δεσμευόμαστε λοιπόν, ότι θα εντείνουμε την προσπάθεια σε διεθνές αλλά και διμερές διπλωματικό επίπεδο, για τη προστασία των βυζαντινών μνημείων στην Τουρκία, τα οποία αποτελούν παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά».
Δεσμεύτηκε επίσης ότι θα αλλάξει το ΠΔ 99/1994 «προκειμένου να τιμάται καθολικά και αμετάθετα η ποντιακή γενοκτονία χωρίς μετακίνηση της ημερομηνίας από τη 19η Μαΐου, με οργάνωση εκδηλώσεων σε κρατικό και αυτοδιοικητικό επίπεδο».
Δεσμεύτηκε ότι η εθνική σύνταξη στους ομογενείς της πρώην Σοβιετικής Ένωσης θα καταβάλλεται στα 15 χρόνια μόνιμης κατοικίας, και ότι οι ανασφάλιστοι υπερήλικοι ομογενείς θα λαμβάνουν το πλήρες σχετικό επίδομα.
Δεσμεύτηκε ότι με νέα ρύθμιση θα διαγράφονται πρόστιμα, προσαυξήσεις και κάθε είδους τόκοι που επιβαρύνουν τα δάνεια που αφορούν την κατοικία τους, και από εκεί και πέρα το υπόλοιπο δάνειο θα ρυθμίζεται για εξόφληση σε 240 άτοκες δόσεις με ανώτερη δόση τα 100 ευρώ το μήνα. Ειδικότερα, είπε ότι «είναι απαράδεκτο μετά από μια τέτοια οικονομική κρίση και μετά από όλες τις δυσκολίες της πανδημίας και την κρίση ακρίβειας που βιώνετε κάθε μέρα, να έρχεστε αντιμέτωποι με εκδόσεις διαταγών πληρωμής για την κατάσχεση των σπιτιών σας που χτίστηκαν με εγγυήσεις Δημοσίου». Είναι απαράδεκτο, τόνισε, που η κυβέρνηση τον Μάιο 2020 πέρασε ΚΥΑ «με την οποία να λέει ότι όποιος από τους παλιννοστούντες έχει πρόβλημα στην αποπληρωμή του στεγαστικού του δανείου πρέπει είτε να ενταχθεί στον πτωχευτικό, είτε να αποπληρώσει σε 120 δόσεις. Σαν να μην είναι ιδιαίτερη περίπτωση οι παλιννοστούντες που έχουν περάσει όλα αυτά που έχουν περάσει για να έρθουν στην Ελλάδα, και σαν να μην έχει εγγυηθεί το Δημόσιο τα δάνεια αυτά», είπε, σχολιάζοντας: «Μόνο τα 400 εκατομμύρια που χρωστάει η ΝΔ είναι ειδική περίπτωση».
Δεσμεύτηκε, τέλος, για την απλοποίηση των διαδικασιών ιθαγένειας στη βάση ευρωπαϊκών προτύπων.
Ο Αλ. Τσίπρας αναφέρθηκε εκτενώς στην ιστορία του ποντιακού ελληνισμού: «Αρχίζει στους χρόνους του μύθου και στους πρώτους ελληνικούς αποικισμούς. Όταν ο Άξενος Πόντος, δηλαδή η αφιλόξενη θάλασσα, μετατράπηκε σε φιλόξενη –δηλαδή σε Εύξεινο Πόντο–, την περίοδο που οι Έλληνες δημιούργησαν πάνω από 70 πόλεις και κωμοπόλεις σε όλη την περιφέρειά του. Αλλά η περιοχή η οποία στο διάβα των αιώνων θα έχει την πιο σταθερή ιστορική συνέχεια και μαζικότητα σε επίπεδο πληθυσμού, θα είναι ο μικρασιατικός Πόντος.
»Εκεί θα δημιουργηθούν πρώτα οι πόλεις-κράτη ενώ στα χρόνια του Μεσαίωνα θα αποτελέσει τη “Βαθιά Ελλάδα” όπως αναφέρουν το Βασίλειο του Πόντου οι Άραβες χρονικογράφοι. Και εκεί το 1204 θα δημιουργηθεί η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας των Μεγάλων Κομνηνών.
»Αλλά και μετά την πτώση της Τραπεζούντας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, 8 χρόνια μετά την Άλωση της Πόλης, ο ποντιακός ελληνισμός θα παραμείνει ζωντανός και θα ξανανθήσει στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.
»Βέβαια, όλοι ξέρουμε την τραγική συνέχεια αυτής της λαμπρής ιστορίας, σε μια καταστροφική περίοδο με εκατομμύρια νεκρούς, που σηματοδοτήθηκε από την άνοδο των Νεότουρκων το 1908, τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τις συγκρούσεις των μεγάλων δυνάμεων για την περιοχή, τη διεκδίκηση της πολιτικής αυτοδιάθεσης από τον ελληνισμό και –όπως αποδείχθηκε– τις καταστροφικές και απατηλές ελπίδες που δημιουργήθηκαν γύρω από τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Και κυρίως, τη Γενοκτονία που υπέστη ο ελληνισμός και άλλοι μη μουσουλμανικοί πληθυσμοί από το οθωμανικό και τουρκικό κράτος από το 1914 μέχρι το 1923.
»Αυτή η ιστορία βάφτηκε στο αίμα και τον πόνο οδηγώντας έναν πολιτισμό χιλιάδων χρόνων στο δραματικό του τέλος».
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε ότι τα γεγονότα αυτά ωστόσο άνοιξαν ένα νέο μεγάλο κεφάλαιο, όχι μόνο για τον ποντιακό ελληνισμό, αλλά για την πορεία της πατρίδας μας. «Όσοι κατάφεραν να διασωθούν και να έρθουν ως πρόσφυγες στην Ελλάδα, συνέβαλαν στη δημιουργία μιας νέας κοινωνίας από την οποία προερχόμαστε όλοι μας. Οι πρόσφυγες που έφτασαν στην Ελλάδα αντιμετώπισαν μεγάλες δυσκολίες και συχνά την άθλια αμφισβήτηση ακόμα και της ελληνικής τους ταυτότητας, την οποία αγωνίστηκαν τόσο πολύ να προστατέψουν».
Τόνισε ότι παρά τα δεινά και την απαξίωση που εισέπραξαν, όχι μόνο επιβίωσαν αλλά «συνέβαλαν καθοριστικά στην οικονομική, πολιτική, πολιτιστική και πνευματική εξέλιξη της πατρίδας μας. Η οικονομία αναζωογονήθηκε, η δημοκρατία μας απέκτησε νέο, βαθύτερο και πιο ουσιαστικό περιεχόμενο», είπε, τονίζοντας και τη συνεισφορά στον πολιτισμό και το εργατικό κίνημα.
«Την ίδια στιγμή, όσοι από τους Πόντιους δεν ήρθαν στην Ελλάδα μετά το τέλος των πολέμων και παρέμειναν ειδικά στη νότια Ρωσία και στην περιοχή της Μαριούπολης, έγιναν φορείς μιας εκπληκτικής πολιτιστικής αναγέννησης την περίοδο του Μεσοπολέμου. Δυστυχώς όμως και εκεί, τη σταλινική περίοδο θα υποστούν καταστολή, εκτελέσεις, διωγμούς προς την Κεντρική Ασία και την απαγόρευση της ελληνικής γλώσσας. Ξέρουμε όλοι τη σκληρή ιστορία σας. Την έξοδό σας προς την Ελλάδα από το 1965, και ειδικά μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Την πρόσκληση στους Πόντιους της πρώην Σοβιετικής Ένωσης από το ελληνικό κράτος στις αρχές της δεκαετίας του 2000, να διαμείνουν στην Ελλάδα με εγγυημένα από το κράτος δάνεια για τα σπίτια τους», συνέχισε.
«Αυτή είναι η ιστορία σας και αυτή είναι η αλήθεια για την πορεία του ποντιακού ελληνισμού», είπε ο Αλ. Τσίπρας, τονίζοντας ότι «η ανάδειξη, η αναγνώριση της ιστορικής αλήθειας και η διατήρηση της ιστορικής μνήμης είναι αγώνας όχι μόνο για το παρελθόν, αλλά κυρίως για το παρόν και το μέλλον. Γιατί οι γενιές που έρχονται θα είναι ασφαλείς μόνο όταν μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις αιτίες που προκαλούν γενοκτονίες, εθνοκαθάρσεις και συγκρούσεις». Ώστε, σημείωσε, «να μην έχουμε ξανά πρόσφυγες και μετανάστες να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους στη Μέση Ανατολή λόγω των εκεί διενέξεων και των καταστροφικών πολιτικών της Δύσης. Και να μην έχουμε πολέμους στην Ευρώπη, στην Ουκρανία, με χιλιάδες Ουκρανούς ελληνικής καταγωγής να εγκαταλείπουν την ιστορική για τον ελληνισμό πόλη της Μαριούπολης, όπως έγινε μετά την αιματηρή ρωσική εισβολή».
