Κατάθεση ψυχής έκαναν για πάνω από 5 ώρες συνολικά 1.500 χορευτές προσφυγικής καταγωγής, από τον Πόντο, τη Μικρά Ασία και τη Θράκη, ξεσηκώνοντας και προκαλώντας ρίγη συγκίνησης σε περισσότερα από 3.000 άτομα που κατέκλυσαν το Συνεδριακό Κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης» στις εγκαταστάσεις της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης, το βράδυ του Σαββάτου.
Σε μια μεγαλοπρεπέστατη και λαμπρή εκδήλωση, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ποντιακών Σωματείων (ΠΟΠΣ), η Ομοσπονδία Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος (ΟΠΣΕ) και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θρακικών Σωματείων (ΠΟΘΣ) υπέγραψαν Σύμφωνο Συνεργασίας και Αδελφοποίησης, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά σε τόσο μεγάλη έκταση στο χώρο του προσφυγικού ελληνισμού της καθ’ ημάς Ανατολής.
Το σύμφωνο* έχει ως βασικό στόχο οι τρεις προσφυγικές ομοσπονδίες να ενώσουν τις δυνάμεις τους προκειμένου να επιτευχθεί ο υπέρτατος σκοπός όλων, η διεκδίκηση της διεθνούς αναγνώρισης των γενοκτονιών που υπέστη ο ελληνισμός.
Στο πλαίσιο αυτό θα δημιουργηθεί ένα συντονιστικό όργανο αποτελούμενο από τους εκάστοτε προέδρους των τριών ομοσπονδιών, το οποίο θα είναι υπεύθυνο, μεταξύ άλλων, για τη διοργάνωση επιστημονικών συνεδρίων, εκδηλώσεων σε χώρους μνήμης αλλά και λοιπών δράσεων για την ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινής γνώμης. Επιπλέον θα λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης στην Πολιτεία, ώστε να βάλει τελικά το ζήτημα ψηλά στην ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής.
Να σημειωθεί ότι η εκδήλωση διοργανώθηκε από την ΠΟΠΣ και τελούσε υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού.
Πανηγυρική είσοδος των χορευτών
Με βάση το πρόγραμμα της εκδήλωσης, 500 Πόντιοι χορευτές, άλλοι τόσοι Μικρασιάτες και άλλοι τόσοι Θράκες θα συγκεντρώνονταν 6 το απόγευμα σε τρία διαφορετικά σημεία του κέντρου της Θεσσαλονίκης, όπου θα παρουσίαζαν παραδοσιακούς χορούς και δρώμενα. Στον Λευκό Πύργο θα συγκεντρώνονταν οι Πόντιοι, στη βόρεια πύλη της ΔΕΘ οι Μικρασιάτες και στο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου οι Θράκες. Στη συνέχεια η κάθε ομάδα χορεύοντας θα κατευθύνονταν στο «Ιωάννης Βελλίδης», κάνοντας πανηγυρική είσοδο.
Ωστόσο, ο καιρός δεν στάθηκε σύμμαχος, αφού την ώρα του ραντεβού… άνοιξαν οι ουρανοί. Τα χορευτικά στα τρία σημεία συνάντησης ακυρώθηκαν, ωστόσο η πανηγυρική είσοδος έγινε κανονικά.
Πρώτοι μπήκαν χορεύοντας οι Πόντιοι, ακολούθησαν οι Θράκες και στη συνέχεια μπήκαν οι Μικρασιάτες, συνοδευόμενοι όλοι τους από επιφωνήματα ενθουσιασμού και χειροκροτήματα.
Ανατριχιαστικός πυρρίχιος
Μετά την είσοδο των χορευτικών ομάδων, Πόντιοι χορευτές απέδωσαν ανατριχιαστικά τον πυρρίχιο, ξεσηκώνοντας τον κόσμο. Περίπου στη μέση ο χορός σέρρα διακόπηκε και στη σκηνή βγήκαν δύο νεαροί Πόντιοι, οι οποίοι παρουσίασαν τον «σκληρό» χορό των μαχαιριών. Ο κόσμος υποκλίθηκε. Με την ολοκλήρωση της παρουσίασης, το κοινό… απογειώθηκε.
«Η εκδήλωση για την υπογραφή του συμφώνου αδελφοποίησης πραγματοποιείται με το νου μας στον κόσμο, την ψυχή μας στην Ελλάδα και την καρδιά μας στη γη της Ιωνίας. Από τις εστίες των προγόνων μας έρχονται ήχοι αιώνων, σαν να ήμασταν κι εμείς εκεί. Αυτό που ζούμε σήμερα α το γράψει η ιστορία. Εκατό χρόνια χρειαστήκαμε για να φτάσουμε στο σημείο να καταλάβουμε ότι πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Ο ελληνισμός της καθ’ ημάς Ανατολής είναι ένας», τόνισε η πρόεδρος της ΠΟΠΣ Χριστίνα Σαχινίδου.
Στη συνέχεια έδωσε το λόγο σε ιερέα, εκπρόσωπο του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμου, ο οποίος κήρυξε την έναρξη της εκδήλωσης.
Τον πρώτο χαιρετισμό από τους επίσημους έκανε ο υφυπουργός Εσωτερικών Σταύρος Καλαφάτης, ο οποίος ανέφερε: «Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε το ιστορικό μας χρέος. Η 19η Μαΐου, η 14η Σεπτεμβρίου και η 6η Απριλίου αποτελούν κάθε χρόνο μέρες με μνήμες που απαιτούν να συνεχίσουμε τον αγώνα μέχρι την τελική δικαίωση αυτών που έχασαν τη ζωή τους».
«Αυτή είναι η Ελλάδα», είπε δείχνοντας τους χορευτές και τις χορεύτριες η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου, συμπληρώνοντας: «Το όνειρο δεν χάθηκε, η δικαίωση θα έρθει. Όσο βλέπω πιτσιρικάδες κάτω από 1 μέτρο να ξέρουν να χορεύουν, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να μην έρθει η δικαίωση και μια συγγνώμη. Αν δεν έρθει η συγγνώμη, μέσα του θα ξέρει και ας έχει αυτός τους εφιάλτες. Καταλαβαίνετε ποιους εννοώ».
Από την πλευρά του ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, σημείωσε ότι: «Σήμερα είναι μια μεγάλη μέρα, αφού ενώνεται όλος ο ελληνισμός. Στέλνουμε όλοι μαζί σήμερα ένα ηχηρότατο μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση, ότι απαιτούμε τουλάχιστον μια συγγνώμη. Τώρα, πριν να είναι αργά. Οι Έλληνες δεν είμαστε εκδικητικοί. Είμαστε άνθρωποι που τιμούν τους προγόνους τους και την ιστορία τους, και απαιτούμε από όλους να το σέβονται το ίδιο».
«Όσο ακούγονται τραγούδια, όσο κρατάνε οι χοροί, θα τιμούμε ανθρώπους. Στην προσφυγομάνα Θεσσαλονίκη δεν υπάρχει ένας από εμάς που να μην έχει αίμα από τον Πόντο, τη Μικρά Ασία και τη Θράκη. Είναι σημαντική μέρα η σημερινή, αφού τρεις ομοσπονδίες πραγματοποιούν την ενότητα και δείχνουν ότι οι Έλληνες, όταν είμαστε ενωμένοι, δεν φοβόμαστε τίποτα», ανέφερε στη συνέχεια ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας.
Για ιστορικό βήμα που θα έχει αποτέλεσμα σήμερα και στο μέλλον, έκανε λόγο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία Γιάννης Αμανατίδης, ζητώντας να δημιουργηθεί μια μόνιμη διακομματική επιτροπή στη Βουλή για τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας.
Τέλος, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής Χάρης Καστανίδης σημείωσε ότι «μεγαλύτερη σημασία έχει το χειροκρότημα να αποδοθεί στα παιδιά που χορεύουν», και ευχήθηκε «Καλούς αγώνες».
Τους χαιρετισμούς των επισήμων ακολούθησαν η αναβίωση του ποντιακού εθιμικού δρώμενου Μωμόγεροι, από τον Πολιτιστικό Μορφωτικό Σύλλογο Καλλιφύτου και τον Ποντιακό Σύλλογος Μανιακίου «Η Αμάσεια», και του θρακιώτικου λαϊκού δρώμενου Πουρπούρης από τον Πολιτιστικό Επιμορφωτικό Σύλλογο Φερών «Αγία Σοφία».
Τα παραδοσιακά δρώμενα έδωσαν τη θέση τους στα χορευτικά, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει το πολύχρωμο και ποικιλόμορφο γαϊτανάκι παρουσίασης παραδοσιακών χορών από τον ελληνισμό της καθ’ ημάς Ανατολής, το οποίο κράτησε μέχρι τα μεσάνυχτα.
Η τελετή αδελφοποίησης
Περίπου στη μέση της εκδήλωσης έλαβε χώρα το σημαντικότερο τμήμα της, η υπογραφή του Συμφώνου Αδελφοποίησης, από την πρόεδρο της ΠΟΠΣ Χριστίνα Σαχινίδου, τον πρόεδρο της ΟΠΣΕ Αντώνη Οραήλογλου και τον πρόεδρο της ΠΟΘΣ Αριστείδη Χρυσόπουλο.
«Τιμούμε τα χιλιάδες θύματα της Γενοκτονίας των Ελλήνων της καθ’ ημάς Ανατολής. Τιμούμε τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας. Θυμόμαστε πόσο δύσκολα πέρασαν, αλλά και αυτά που πέτυχαν στις νέες τους πατρίδες. Η Γενοκτονία των Ελλήνων πρέπει να αποτελέσει μάθημα ιστορίας για όλο τον κόσμο, ως μια πρακτική που δεν πρέπει να αντιμετωπίσει ξανά η ανθρωπότητα», τόνισε η Χριστίνα Σαχινίδου.
Η ίδια ανέφερε ότι η προσπάθεια αδελφοποίησης των τριών ομοσπονδιών ξεκίνησε πριν από περίπου τρία χρόνια. «Η διχόνοια η δολερή δεν μας οδηγεί πουθενά. Είπαμε, τι είναι αυτό που μας ενώνει και είδαμε ότι είναι πολλά. Είδαμε επίσης ότι δεν είναι τίποτα αυτό που μας χωρίζει. Την Παναγία Σουμελά την νιώθουμε Παναγία όλων μας», υπογράμμισε.
Από την πλευρά του ο Αντώνης Οραήλογλου ανέφερε: «Η ισχύς εν τη ενώσει, και αυτό χρειάζεται να το αντιληφθούμε όλοι μας. Εμείς ως ομοσπονδίες το υιοθετήσαμε, το δουλέψαμε και σήμερα είμαστε εδώ, για να επισφραγίσουμε το αποτέλεσμα της δουλειάς που έγινε».
Τέλος, ο Αριστείδης Χρυσόπουλος είπε: «Προσπεράσαμε τις όποιες διαφορές και συγκλίνουμε χωρίς να απεμπολούμε τίποτα από τις ιδιαιτερότητές μας. Η μοίρα παραμένει πάντα κοινή. Διεκδικούμε την αποκατάσταση της ιστορικής μνήμης, δηλαδή διεκδικούμε τα αυτονόητα. Πρέπει να ορθώσουμε το ανάστημά μας σε μια κοινή πορεία».
Να σημειωθεί ότι ο πρόεδρος των Θρακών απέδωσε τιμητική πλακέτα στη Χριστίνα Σαχινίδου και τον Αντώνη Οραήλογλου.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης