Για μια «πρωτοφανή εθνική τραγωδία η οποία μας σημάδεψε όλους» έκανε λόγο στην έναρξη της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε για τους σιδηροδρόμους ο μεταβατικός υπουργός Μεταφορών Γιώργος Γεραπετρίτης, στον απόχο της τραγωδίας των Τεμπών.
«Η οδύνη θα πρέπει να βρει κάθαρση», είπε.
«Δεν είμαι εδώ για να κάνω πολιτική αντιπαράθεση και δεν θα κάνω συμψηφισμούς, οι ευθύνες που αναλογούν στην κυβέρνηση έχουν αναληφθεί. Ζητώ συγγνώμη –εκ μέρους της κυβέρνησης και εμού προσωπικά– γιατί δεν μπορέσαμε να αποτρέψουμε αυτό το αποτρόπαιο δυστύχημα» είπε, και σημείωσε πως θα ασχοληθεί αποκλειστικά με ό,τι έχει να κάνει με το ζήτημα του δυστυχήματος και το αύριο των σιδηροδρόμων.
Ο Γ. Γεραπετρίτης πραγματοποίησε διήμερη αυτοψία σε Λάρισα και Θεσσαλονίκη. «Βρέθηκα στον τόπο της τραγωδίας», ανέφερε. και είπε πως διαπίστωσε:
- Ότι το τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης στη Λάρισα λειτουργούσε αδιαλείπτως και το μοιραίο βράδυ έπρεπε να είχε υπάρξει η αυτόματη χάραξη της πορείας πάνω στον πίνακα τηλεειδοποιησης, κάτι το οποίο δεν έγινε.
- Ένα δεύτερο επίπεδο ήταν η χειροκίνητη αλλαγή κλειδιού, που δεν έγινε.
- Θα έπρεπε να είχε υπάρξει παρακολούθηση της πορείας της αμαξοστοιχίας πάνω στον πίνακα ελέγχου για 5,5 χλμ αφότου έφυγε, κάτι που επίσης δεν έγινε.
Επίσης είπε πως το τρένο ήλθε σε εσφαλμένη γραμμή χωρίς να υπάρξει αντίδραση και από πλευράς της αμαξοστοιχίας.
Υπήρξαν πλημμέλειες στην ανθρώπινη διαχείριση, τόνισε, σημειώνοντας ωστόσο πως αν είχαμε ένα πλήρες σύστημα τηλεδιοίκησης στη χώρα, το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί.
Είπε ακόμα πως θα ζητήσει τις επόμενες ημέρες συζήτηση στη Βουλή για τις παθογένειες των σιδηροδρόμων, και θα υπάρξει τις επόμενες μέρες αντικατάσταση της διοίκησης ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ, καθώς οι παραιτήσεις έχουν τεθεί στη διάθεση του πρωθυπουργού. «Θα προχωρήσουμε με τις νέες διοικήσεις σε ταχεία επανέναρξη των δρομολογίων», είπε.
Σημαντική μείωση προσωπικού την τελευταία 15ετία
O υπουργός Επικρατείας και Μεταφορών-Υποδομών, αναφερόμενος στην έλλειψη προσωπικού αναγνώρισε το πρόβλημα και έκανε λόγο για σημαντική μείωση προσωπικού την τελευταία 15ετία. Παράλληλα, μίλησε και για τις προσπάθειες αναπλήρωσης των κενών από την παρούσα κυβέρνηση.
Σύμφωνα με τον υπουργό, προσελήφθησαν περί τα 200 άτομα με δελτίο παροχής υπηρεσιών –σταθμάρχες, κλειδούχοι και τεχνικοί–, ενώ για πρώτη φορά δρομολογήθηκε η πρόσληψη μόνιμων εργαζομένων. Το 2021 έγινε διαγωνισμός για την πρόσληψη 117 ατόμων, εκ των οποίων 36 είναι σταθμάρχες, και το 2022 προσελήφθησαν ακόμη 100 μόνιμοι. «Εκτιμάμε ότι θα υπάρξει σύντομη εξέταση των φακέλων για τις 117 προσλήψεις», τόνισε.
Εντολή πρωθυπουργού για αποπεράτωση της σύμβασης τεχνολογικού εξοπλισμού το ταχύτερο δυνατό
Ο υπουργός διαβεβαίωσε ότι θα γίνουν όλες οι αναγκαίες ενέργειες για να προχωρήσει με ταχύτατους ρυθμούς η σύμβαση για τον τεχνολογικό εξοπλισμό των ελληνικών σιδηροδρόμων.
Γι’ αυτό, όπως έκανε γνωστό, ο πρωθυπουργός επικοινώνησε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της μητρικής εταιρείας Alstom (Γαλλίας), και έδωσε σαφή εντολή για την αποπεράτωση του έργου το ταχύτερο δυνατόν – αίτημα στο οποίο η γαλλική εταιρεία επέδειξε πλήρη κατανόηση. Ο Γ. Γεραπετρίτης δεσμεύθηκε ότι θα βρίσκεται πάνω από το έργο για να μην υπάρξει καθυστέρηση.
Θα υπάρχουν υποχρεωτικά δύο σταθμάρχες σε όλους τους σταθμούς
Σχετικά με την επανεκκίνηση λειτουργίας του σιδηροδρόμου, είπε ότι είναι σημαντικό να ξεκινήσει εκ νέου και θα γίνει μόνο υπό όρους απόλυτης ασφάλειας. Ανέφερε μεταξύ άλλων ότι θα υπάρχουν δύο σταθμάρχες σε όλους τους σταθμούς υποχρεωτικά, αλλά και μεγαλύτερος συντονισμός στο πλαίσιο των τεχνολογικών δυνατοτήτων που διαθέτουμε σήμερα.
Για το ζήτημα των εργαζομένων τόνισε τη σημασία του να είναι κι εκείνοι στην πρώτη γραμμή για ανάταξη της εμπιστοσύνης, κι έκανε γνωστό ότι τις επόμενες μέρες θα έχει συνάντηση μαζί τους.
«Θα αναβαθμίσουμε σημαντικά το επίπεδο ασφάλειας» τόνισε ο Γ. Γεραπετρίτης. Επίσης ανέφερε ότι από την άλλη πλευρά μπορεί να υπάρξει μείωση του μεταφορικού έργου, καθώς μόνο έτσι μπορεί να εξασφαλισθεί επαρκής αριθμός σταθμαρχών. Στο πλαίσιο των αλλαγών, πάντα στην πρώτη φάση, θα υπάρξει καλύτερος συντονισμός στο πλαίσιο των σημερινών τεχνολογικών δυνατοτήτων.
Το συντομότερο δυνατό θα επαναλειτουργήσει ο σιδηρόδρομος –ενδεχομένως έως το τέλος του μήνα–, με την εξασφάλιση όλων των αναγκαίων προϋποθέσεων. Δεν θα ξεκινήσει τρένο χωρίς τις πρόσθετες δικλίδες ασφαλείας, ενώ τις επόμενες μέρες θα ξεκινήσει η συζήτηση με όλους τους εμπλεκόμενους για μείωση συρμών, δρομολογίων ή σταθμών, και ό,τι άλλο χρειάζεται.
Αυξάνεται ο προϋπολογισμός για τον ελληνικό σιδηρόδρομο
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης ανέφερε επίσης ότι αυξάνεται ο προϋπολογισμός για τον ελληνικό σιδηρόδρομο. Όπως σημείωσε, πριν από το δυστύχημα στα Τέμπη είχε εγγραφεί στο ελληνικό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης ποσό 185 εκατ. για την αναβάθμιση των δομών.
Επίσης εξήρε τη στάση των εργαζομένων στο σιδηρόδρομο, οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για την αναβάθμιση των μέτρων ασφαλείας. Υπογράμμισε, ακόμη, το σκέλος της εκπαίδευσης του προσωπικού, ενώ τόνισε ιδιαίτερα ότι θα υπάρξει αυστηρότερο πλαίσιο για τις δολιοφθορές και κλοπές στο δίκτυο του σιδηροδρόμου.
Η εκτίμηση είναι ότι σύντομα θα έχουμε όλο το σύστημα για να μην έχουμε άλλα μοιραία.
«Εκτιμούμε ότι ως το τέλος του έτους θα έχουμε έτοιμους όλους τους σταθμούς και όλα τα κέντρα», είπε ο Γ. Γεραπετρίτης. Πρόσθεσε ότι δεν είναι εύκολο να αναδιατάξεις ένα τέτοιο σύστημα, με παρά πολύ βαριές χρόνιες παθολογίες, τόσο σύντομα. «Κάποια προλάβαμε να τα κάνουμε και κάποια όχι», σημείωσε. «Έχουμε ένα 70% που έχει παραδοθεί, και η εκτίμηση είναι ότι σύντομα θα έχουμε όλο το σύστημα για να μην έχουμε άλλα μοιραία», ανέφερε ακόμα μεταξύ άλλων.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, είπε ότι η κρίσιμη σύμβαση τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης αφορά 52 σταθμούς και τρία κέντρα τηλεδιοίκησης, και το 2017 που σταμάτησε το έργο είχαν παραδοθεί σε 17 σταθμούς και κανένα κέντρο τηλεδιοίκησης. Σε αυτούς αναγκάστηκαν στη συνέχεια και έγιναν πρόσθετα έργα που ανέτρεψαν το έργο στους μισούς από αυτούς, γιατί το ένα σύστημα δεν «έβλεπε» το άλλο. Το 2018 ξεκίνησε εκ νέου, πάλι με τα εμπόδια συμπληρωματικής σύμβασης.
«Από το 2021 και την υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης, από το 18% φτάσαμε στο 70%. Πλέον έχουν παραδοθεί οι 32 σταθμοί και ένα κέντρο, με ολοκλήρωση έως το τέλος του έτους για το σύνολο κέντρων και σταθμών και τοποθέτηση του συστήματος ETCS».
Θα γίνει ό,τι είναι αναγκαίο για να υπάρξει ασφάλεια τρένων
«Θα γίνει ό,τι είναι αναγκαίο για να υπάρξει ασφάλεια σιδηροδρόμων», απάντησε ο υπουργός ερωτηθείς σχετικά. Πρόσθεσε ότι αναπτύσσεται μια τάση να μην λειτουργήσει κανένα τρένο μέχρι την τεχνολογική αναβάθμιση των επόμενων μηνών. «Η θέση η δική μας, η οποία είναι θέση και του συνόλου των εργαζομένων, είναι ότι πρέπει να λειτουργήσει η συγκοινωνία διά σιδηροδρόμου, όχι μόνο γιατί αν μείνει μήνες εκτός λειτουργίας ουσιαστικά καταργείται ως μέσο διότι αποξενώνεται από την κοινωνία, αλλά και γιατί απαξιώνεται και η ίδια η υποδομή».
Για το συντονιστικό κέντρο στην οδό Καρόλου σημείωσε ότι δεν αποτελεί κέντρο τηλεδιοίκησης και δεν μπορεί να δει τις γραμμές και να χαράξει πορεία. «Διασυνδέεται, αλλά με τα παραδοσιακά μέσα, όπως τηλέφωνο και ασύρματο». Ο Γ. Γεραπετρίτης ανέφερε ότι «θα ενισχυθεί. Εφόσον κριθεί σκόπιμο, θα επιστρέψουν οι προϊστάμενοι των αμαξοστοιχιών», πρόσθεσε. «Για να σας το δώσω με τίτλο, αυτή τη στιγμή προέχει η ασφάλεια αλλά τα τρένα πρέπει να λειτουργήσουν χωρίς να υπάρχει έκπτωση στην ασφάλειά τους».
Ο υπουργός είπε ότι δεν έχει την αίσθηση ότι το GSM-R θα μπορούσε να αποτρέψει οτιδήποτε αν δεν ολοκληρωθεί το άλλο πιο κρίσιμο κομμάτι του ETCS, δηλαδή το σύστημα αυτόματης πέδησης όπου το τρένο σταματάει στο κόκκινο, δεν ξαναξεκινάει, και ξεκινάει με πολύ μικρή ταχύτητα ενώ υπάρχει ένας κεντρικός πίνακας που τα ελέγχει όλα αυτά.
Το «γιατί» του δυστυχήματος θα το αξιολογήσει πρώτα και πάνω από όλα η ποινική δικαιοσύνη
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, ο Γιώργος Γεραπετρίτης, απαντώντας σε ερώτηση όσον αφορά το «γιατί» του δυστυχήματος, σημείωσε: «Είναι κάτι που υπερβαίνει και τον δικό μου ρόλο. Το “γιατί” θα το αξιολογήσει πρώτα και πάνω από όλα η ποινική δικαιοσύνη, που έχει επιληφθεί σε πολύ υψηλό επίπεδο. Από την άλλη πλευρά θα υπάρχει και η διοικητική διερεύνηση που θα δώσει τις απαντήσεις».
Ο υπουργός επικαλέστηκε τη «σαφή δήλωση του πρωθυπουργού, ο οποίος έδωσε το πλαίσιο. Δεν πρόκειται να κρυφτούμε πίσω από το ανθρώπινο λάθος. Θα ψάξουμε το ζήτημα μέχρις εσχάτων».