Στο Καζακστάν θυμούνται τον Έλληνα ήρωα τους Βασίλη Φησατίδη, ο οποίος δεν καταγόταν από αυτή τη μακρινή χώρα της Ασίας, όμως πρόσθεσε αξία στον τόπο αυτό με την επιλογή του να μείνει για σχεδόν 40 έτη δίπλα στην οικογένειά του που ήταν εξορισμένη εκεί από το σταλινικό καθεστώς.
Το Καζακστάν εκσυγχρονίστηκε ραγδαία στη διάρκεια του 20ου αιώνα. Στις 16 Δεκεμβρίου 1991, μερικές μέρες πριν από τη διάλυση της ΕΣΣΔ, η Δημοκρατία του Καζακστάν διακήρυξε την ανεξαρτησία της. Η 30ή επέτειος του ιστορικού γεγονότος γιορτάστηκε με ιδιαίτερη λαμπρότητα τόσο στην πρωτεύουσα Αστάνα όσο και στις περιφέρειες της χώρας. Οι εκδηλώσεις για την ημέρα της διακήρυξης της ανεξαρτησίας του Καζακστάν συνεχίζονται και το 2022.
Η ανασκόπηση των σημαντικότερων γεγονότων της χρονιάς 2022, που γίνεται αυτές τις μέρες στο Καζακστάν, δείχνει ότι από τις Αρχές του κράτους δίνεται μεγάλη έμφαση στην προσφορά των άλλων λαών στην ανάπτυξη της χώρας. Οι Καζάκοι τιμούν και την προσφορά των Ελλήνων, οι οποίοι το 1942 και το 1949 εξορίστηκαν στη χώρα τους από τον Καύκασο, κατά τη διάρκεια των σταλινικών διώξεων.
Ένας από τους ήρωες, που συνεχίζει να αποτελεί πρότυπο για τη νεολαία του Καζακστάν, είναι ο Βασίλης Φησατίδης.
Το όνομα του τιμήθηκε στην πόλη Κεντάου, όπου αυτός έζησε από το 1949 μέχρι τον θάνατό του στις 7 Νοεμβρίου 1984. Εκεί βρίσκεται σήμερα ο τάφος του.
Η έκθεση στην πόλη Κεντάου
Το Μουσείο της πόλης Κεντάου του νότιου Καζακστάν διοργάνωσε έκθεση, αφιερωμένη στον θρυλικό ανιχνευτή του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου Βασίλη Φησατίδη, γεννημένο στην παρευξείνια περιοχή της Ρωσίας σε οικογένεια προσφύγων από τον Πόντο. Η πληροφορία για την τιμητική αναφορά στο πρόσωπο του Βασίλη Φησατίδη στο Καζακστάν, ήρθε από τον γιο του Νικόλαο, ο οποίος ζει στην Αθήνα.
Το καζακικό περιοδικό Καζακστάν. Το έδαφος της επιτυχίας στην πρόσφατη έκδοσή του για σειρά εκδηλώσεων με αφορμή τα 30 χρόνια της ανεξαρτησίας του Καζακστάν ανέβασε άρθρο για τα εγκαίνια και την επιτυχή λειτουργία της έκθεσης. Στις σελίδες του φιλοξένησε και τον γνωστό και στο Καζακστάν πίνακα «Βασίλης Φησατίδης» της Ελληνίδας ζωγράφου από τη Σαλαμίνα Μαρίας Σιδέρη.
Τα εγκαίνια της θεματικής έκθεσης στο Μουσείο του Κεντάου, που προσέλκυσε αρκετό κόσμο σε όλη τη διάρκεια της λειτουργίας της, έγιναν στις 22 Ιουνίου 2022. Αφορμή για την επιλογή της συγκεκριμένης ημέρας στάθηκαν δυο γεγονότα: τα γενέθλια του Βασίλη Φησατίδη στις 19 Ιουνίου 1921 και η μέρα της επίθεσης της Γερμανίας εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης στις 22 Ιουνίου 1941.
Η ιδέα της έκθεσης ανήκει στον δημοσιογράφο Βλαντίμιρ Χάγιεφ και στον ζωγράφο και επιχειρηματία Αρτιόμ Γκορισλάβετς από την πόλη Σιμκέντ. Την ιδέα της έκθεσης στήριξε ο διευθυντής του Μουσείου Ζανίς Ζερινμπάγιεφ. Στην εκδήλωση παραβρέθηκε και μίλησε η αντιδήμαρχος της πόλης Κεντάου Ακνούρ Μπαϊμπόλοβα.
Ο ηρωισμός του Βασίλη Φησατίδη
Ο Βασίλης Φησατίδης έγινε αξιωματικός του Σοβιετικού Στρατού στα χρόνια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου. Ως ανιχνευτής είχε πιάσει αιχμαλώτους 156 αξιωματικούς του στρατού της ναζιστικής Γερμανίας. Οι γερμανικές Αρχές έδιναν 50.000 μάρκα για τον ζωντανό θρύλο του ανατολικού μετώπου, και 25.000 για τον νεκρό.
Ο Φησατίδης τιμήθηκε από την κυβέρνηση της ΕΣΣΔ για τις ηρωικές πράξεις του με παράσημα και μετάλλια, όμως λόγω του ελληνικού επώνυμου (ξένου για τις βασικές εθνικότητες της ΕΣΣΔ) δεν του αποδόθηκε ο τίτλος του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης.
Το 1949 ο αξιωματικός σε αποστρατεία Βασίλης Φησατίδης βρήκε την οικογένεια της συζύγου του Ελισάβετ εξορισμένη στην πόλη Κεντάου. Συμμεριζόμενος την τύχη του λαού του, έμεινε στο Καζακστάν. Το Κεντάου χτίστηκε από τους εξορισμένους εκεί Πόντιους και μεταμορφώθηκε από ένα μικρό χωριό σε μια σύγχρονη πόλη.
Βασίλης Τσενκελίδης, ιστορικός