Η Ρωσία βρίσκεται σε τακτικό, επιχειρησιακό και στρατηγικό αδιέξοδο. Δηλαδή σε ένα τέλμα στην Ουκρανία που είναι δύσκολο να διαπιστώσει κανείς που οφείλεται: στην πραγματικά αδύναμη κατάσταση του στρατού της, στην αδυναμία της ηγεσίας του να διαμορφώσει σενάρια πολέμου, σε λανθασμένες αρχικές εκτιμήσεις, στην εφαρμογή παλαιών στρατιωτικών μεθόδων που τα σύγχρονα όπλα έχουν ακυρώσει;
Τι είναι αυτό που μπορεί να θέλει, σήμερα, η Ρωσία από την Ουκρανία;
Είναι σαφές ότι ο αρχικός στόχος να καταλάβει σε μια εβδομάδα το Κίεβο, να αλλάξει την κυβέρνηση και να ελέγξει την χώρα απέτυχε νωρίς.
Τον αναπροσάρμοσε με την εστίαση στο νότο, στις περιοχές που ακόμη κατέχει αλλά με την φιλοδοξία να στείλει στρατεύματα στην Οδησσό και στη συνέχεια στην Υπερδνειστερία.
Το ερώτημα είναι: μπορεί να είναι τόσο αφελείς οι Ρώσοι στρατηγοί; Γιατί όλα τα σχέδια διακρίνονται από μια αδυναμία αντίληψης της πραγματικότητας.
Στην αρχή πίστεψαν πως οι Ουκρανοί θα τους δέχονταν με υψωμένες σημαίες ως απελευθερωτές. Στην συνέχεια υποτίμησαν και την αποφασιστικότητα των Ουκρανών να υπερασπίσουν την πατρίδα τους και τις δηλώσεις των δυτικών να τους υποστηρίξουν.
Το μόνο ελαφρυντικό τους είναι ότι δεν υπολόγισαν την ουκρανική στάση. Αλλά και αυτό δείχνει την αδυναμία σωστής εκτίμησης της κατάστασης πριν η χώρα μπει σε πολεμικές περιπέτειες.
Ήταν η αποφασιστικότητα αυτή των ουκρανών που έκανε και τους δυτικούς να μπουν για τα καλά στον πόλεμο, όχι, ως εμπόλεμα μέρη αλλά βοηθώντας και στο επίπεδο του ηθικού και οικονομικά και στρατιωτικά την Ουκρανία να φέρει στο σημερινό αδιέξοδο την Ρωσία.
Τα ρωσικά λάθη τακτικής στο μέτωπο είναι γνωστά και έχουν αναλυθεί από ειδικούς Ορισμένα από αυτά δεν ήταν, απλώς, λάθη. Αλλά εγκληματικές αφέλειες.
Η διοικητική τους μέριμνα, η επικοινωνία μεταξύ των στρατευμάτων, ο εντοπισμός της ηγεσίας τους από αμερικανικά συστήματα και η προσβολή της ήταν ασυγχώρητες αφέλειες.
Και το ερώτημα που προβάλλει είναι: αυτός είναι ο ρωσικός στρατός;
Ή, αυτές είναι οι συνέπειες του στρατού ενός έθνους που δεν πίστεψε ολόψυχα στον πόλεμο; Διότι οι Ρώσοι σε ποσοστό που σήμερα δεν είναι δυνατόν να εξακριβωθεί, δεν πίστεψαν πως ο πόλεμος στην Ουκρανία ήταν αναγκαίος. Φάνηκε και από την μικρή ανταπόκριση στην τελευταία επιστράτευση.
Το ρωσικό αδιέξοδο σήμερα είναι και πολιτικό και στρατιωτικό.
Πολιτικά είναι εμφανές. Η Ρωσία αναγκάστηκε να αποσυρθεί από μέρος μιας περιοχής-και της πρωτεύουσάς της που, προσφάτως, ανακήρυξε την προσάρτησή της. Τα πολιτικά ερωτήματα είναι προφανή. Και είναι αυτά τα ερωτήματα που θα προσδιορίσουν τους στρατιωτικούς στόχους. Τι θέλει, σήμερα, η Ρωσία στην Ουκρανία; Τι επιδιώκει να κρατήσει; Και τι μπορεί να κρατήσει; Μπορεί, μετά την υποχώρησή της από την Χερσώνα να κρατήσει τις υπόλοιπες περιοχές που κατέχει; Μπορεί να αναπτύξει νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις και πότε, αφού τον χειμώνα στρατιωτικές ενέργειες δεν ενδείκνυνται; Γιατί τις χρειάζεται αυτές τις περιοχές;
Το στρατιωτικό αδιέξοδο της Ρωσίας είναι ότι δύσκολα θα καταφέρει, όχι, μόνο, να φέρει σε πέρας νέες επιχειρήσεις αλλά και να κρατήσει τα εδάφη που σήμερα κατέχει.
Τα ρωσικά στρατεύματα μετά την υποχώρηση από την Χερσώνα, μεταφέρθηκαν σε πιο ευνοϊκές θέσεις — και τώρα θα είναι ευκολότερο να εφοδιαστούν.
Υπενθυμίζεται ότι ο ανεφοδιασμός τους στην δυτική πλευρά του Δνείπερου ήταν η αιτιολογία της υποχώρησης. Άρα, αφού θα εφοδιάζονται επιλύεται, στο βαθμό που επιλύεται, το πρόβλημα του ανεφοδιασμού τους. Το οποίο είναι τεράστιο. Όπως έγραψε ο υποναύαρχος ε.α. Δημήτριος Τσαϊλάς, «ο στρατιώτης κερδίζει τη μάχη, τα logistics (διοικητική μέριμνα) κερδίζουν τον πόλεμο».
Σύμφωνα, όμως, με διεθνείς στρατιωτικούς αναλυτές, υπάρχουν επιφυλάξεις για τις στρατιωτικές δυνατότητες της Ρωσίας. Να μερικές:
Είναι σαφές ότι τουλάχιστον μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, ένας από τους στόχους του Κρεμλίνου ήταν να καταλάβει την Οδησσό.
Η απόσυρση της Ρωσίας από τη δυτική όχθη του Δνείπερου θα το καταστήσει ουσιαστικά αδύνατο.
Με την υποχώρησή της στον ποταμό Δνείπερο, η Ρωσία θα απελευθερώσει μερικά από τα στρατεύματά της αλλά θα απελευθερώσει ακόμη περισσότερα στρατεύματα της Ουκρανίας.
Η Ρωσία θα πρέπει να οικοδομήσει μια νέα γραμμή άμυνας κατά μήκος του ποταμού.
Ο Δνείπερος από μόνος του δεν θα είναι ανυπέρβλητο εμπόδιο για την Ουκρανία. Η νέα αμυντική γραμμή της Ρωσίας θα πρέπει να είναι διπλάσια από την τρέχουσα.
Οι υλικοτεχνικές βάσεις της Ρωσίας, στα μετόπισθεν θα είναι πλέον κοντά στο ουκρανικό πυροβολικό και τους πολλαπλούς εκτοξευτές πυραύλων. Τα γνωστά HIMARS.
Εάν όλες οι δυνάμεις της Ρωσίας φύγουν από τη δυτική όχθη του Δνείπερου, το φράγμα στον υδροηλεκτρικό σταθμό θα τεθεί υπό ουκρανικό έλεγχο.
Δεν είναι ξεκάθαρο εάν η στρατιωτική διοίκηση της Ρωσίας έχει επί του παρόντος σχέδιο για την υπεράσπιση του φράγματος και ο βομβαρδισμός του εκτός αποστολής θα κινδύνευε να πλημμυρίσει τους οικισμούς στην ακόμα κατεχόμενη ανατολική όχθη του Δνείπερου.
Αλλά το ερώτημα είναι άλλο. Τι θέλει από εδώ και πέρα η Ρωσία από την Ουκρανία;
Η Ρωσία θέλει να διατηρήσει τα εδάφη που κατέχει και να αρχίσει μια διαδικασία έναρξης συνομιλιών για ειρήνευση. Εκείνο που θα επιδιώξει στις συνομιλίες αυτές είναι να διατηρήσει μια συνεχή γραμμή εδαφικής κατοχής από το Ντονέσκ ως την Κριμαία. Η Κριμαία είναι μεγάλο στρατηγικό διακύβευμα για τη Ρωσία για να την εγκαταλείψει. Αλλά για να την διατηρήσει πρέπει να έχει ελεύθερη, συνεχή εδαφική πρόσβαση.
Το πλάτος της ζώνης που κατέχει η Μόσχα μπορεί να το διαπραγματευθεί, αναλόγως, των ανταλλαγμάτων. Την συνέχεια της ζώνης, όμως, αποκλείεται.
Έχει τη δυνατότητα να υπερασπιστεί στρατιωτικά την πολιτική αυτή θέση;
Οι επόμενες ημέρες θα δείξουν.