Να μειώσουν τις μεταξύ τους διαφωνίες που έχουν προκύψει με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία θα επιχειρήσουν σήμερα η Γαλλία και η Γερμανία. Οι ηγέτες των δύο μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης συναντώνται το μεσημέρι στο Ελιζέ· στο… μενού του γεύματος εργασίας αναμένεται να βρεθούν τα πάντα, από την ενέργεια μέχρι την άμυνα.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα που δημοσιοποίησε η γαλλική Προεδρία, δεν θα γίνουν δηλώσεις στον Τύπο, παρότι η Καγκελαρία είχε αναγγείλει το ακριβώς αντίθετο.
Πηγές από το Παρίσι τόνιζαν ότι οι Εμανουέλ Μακρόν και Όλαφ Σολτς φιλοδοξούν να ενισχύσουν τη γαλλογερμανική συνεργασία και να βρουν τρόπο αντίδρασης στις κοινές προκλήσεις κατά «ενιαίο και αλληλέγγυο τρόπο».
Οι διαφορές ανάμεσα στις δύο πλευρές σε κάποιες περιπτώσεις μοιάζουν αγεφύρωτες· γι’ αυτό και αναβλήθηκε το κοινό γαλλογερμανικό συμβούλιο, το πρώτο του Όλαφ Σολτς, που ήταν προγραμματισμένο για σήμερα στο Φοντενεμπλό.
Ο τρόπος αντιμετώπισης του ράλι των τιμών στην ενέργεια, μέχρι ζητήματα που αφορούν τα πυρηνικά και την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία μοιάζουν να μην έχουν σημεία σύγκλισης, κάτι που προκαλεί ανησυχία στην Ευρώπη, μιας και ο γαλλογερμανικός άξονας ήταν και παραμένει η δύναμη που ωθεί την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Το γαλλογερμανικό ζευγάρι διαφωνεί, και έτσι έχει παραλύσει», δήλωσε χωρίς να κρύβει την ανησυχία του ο Γάλλος πρώην πρωθυπουργός και πρώην υπουργός Εξωτερικών Ντομινίκ ντε Βιλπέν. Μιλώντας την περασμένη Παρασκευή στο ραδιοφωνικό δίκτυο France Inter τόνισε: «Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε αυτή τη στιγμή της ιστορίας να μην έχουμε Ευρώπη ενιαία και ισχυρή».
Οι διαφωνίες των δύο πλευρών –για διάφορα θεωρητικά κοινά βιομηχανικά σχέδια, από το ευρωπαϊκό μαχητικό αεροσκάφος επόμενης γενιάς ως το ευρωπαϊκό άρμα μάχης του μέλλοντος– βάθυναν αφότου η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.
Γάμος συμφέροντος
Η Γερμανία, η οποία συγκαταλέγεται στα κράτη που επλήγησαν περισσότερο λόγω της εξάρτησής της από το ρωσικό αέριο, προχωρά σε αλλαγή μοντέλου. «Ο αποσταθεροποιητικός χαρακτήρας της δεν πρέπει να υποτιμηθεί», διαπίστωνε προ ημερών ο Εμανουέλ Μακρόν.
Ο Όλαφ Σολτς ανακοίνωσε σχέδιο στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων ύψους 200 δισ. ευρώ, μπροστά στην απογείωση των τιμών της ενέργειας.
Το πακέτο αυτό, που παρουσιάστηκε χωρίς να έχει υπάρξει κανένας πρότερος συντονισμός με τους Ευρωπαίους εταίρους της Γερμανίας, προκάλεσε αντιδράσεις, σύγχυση, δηλώσεις περί στρέβλωσης του ανταγωνισμού στην Ευρώπη.
Επιπλέον, έπειτα από δεκαετίες παραμέλησής της η Γερμανία έκανε στροφή 180° ως προς την άμυνα. Πλέον έχει διακηρυγμένο σκοπό ο στρατός της να γίνει «ο καλύτερα εξοπλισμένος στην Ευρώπη». Και σε αυτό το πεδίο δεν προβλέπεται ενίσχυση της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας υπέρ της οποίας επιχειρηματολογεί πάγια το Παρίσι, και ακόμη λιγότερο ενίσχυση της γαλλογερμανικής στρατιωτικοβιομηχανικής συνεργασίας.
Το Βερολίνο θέλει να δημιουργηθεί ευρωπαϊκή αντιπυραυλική ασπίδα με ισραηλινή συνιστώσα, ιδέα ανταγωνιστική αυτής που εισηγούνται Παρίσι και Ρώμη.
Για αρκετούς παρατηρητές οι διαφωνίες είναι επόμενο της σύγκρουσης εθνικών και ευρωπαϊκών συμφερόντων, αλλά δεν ακυρώνουν τίποτε κατ’ ανάγκη.
«Η πραγματικότητα είναι πως πρόκειται για γάμο συμφέροντος», ανέφερε γαλλική διπλωματική πηγή, διαβεβαιώνοντας πως οι δύο χώρες δεν αντιμετωπίζουν καμιά «θεμελιώδη κρίση», απλά η σχέση «βρίσκεται στα κάτω της».
Συντονισμός των προσπαθειών
«Μακρόν και Μέρκελ αντάλλασσαν SMS κάθε μέρα, όμως δεν πιστεύω πως (οι κ.κ. Μακρόν και Σολτς) συνομιλούν κάθε μέρα», πρόσθεσε η ίδια πηγή.
Για την Ευρώπη οι δύο ηγέτες έχουν «αρκετές αποκλίσεις», αν και ο καγκελάριος ελάχιστα αναφέρθηκε στη Γαλλία στην ομιλία του στην Πράγα για την Ευρωπαϊκή Ένωση στα τέλη Αυγούστου, σημειώνουν στο Παρίσι.
Ο Όλαφ Σολτς δεσμεύτηκε σε αυτή την ομιλία να υποστηρίξει τη διεύρυνση της ΕΕ προς Ανατολάς, προς μια ΕΕ «30 ή 36 μελών», προσέγγιση πολύ πιο βολονταριστική από αυτή της Γαλλίας.
Ωστόσο τάχθηκε, όπως και το Παρίσι, υπέρ της καθιέρωσης της αρχής της σχετικής πλειοψηφίας (αντί αυτής της ομοφωνίας) για αρκετά είδη αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από την εξωτερική πολιτική ως τη δημοσιονομική και φορολογική πολιτική.
Στο Βερολίνο προτιμούν να υποβαθμίζουν το πρόβλημα. «Η Γαλλία είναι ο στενότερος σύμμαχός μας. Τις τελευταίες ημέρες υπήρξε πολλή σεναριολογία, όμως θεωρώ και πολλά πράγματα ήταν εξ ολοκλήρου κατασκευασμένα», ήταν η άποψη εκπροσώπου της γερμανικής κυβέρνησης.
Το ίδιο θέλουν να πιστεύουν στις Βρυξέλλες. «Πιστεύω στην αποφασιστικότητα τόσο του Γάλλου προέδρου όσο και του Γερμανού καγκελάριου να «εργαστούν μαζί», διαβεβαίωσε ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.