Εδώ και καιρό ο Ερντογάν επιδίδεται σε μια ρητορική μαφιόζικου περιεχομένου κατά της Ελλάδας· οι αναλύσεις πολλών ειδημόνων είναι πως προετοιμάζεται για πόλεμο.
Από τη στήλη αυτή έχουμε επισημάνει επανειλημμένως τους λόγους που μια πολεμική επιχείρηση κατά της Ελλάδας δεν θα συνέφερε τον τον Τούρκο πρόεδρο, με πιθανότερο το ότι μπορεί να την χάσει.
Κανένας πόλεμος –όπως έδειξε και η Ουκρανία–, δεν είναι δεδομένος.
Σε μια αναμέτρηση με την Τουρκία η Ελλάδα θα έχει μειονεκτήματα, αλλά και πλεονεκτήματα. Στον αέρα διαθέτει ποιοτική υπεροχή και στη θάλασσα τα νησιά τής δίνουν τη δυνατότητα διαμόρφωσης απόρθητης αμυντικής ζώνης, όπως επισήμαναν τρεις στρατιωτικοί (αντιστράτηγος ε.α. Ηλίας Λεοντάρης, αντιπτέραρχος ε.α. Δημήτριος Τσιρογιαννίδης, και υποναύαρχος ε.α. Δημήτριος Τσαϊλάς) στην εκπομπή «Πρίσμα» της Δημοτικής Τηλεόρασης Θεσσαλονίκης.
Το κυριότερο είναι ότι η Άγκυρα δεν έχει τη διεθνή νομιμοποίηση για μια στρατιωτική ενέργεια. Όλες οι δυτικές δυνάμεις την αποθαρρύνουν. Αυτό δίνει ένα ακόμη πλεονέκτημα στην Ελλάδα. Διαμορφώνει εν δυνάμει συνθήκες για την υποστήριξή της και στο πεδίο, όχι με άμεση εμπλοκή ξένων δυνάμεων αλλά με παροχή πολύτιμων πληροφοριών, και ενδεχομένως στον ηλεκτρονικό πόλεμο.
Μια ισχυροποίηση της Τουρκίας, με την προκλητική και αναθεωρητική συμπεριφορά που επιδεικνύει ολόκληρο το κατεστημένο της, δεν συμφέρει κανέναν. Οι μόνοι που δεν το έχουν συνειδητοποιήσει είναι η μετέχοντες στη φιλοτουρκική τάση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών και του Πενταγώνου, μιας και ακόμη υποστηρίζουν πως θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσοχή.
Αναρωτιέται κανείς τι επιχειρήματα έχουν για την προσεκτική αντιμετώπιση της Τουρκίας, η οποία όχι μόνο δημιουργεί προβλήματα στις ΗΠΑ και στη Συμμαχία σε κρίσιμες περιόδους –όπως η σημερινή με την Ουκρανία–, αλλά και ποτέ στο παρελθόν δεν βοήθησε τις αμερικανικές επιδιώξεις.
Η «αντιπαράθεση» στα αμερικανικά κέντρα αποφάσεων δεν φαίνεται προς το παρόν να ευνοεί την φιλοτουρκική τάση, αν κρίνει κανείς από μια σειρά αποφάσεων που δεν εξυπηρετούν την πολιτική της Άγκυρας.
Η δημιουργία της βάσης στην Αλεξανδρούπολη, η άρση του εμπάργκο στην πώληση όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία και η ένταξή της στο πρόγραμμα «Partnership», η υποστήριξη στους Κούρδους της Συρίας, η καταγγελία της παράνομης υπογραφής του μνημονίου κατανόησης με την κυβέρνηση Ντμπεϊμπά, η προειδοποίηση προς τις τουρκικές τράπεζες ότι θα υποστούν κυρώσεις αν δεν εγκαταλείψουν το ρωσικό σύστημα Mir, η υποστήριξη της διαδικασίας East Med Forum, είναι μερικά ενδεικτικά στοιχεία της αμερικανικής δυσαρέσκειας προς την Τουρκία και του προς τα πού γέρνει η πλάστιγγα στο αμερικανικό βαθύ κράτος.
Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα μόνο ένας παράφρων θα επιχειρούσε στρατιωτική ενέργεια που θα τον περιθωριοποιούσε από τη διεθνή κοινότητα.
Τις ώρες που γράφονται οι γραμμές αυτές κυκλοφόρησε και μια πληροφορία –η οποία δεν επιβεβαιώθηκε–, ότι στο αμερικανικό Πεντάγωνο συζητείται έντονα η μεταφορά της βάσης του Ιντζιρλίκ σε διάφορες εναλλακτικές τοποθεσίες, μεταξύ αυτών τρεις ελληνικές (Ακρωτήρι στην Κύπρο, Ανδραβίδα και Ρόδος) να είναι οι επικρατέστερες.
Αν και ένα μέρος της βάσης πρέπει να μεταφέρθηκε σε προηγούμενες περιόδους όξυνσης των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, η επίσημη μεταφορά σε γεωγραφική θέση που θα επιτρέπει στα αμερικανικά αεροπλάνα να μην χρησιμοποιούν τον τουρκικό εναέριο χώρο έχει βαρύνουσα σημασία.
Με την προκλητική συμπεριφορά του ο Τούρκος πρόεδρος έχει οδηγήσει τη χώρα του σε πολλαπλά αδιέξοδα, τα οποία έρχεται η ώρα που θα πληρώσει.
Η Τουρκία επεκτάθηκε σε δραστηριότητες πέραν των δυνατοτήτων της· και δεν μπορεί να ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις που ανέλαβε, ούτε να υλοποιήσει τις επιδιώξεις της.
Αντιλαμβανόμενη τις εξελίξεις στη Λιβύη –όπου έχει έρθει σε αντίθεση και με τα ιταλικά και με τα γαλλικά συμφέροντα–, επιχείρησε την προηγούμενη εβδομάδα να δεσμεύσει την κυβέρνηση της Τρίπολης –η οποία είναι προσωρινή, για να διεξάγει τις εκλογές– με μια συμφωνία για εκμετάλλευση των ενεργειακών αποθεμάτων ακόμη και σε θαλάσσιους χώρους που ανήκουν στην ΑΟΖ Ελλάδας-Αιγύπτου.
Ο τουρκικός στόχος είναι προφανής: οικονομικό όφελος αλλά και εδραίωση του παράνομου τουρκολιβυκού συμφώνου. Αλλά και σε στρατιωτικό-επιχειρησιακό επίπεδο υπάρχουν δραστηριότητες του Ναυτικού νοτίως της Κρήτης, «για να αποσπάσει την Ελλάδα από το κύριο μέτωπο που είναι το Αιγαίο», όπως επισήμανε σε άρθρο του ο αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης.
Το περιεχόμενο της συμφωνίας δεν έγινε γνωστό. αλλά καταγγέλθηκε απ’ όλους. Από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, την ΕΕ, την Ελλάδα, την Αίγυπτο, κλπ. «Η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν έχει δικαίωμα να υπογράφει συμφωνίες» ήταν το κοινό επιχείρημα. Και αυτό αποτελεί αρνητική εξέλιξη για την Τουρκία.
Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσίευσε ο ιστότοπος anixneuseis.gr, η Τουρκία δεν πήρε στη Λιβύη αυτό που ήθελε. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου και η υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης της Τρίπολης Νάτζλα αλ Μανγκούς διαφώνησαν διακριτικά δημοσίως, κατά την συνέντευξη Τύπου μετά την υπογραφή της συμφωνίας.
Ο Τσαβούσογλου ισχυρίστηκε ότι το μνημόνιο συνεννόησης που αφορά τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες διασφαλίζει τα κοινά συμφέροντα. «Είναι μια συμφωνία που εγγυάται τα δικαιώματα της Λιβύης και των Λιβύων, καθώς και τα δικαιώματα της Τουρκίας και του τουρκικού λαού» υποστήριξε.
Η Λίβυα υπουργός τού απάντησε πως το μνημόνιο συμφωνίας για τον καθορισμό περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας δεν έχει ακόμη ενεργοποιηθεί, καθώς αναμένονται οι διαδικασίες έγκρισης του ΟΗΕ. «Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία εγγραφής, θα μπορεί να επωφεληθούμε από αυτήν προς το συμφέρον και των δύο χωρών. Ωστόσο, δεν έχουμε οριστικοποιήσει αυτό το θέμα ακόμα. Καθώς πρόκειται για τεχνικό ζήτημα, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται» δήλωσε.
Ο Τσαβούσογλου παρενέβη και υπογράμμισε πως υπήρξε παρεξήγηση. «Αυτή η συμφωνία είναι μια συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ δύο κυρίαρχων χωρών. Και αυτή η συμφωνία είναι μια συμφωνία σε ισχύ» ισχυρίστηκε. Επιπλέον, όπως δήλωσε, τόσο η Τουρκία όσο και η Λιβύη έχουν ενημερώσει τον ΟΗΕ.
Με άλλα λόγια, ο ΟΗΕ δεν είναι μηχανισμός επικύρωσης αυτής της συμφωνίας για τη θαλάσσια δικαιοδοσία, κατά τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών. «Έχουμε ειδοποιήσει. Εμείς ως Τουρκία έχουμε καταχωρίσει τις ζώνες θαλάσσιας δικαιοδοσίας μας, δηλαδή τα όρια της υφαλοκρηπίδας μας, στον ΟΗΕ. Τώρα, αυτό που πρέπει να κάνει η Λιβύη είναι… Δηλαδή, κάναμε τεχνικές συναντήσεις, πρέπει να καθορίσει επίσης την υφαλοκρηπίδα και τις ζώνες δικαιοδοσίας της και να τα καταγράψει στον ΟΗΕ», ανέφερε επί λέξει.
Δεδομένων των καλών σχέσεων του πρωθυπουργού Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά και της Τουρκίας –η οποία τον στηρίζει στην πρωθυπουργία–, η υπουργός Εξωτερικών θεώρησε καλό να διευκρινίσει ότι έκανε λάθος και πως ήθελε να πει «εγγραφή» και όχι «έγκριση».
Την τουρκική σπουδή να δεσμευθεί (ανεπιτυχώς) η κυβέρνηση της Τρίπολης ερμηνεύει και η επιστολή στον ΟΗΕ πέντε χωρών (ΗΠΑ, Μεγ. Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία) με την οποία υποστηρίζουν την προσπάθεια του νέου απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τη Λιβύη να πετύχει τη διεξαγωγή εκλογών. Πίσω από όλα αυτά υπάρχει σχέδιο που αφήνει έξω την Τουρκία.
Στην ομάδα των χωρών που έστειλε την επιστολή δεν περιλαμβάνεται η Τουρκία διότι θεωρείται ως αντίπαλη δύναμη στη Λιβύη.
Πάντως, το σημαντικό είναι ότι καμιά χώρα δεν αναγνώρισε την εγκυρότητα της υπογραφής του τουρκολιβυκού μνημονίου. Και υπογράμμισαν, μάλιστα, πως η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά δεν έχει τη νομιμότητα να υπογράφει τέτοιες συμφωνίες, επειδή είναι μεταβατική.
Σε όλα τα μέτωπα που έχει εμπλέξει τη χώρα του με την πολιτική του ο Τούρκος πρόεδρος αρχίζουν να διαφαίνονται τα αδιέξοδα. Και αυτό του δημιουργεί νευρικότητα που είναι εμφανής.
Αν θέλει να αυτοκτονήσει ο κ. Ερντογάν και να παρασύρει και τη χώρα του, θα τολμήσει κάποια στρατιωτική επιχείρηση κατά της Ελλάδας. Με λίγη λογική, θα την αποφύγει.