Μεγαλωμένος στον ποντιακό σύλλογο του χωριού του, τη Νέα Τραπεζούντα Πιερίας και γαλουχημένος από πολύ μικρή ηλικία από την οικογένειά του με τα ήθη, τα έθιμα, τις αξίες και κυρίως τη μουσική του Πόντου, το μέλλον του λυράρη και τραγουδιστή σήμερα Βαγγέλη Παραδεισόπουλου ήταν λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένο. Από τα εφτά που έπιασε στα χέρια του την κεμεντζέ, παρά την αφέλεια της παιδικής ηλικίας, είχε σχεδόν αποφασίσει ότι θα ασχοληθεί με την ποντιακή μουσική και μέσω αυτής να βάλει το δικό του «λιθαράκι», για να παραμείνει ζωντανή η παράδοση της ιστορικής πατρίδας.
Μεγαλώνοντας ο Βαγγέλης Παραδεισόπουλος και προσπαθώντας με προσήλωση να γίνεται ολοένα και καλύτερος στο μουσικό όργανο που λάτρεψε, κατάφερε να εισχωρήσει στο χώρο της ποντιακής μουσικής και να ανεβαίνει, με προσεκτικά αλλά σίγουρα βήματα, τα «σκαλιά» της καθιέρωσης, έχοντας πάντοτε ως πρότυπο καλλιτέχνες που άφησαν ανεξίτηλα το δικό τους στίγμα.
Σήμερα στα 29 του, έχει καταφέρει να θεωρείται ως ένας από τους πιο ταλαντούχους Πόντιους μουσικούς της γενιάς του.
Παίζει και διδάσκει τα μυστικά της λύρας σε νεότερους, τραγουδάει, συνθέτει και ενορχηστρώνει. Στήριγμα και εφόδιά του οι μουσικές του σπουδές, τα ακούσματα αλλά και τα βιώματα που απέκτησε από παιδί.
Μιλώντας στο pontosnews.gr για τα σχέδια του, σημειώνει ότι στόχος του είναι να αφήσει τη δική του παρακαταθήκη στο χώρο της ποντιακής μουσικής παράδοσης. «Τα επόμενα χρόνια θέλω να ασχοληθώ με τα τμήματα εκμάθησης ποντιακής λύρας, στα οποία διδάσκω, να παίζω να τραγουδάω, να βγάλω δικά μου τραγούδια και εάν μου δοθεί η ευκαιρία, να κάνω και ένα δικό μου CD. Θέλω να αφήσω τη δική μου παρακαταθήκη στο χώρο της ποντιακής μουσικής, είτε με τα τραγούδια μου είτε με τους μαθητές μου. Χαίρομαι πολύ που κάνω αυτήν τη δουλειά και προσπαθώ να μη βιάζομαι. Ο κόσμος είναι ο κριτής», λέει ο Βαγγέλης Παραδεισόπουλος.
Οικογενειακή ενασχόληση με τα πολιτιστικά δρώμενα του Πόντου
Στη Νέα Τραπεζούντα Πιερίας γεννήθηκε το 1993 και μεγάλωσε ο Βαγγέλης Παραδεισόπουλος, έχοντας καταγωγή από την Κρηνίτα της επαρχίας του Όφεως από της πλευρά του πατέρα του και από την Ανατολική Ρωμυλία από εκείνη της μητέρας του.
Ο προπάππους του ήταν λυράρης, ενώ ο πατέρας του είχε μεγάλη συμμετοχή στα πολιτιστικά δρώμενα του συλλόγου της Νέας Τραπεζούντας, τον Μορφωτικό Ποντιακό Σύλλογο «Αλέξανδρος Υψηλάντης», τόσο ως χορευτής όσο και ως μέλος του θεατρικού του σχήματος. Πολύ δραστήρια με το σύλλογο ήταν και η Πόντια γιαγιά του, η οποία συμμετείχε στις θεατρικές ομάδες και τα καλλιτεχνικά εργαστήρια, ενώ συχνά έραβε τις παραδοσιακές φορεσιές των μελών του «Αλέξανδρου Υψηλάντη».
«Από μικρός ενσωματώθηκα στο σύλλογο και οι μουσικές μου επιρροές ήταν καθαρά ποντιακές. Συμμετείχα στο χορευτικό και τραγουδούσα αυτά που μου μάθαιναν ο παππούς και η γιαγιά, οι οποίοι στο σπίτι μιλούσαν μόνο ποντιακά. Στα εφτά μου χρόνια ξεκίνησα να μαθαίνω ποντιακή λύρα στο αντίστοιχο τμήμα του συλλόγου. Ο αδελφός της γιαγιάς μου έπαιζε λύρα και μου είχε δείξει δύο-τρία πράγματα, αλλά ο πρώτος μου δάσκαλος ήταν ο Δημήτρης Αμπερίδης. Αγάπησα πολύ τη λύρα και ήμουν πολύ επηρεασμένος από τα ακούσματα της. Ο παππούς μου και η γιαγιά μου αλλά και όλο το χωριό δεν άκουγαν τίποτα άλλο. Μόνο ποντιακά. Είχα και μία κλίση στο παίξιμο της λύρας, οπότε αφοσιώθηκα σε αυτήν», λέει ο Βαγγέλης Παραδεισόπουλος.
Όπως λέει ακόμα στο pontosnews.gr, εκ… γενετής πήγαινε σε ποντιακούς χορούς, εκδηλώσεις και πανηγύρια και όσο μεγάλωνε μάζευε κασέτες με ποντιακά τραγούδια. «Στα πανηγύρια δεν με ενδιέφερε τίποτα άλλο, παρά μόνο να βλέπω τους μουσικούς να παίζουν. Πήγαινα κάτω από το πατάρι και χάζευα κυρίως τους λυράρηδες. Τους πλησίαζα και τους ρωτούσα διάφορα πράγματα», λέει με χαμόγελο ο Βαγγέλης.
Μέχρι τα 14 χρόνια του έκανε μαθήματα με τον Δημήτρη Αμπερίδη, ενώ στα επόμενα τρία χρόνια της ζωής του είχε ως δάσκαλο λύρας στο σύλλογο του χωριού του τον Παναγιώτη Ασλανίδη, με τον οποίο μπήκε σε πιο εξειδικευμένες διδασκαλίες. Παράλληλα, η οικογένειά του φρόντισε, ώστε ο Βαγγέλης να αποκτήσει ευρύτερη μουσική παιδεία, με αποτέλεσμα να φοιτήσει ως μαθητής στο Μουσικό Γυμνάσιο και Λύκειο Κατερίνης.
Στα 16 του κέρδισε το πρώτο βραβείο στη λύρα και το δεύτερο στο τραγούδι σε διαγωνισμό λύρας και ποντιακού τραγουδιού που διοργάνωσε η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος.
Ξεσήκωνε τους Βούλγαρους με τη λύρα του
Όταν τελείωσε το σχολείο ο Βαγγέλης Παραδεισόπουλος, ξεκίνησε σπουδές Μουσικολογίας στη Μουσική Ακαδημία Φιλιππούπολης της Βουλγαρίας, όπου έμεινε εφτά χρόνια, μέχρι τα 25 του. Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις, κατά τις οποίες οι Βούλγαροι έμεναν άναυδοι από το άγνωστο γι’ αυτούς όργανο, το οποίο μπορεί να παίξει βουλγαρικούς και ελληνικούς σκοπούς. Ο νεαρός έγινε κάτι σαν… πρεσβευτής της ποντιακής λύρας στη γειτονική χώρα.
«Έπαιξα αρκετή λύρα στους Βούλγαρους. Κάποιοι ήξεραν τη λύρα, αλλά στους περισσότερους ήταν άγνωστη. Έχω δεχτεί άπειρες ερωτήσεις για το όργανο. Για το πώς ακούγεται, τους ήχους που βγάζει και τα λοιπά. Τους φαινόταν περίεργο που το συγκεκριμένο όργανο μπορεί να παίξει και βουλγάρικα τραγούδια. Από τα εφτά χρόνια που έμεινα στη χώρα, τα τέσσερα έπαιζα μόνο λύρα. Ποντιακά, νεοελληνικά αλλά και βουλγάρικα. Έπαιζα, βέβαια και σε μαγαζιά που σύχναζαν Έλληνες φοιτητές. Επίσης, στην πρακτική μου στη σχολή παρουσίασα τη λύρα, ενώ έπαιξα με αυτήν και σε κονσέρτο με βουλγαρικά τραγούδια», αναφέρει ο Βαγγέλης Παραδεισόπουλος.
Διδασκαλία και η μέχρι σήμερα επαγγελματική σταδιοδρομία
Κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη Βουλγαρία, ερχόταν το καλοκαίρι στην Ελλάδα και έκανε κάποιες επαγγελματικές εμφανίσεις. Ωστόσο, η σταδιοδρομία του στο χώρο της ποντιακής μουσικής ξεκίνησε ουσιαστικά μετά τη μόνιμη εγκατάστασή του στην Ελλάδα. Έχει εμφανιστεί σε εκδηλώσεις με τον Γιώτη Γαβριηλίδη, ο οποίος τον είδε να παίζει λύρα πιτσιρικάς και τον επέλεξε, καθώς και με τον Παναγιώτη Ασλανίδη. Επίσης, έχει συνεργαστεί και με τους Δημήτρη Καρασαββίδη, Δημήτρη Ξενιτόπουλο, Αντωνία Καραγιαννίδου, Βασίλη Τοπαλίδη, Πόλυ Εφραιμίδη και πολλούς άλλους, καθώς και με αρκετούς πολύ νέους σε ηλικία καλλιτέχνες.
«Παίζω λύρα και τραγουδάω ανάλογα με την εκδήλωση. Παράλληλα, κάνω ενορχήστρωση, αλλά συνθέτω και μουσική, είτε ποντιακή είτε νεοελληνική. Χάρη στις σπουδές μου, εκτός από λύρα, παίζω πιάνο, κιθάρα, ντραμς, κρουστά και βουλγάρικο ταμπουρά. Έμαθα υποχρεωτικά το όργανο στη σχολή μου, στη Βουλγαρία. Πρόσφατα ξεκίνησα ένα δικό μου κανάλι στο youtube, το οποίο παίρνει τα… πάνω του σιγά-σιγά. Σε αυτό θα παρουσιάσω το φθινόπωρο ένα δικό μου ποντιακό τραγούδι, σε στίχους του Γιάννη Μάγγου. Θα πρόκειται για το πρώτο ολοκληρωμένο τραγούδι μου», τονίζει ο Βαγγέλης Παραδεισόπουλος.
Τον Ιούλιο του 2022, στην Παναγία Σουμελά του Βερμίου, έκανε την πρώτη του μουσική επιμέλεια σε συναυλία, στο πλαίσιο του 24ου Συναπαντήματος Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων.
Αφού τελείωσε τα στρατιωτικά του καθήκοντα, άρχισε να διδάσκει ποντιακή λύρα. Η πρώτη συνεργασία του ξεκίνησε το 2019 με το Μουσικό Σχολείο Κατερίνης, ενώ ταυτόχρονα άρχισε να διδάσκει κεμεντζέ σε παιδιά του χωριού του. Από το καλοκαίρι του 2020 διδάσκει λύρα στον Ποντιακό Σύλλογο Μελισσοχωρίου Θεσσαλονίκης «Διγενής», ενώ από τον περασμένο Σεπτέμβριο και στο Σωματείο «Παναγία Σουμελά».
Ρωμανός Κοντογιαννίδης
- Όλες οι φωτογραφίες είναι από το προφίλ του Βαγγέλη Παραδεισόπουλου στο Facebook.