Δεν είναι μόνο η χειρωνακτική εργασία που μπορεί να εξαντλήσει κάποιον, αλλά και η πολλή σκέψη. Η συγκέντρωση και η νοητική εργασία για αρκετές ώρες αποδεικνύεται είναι εξίσου επίπονη, σύμφωνα με Γάλλους επιστήμονες.
Όπως τονίζουν, το αίσθημα κόπωσης λόγω της έντονης σκέψης είναι κάτι απολύτως υπαρκτό και οφείλεται στη συσσώρευση «τοξινών» στον εγκέφαλο.
Οι ερευνητές με επικεφαλής τον δρ Ματίας Πεσιγκλιόνε του Πανεπιστημίου Pitié-Salpêtrière του Παρισιού διαπίστωσαν ότι η πολύωρη γνωστική εργασία δημιουργεί τοξικά υποπροϊόντα (κυρίως γλουταμάτη) στον προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου. Αυτό με τη σειρά του επιφέρει αλλαγές στον έλεγχο που έχει κάποιος πάνω στις αποφάσεις που λαμβάνει, με αποτέλεσμα σταδιακά να στρέφεται σε δράσεις χαμηλού «κόστους» που δεν απαιτούν πολλή προσπάθεια. Η σχετική δημοσίευση έγινε στο Current Biology.
«Κυρίαρχες θεωρίες είχαν υποστηρίξει στο παρελθόν ότι αυτή η κόπωση είναι ένα είδος ψευδαίσθησης που γεννιέται από τον εγκέφαλο για να σταματήσουμε ό,τι κάνουμε και να στραφούμε σε μια πιο ικανοποιητική δραστηριότητα. Όμως τα ευρήματα μας δείχνουν ότι η γνωστική εργασία έχει ως συνέπεια μια πραγματική λειτουργική μεταβολή, μια συσσώρευση τοξικών ουσιών, με αποτέλεσμα το αίσθημα κόπωσης να αποτελεί ένα σήμα που θα μας κάνει να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε αλλά για διαφορετικό λόγο: για να διατηρήσουμε την ακεραιότητα της λειτουργίας του εγκεφάλου», δήλωσε ο δρ Ματίας Πεσιγκλιόνε
Σε αντίθεση με τις μηχανές ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν μπορεί να κάνει διαρκώς υπολογισμούς. Η κούρασή του σχετίζεται με την ανάγκη ανακύκλωσης των τοξικών ουσιών που προκύπτουν από τη νευρωνική γνωστική δραστηριότητα.
Για να φτάσουν στα παραπάνω συμπεράσματα οι ερευνητές κατέγραψαν με τη χρήση μαγνητικής φασματοσκοπίας τη χημεία του εγκεφάλου στην πορεία της μέρας.
Εξετάστηκαν δύο ομάδες ανθρώπων: Στη μία οι συμμετέχοντες σκέφτονταν διαρκώς και στην άλλη έκαναν χαλαρές σκέψεις. Σημάδια κόπωσης, όπως η μειωμένη διαστολή στις κόρες των ματιών, παρατηρήθηκαν μόνο στην πρώτη ομάδα. Οι ίδιοι συμμετέχοντες είχαν επίσης υψηλότερα επίπεδα γλουταμάτης στις συνάψεις του προμετωπιαίου φλοιού – η συσσώρευση γλουταμάτης καθιστά πιο δύσκολο τον γνωστικό έλεγχο.
Συμπερασματικά η γαλλική μελέτη προτείνει ξεκούραση και ύπνο για να αντιμετωπιστεί το αίσθημα κόπωσης του εγκεφάλου.