Εκλογές 1961. Είχε στηθεί «καρέ» στο σπίτι του ζεύγους Στέφανου Στρατηγού & Γκέλυς Μαυροπούλου εκείνο το εκλογικό απόγευμα, κι ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος προσήλθε με γλυκά και χαμόγελα. Καθώς περνούσε η νύχτα οι προσερχόμενοι στο καρέ επιβεβαίωναν την επικράτηση της ΕΡΕ, κι ο Παπαγιαννόπουλος εξέφραζε με ζωηρά χαμόγελα την ικανοποίησή του.
Κάποια στιγμή, έγειρε στο αυτί της οικοδέσποινας, Γκέλυς Μαυροπούλου, και της είπε «Πάμε καλά».
Εκείνη αναρωτήθηκε: «Ποιοι;» κι ο Διονύσης εξήγησε: «Σαρώνει ο Καραμανλής». Η Μαυροπούλου τον άφησε… κάγκελο: «Μα εμείς εδώ είμαστε ΕΔΑ!». Ο Παπαγιαννόπουλος έγινε έξαλλος: «Είστε ΕΔΑ; Πάω να φύγω… Και παίρνω και τα γλυκά μαζί μου, γιατί τέτοια μέρα δεν θα βρω τίποτε ανοιχτό να φάω κάτι». Κι έφυγε. Την επόμενη μέρα πήγε ξανά στο σπίτι του Στρατηγού και της Μαυροπούλου με δύο κουτιά γλυκά κι ένα δώρο: «Τώρα πέρασαν οι εκλογές», είπε γελώντας… Και το «εκλογικό» καρέ ξαναστήθηκε.
Μεγαλώνοντας στο Διακοφτό
Ήταν το προτελευταίο από τα οκτώ παιδιά της οικογένειας. Γεννήθηκε στις 12 Ιουλίου 1912 και μεγάλωσε στο Διακοφτό, που πάντα το λάτρευε και το μνημόνευε. Μάλιστα στο χωριό υπάρχει και η προτομή του. Ο πατέρας του, έχοντας επιστρέψει άνεργος από τις ΗΠΑ, γνώρισε τη μητέρα του.
Παρά τις αντιξοότητες, λέει στους δικούς του ότι θα σπουδάσει δημοδιδάσκαλος και τελικά σπουδάζει στη σχολή του Εθνικού Θεάτρου –όπου παραμένει μέχρι το 1941–, ενώ η πρώτη του εμφάνιση στην σκηνή έγινε στην παράσταση Βασιλιάς Λιρ σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη με πρωταγωνιστές τον Αιμίλιο Βεάκη, τον Αλέξη Μινωτή, τον Θάνο Κωτσόπουλο και τον Μάνο Κατράκη.
Η οικογένεια είχε περίπτερο στην παραλία του χωριού. Από μικρός ο Διονύσης είχε δείξει την έφεσή του για τις τέχνες, κάτι στο οποίο οι δικοί του αντιδρούσαν. Ταυτόχρονα, διέπρεπε στον αθλητισμό –στο ακόντιο και στο ποδόσφαιρο–, όπως και στους παραδοσιακούς χορούς, στο τσάμικο.
https://www.youtube.com/watch?v=Z4UT_ccZnR4
Η Κατοχή διακόπτει την καριέρα του, αφού καλείται να πολεμήσει. Πολύ πριν έρθουν οι μεγάλες στιγμές στην υποκριτική, προηγούνται οι γενναίες στιγμές στο μέτωπο. Όσον αφορά τον πόλεμο, μερικά χρόνια αργότερα αρνήθηκε να δεχτεί στο καμαρίνι του τον Μαξ Μέρτεν –τον ανώτατο εισαγγελέα της ναζιστικής Γερμανίας–, ο οποίος ήθελε να τον συγχαρεί για την ερμηνεία του. Ο Μέρτεν, ή Χασάπης της Θεσσαλονίκης, ήταν ο κύριος υπεύθυνος για τη μεταφορά 45.000 Εβραίων στο Άουσβιτς, καθώς και για τη λεηλασία των περιουσιών τους.
Ο πρωταγωνιστής και ο κυρ-Γιώργης
Παράλληλα με το θέατρο, γράφει ιστορία στον κινηματογράφο. Μελετώντας την τεράστια φιλμογραφία του, διαπιστώνουμε ότι οι ρόλοι που ερμήνευσε ήταν στην πλειονότητά τους συμπληρωματικοί. Ως πατέρας, ως καθηγητής, ως άνθρωπος του υποκόσμου, γείτονας, εργοδότης, έδινε υπόσταση σε χαρακτήρες που ερμηνευμένοι από άλλους ίσως και να ήταν απλά διακοσμητικοί. Οι σκηνοθέτες και οι σεναριογράφοι, όποτε εξασφάλιζαν τον Παπαγιαννόπουλο στη διανομή, έδιναν το κάτι παραπάνω γιατί ήξεραν ότι ο ηθοποιός όχι μόνο θα το απογείωνε, αλλά μπορεί και να έκλεβε την παράσταση από τα μεγάλα ονόματα που πρωταγωνιστούσαν.
Το 1974 ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος ήταν 62 χρονών. Ο Γιάννης Δαλιανίδης τον χρήζει εν δυνάμει πρωταγωνιστή στο τηλεοπτικό «Λούνα Παρκ». Γίνεται ο κυρ-Γιώργης, ο αγαπημένος γκρινιάρης της διπλανής πόρτας, με τη χρυσή καρδιά. Και όσο κι αν ακούγεται οξύμωρο, ο Παπαγιαννόπουλος γίνεται σταρ.
Η σειρά κράτησε επτά χρόνια και η δημοτικότητα του Παπαγιαννόπουλου ήταν τόση που κυκλοφορούσαν στους κινηματογράφους παλαιότερα φιλμ με αλλαγμένο τίτλο και την προσθήκη του «κυρ-Γιώργη». Κι ας μην τον έλεγαν Γιώργο στο σενάριο.
Και βέβαια μην ξεχνάμε το ιστορικό πλέον Ο κυρ-Γιώργης εκπαιδεύεται. Το 1977, το θεατρικό του Σπύρου Μελά Ο μπαμπάς εκπαιδεύεται μεταφέρεται για δεύτερη φορά στο σινεμά, και γίνεται η τελευταία ταινία της Φίνος Φιλμ.
Οι μύθοι και οι γυναίκες
Συνεχίζοντας την παράδοση που θέλει τους κωμικούς να έχουν επιτυχία στο γυναικείο φύλο, ο Παπαγιαννόπουλος είχε μεγάλη επιτυχία στις γυναίκες. Αλλά ως σωστός κύριος δεν έλεγε τίποτα. Δεν καυχιόταν για τις κατακτήσεις του, σε αντίθεση με άλλους συναδέλφους του. Το μόνο που είχε διαρρεύσει ήταν ο έρωτάς του για την Άννα Καλουτά, την περίοδο που εκείνη ζούσε τον αντίστοιχο με τον Λάμπρο Κωνσταντάρα. Οι άνθρωποι του θεάτρου κάνουν λόγο και για έτερη «καταραμένη» σχέση με επίσης γνωστή ηθοποιό που ήταν παντρεμένη και το όνομα της κρατιόταν μυστικό.
Η πιο θλιβερή στιγμή της ζωής του πάντως είχε να κάνει με μια γυναίκα, αλλά όχι επί προσωπικού.
Παρασκευή, 13 Ιανουαρίου 1978. Τα πρωτοσέλιδα γράφουν για το τροχαίο δυστύχημα που στοίχισε τη ζωή της ηθοποιού Χάρης Λουκέα, αλλά και τον σοβαρό τραυματισμό του Διονύση Παπαγιαννόπουλου και της συμπρωταγωνίστριάς του, Πόπης Λάζου. Ένα τραγικό γεγονός που ο ηθοποιός δεν μπόρεσε να ξεπεράσει ποτέ.
Το δυστύχημα έγινε στο 6ο χιλιόμετρο Φαρσάλων-Μικροθηβών, περίπου στις 9 το πρωί. Οδηγός του αυτοκινήτου ήταν ο επίσης ηθοποιός Ιωάννης Μιχαλάκος. Στο αυτοκίνητο ήταν άλλο ένα μέλος της παράστασης, η Μίνα Πολίτου. Οι πέντε τους κατευθύνονταν από τα Φάρσαλα στη Χαλκίδα όπου την προηγούμενη μέρα ο θίασος του Παπαγιαννόπουλου ανέβασε το έργο Ο μαγκούφης.
Το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαιναν εξετράπη, προσέκρουσε σε έναν στύλο και ανετράπη. Μέσα από τα συντρίμμια ανασύρθηκε νεκρή η Χάρις Λουκέα, που καθόταν στη θέση του συνοδηγού. Ήταν παντρεμένη και μητέρα ενός παιδιού. Όποτε μιλούσε ο Παπαγιαννόπουλος για το τραγικό συμβάν, έλεγε ότι ήταν η κακιά στιγμή. Θα μπορούσε έλεγε να είχε πέσει το αυτοκίνητο μέσα στα χιόνια και να σωζόταν η Λουκέα.
Το φινάλε και οι αλήθειες
Ζώντας σε δύσκολα και «στιγματισμένα» χρόνια, ο Παπαγιαννόπουλος δεν έκρυψε τα πολιτικά του πιστεύω, αλλά ούτε και τα εκμεταλλεύτηκε. Ένας ψεύτικος (όπως αποδείχθηκε) διάλογος με τον δικτάτορα Πατακό δεν ήταν ικανός να αμαυρώσει την εικόνα και το όνομά του. Ο Παπαγιαννόπουλος ήταν δεξιός και φιλοβασιλικός, αλλά ουδέποτε σχετίστηκε με τη χούντα. Είχε φιλία με τον Κωνσταντίνο Γλύξμπουργκ, όπως και με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον οποίο συναντούσε προσωπικά στο Παρίσι, την περίοδο της χούντας.
Όλα αυτά τελείωσαν μαγικά και κινηματογραφικά στο αγγελοπουλικό Ταξίδι στα Κύθηρα. Ο «δεξιός» Παπαγιαννόπουλος συναντιέται ύστερα από χρόνια με τον «αριστερό» Κατράκη σε μια σκηνή ανθολογίας και αλήθειας.
Δυστυχώς ο Παπαγιαννόπουλος δεν πρόλαβε να δει την ταινία στο σινεμά. Ο μοναχικός θάνατός του, στις 13 Απριλίου 1984, και ότι το πτώμα βρέθηκε λίγες μέρες μετά, ενίσχυσαν τη μυθολογία του μοναχικού ήρωα.
Σπύρος Δευτεραίος