Την αγάπη της για τον Πόντο, τη μουσική και την πλουσιότατη παράδοσή του, τα οποία δεν παραλείπει να προβάλει σε κάθε εμφάνισή της στο κοινό, είτε στο πάλκο είτε στο θεατρικό σανίδι, καταθέτει στο pontosnews.gr η καλλιτέχνις Δέσποινα Γεωργιάδου. Αν και το ρεπερτόριό της δεν περιλαμβάνει μόνο ποντιακή μουσική –αφού διασκεδάζει το κοινό της και με έντεχνα, ρεμπέτικα, παλιά λαϊκά και ελαφρολαϊκά τραγούδια–, η Δέσποινα Γεωργιάδου δεν θα παραλείψει ποτέ να παρουσιάσει επί σκηνής και κάποια πολυαγαπημένα ποντιακά τραγούδια, ακόμα και α καπέλα, όταν δεν υπάρχει κεμεντζέ.
Ποντιακής καταγωγής και από τις δύο πλευρές και μεγαλωμένη με τους παππούδες και τις γιαγιάδες της στην Αργυρούπολη της Δράμας, η Δέσποινα Γεωργιάδου έβαλε από πολύ μικρή ηλικία στην ψυχή της τον Πόντο, ακούγοντας διάφορες ιστορίες για την ιστορική πατρίδα, τις σφαγές και τον ξεριζωμό.
Δεν ξέχασε ποτέ την υπόσχεση που έδωσε στη γιαγιά της από την πλευρά του μπαμπά της το 1994, όταν την είδε να κάνει σαν μικρό παιδί μαθαίνοντας για την αναγνώριση της Γενοκτονίας του ποντιακού λαού από το ελληνικό Κοινοβούλιο.
Της υποσχέθηκε ότι ένας από τους πρωταρχικούς στόχους της ζωής της θα είναι να κάνει ό,τι μπορεί, σε κάθε ευκαιρία με τις λιγοστές της δυνάμεις, προκειμένου να γίνει σε όσο το δυνατόν περισσότερους γνωστό το δράμα του ποντιακού λαού.
Αυτή της η υπόσχεση είναι που την κάνει κάθε χρόνο τη 19η Μαΐου, σε εκδηλώσεις μνήμης για τα θύματα της Γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού, να τραγουδάει αφιλοκερδώς μοιρολόγια και παραδοσιακά ποντιακά τραγούδια.
Χωρίς χρήματα τραγουδάει και όταν συμμετέχει σε ποντιακές εκδηλώσεις με φιλανθρωπικό σκοπό, ακόμα κι αν αυτές είναι μεγάλες, όπως σε μια που διοργανώθηκε στη Μονή Λαζαριστών για τη ενίσχυση φροντίδας ηλικιωμένων.
«Βαθιά μέσα μου αισθάνομαι πάντοτε το χρέος να εκπληρώνω την υπόσχεση που έδωσα στη γιαγιά μου, να κάνω ό,τι μπορώ για να γίνει ευρύτερα γνωστό το δράμα των σφαγιασθέντων και ξεριζωμένων προγόνων μας. Δεν έβγαλα ποτέ μου ούτε ένα ευρώ και δεν πρόκειται να βγάλω χρήματα ούτε στο μέλλον από τις καλλιτεχνικές συμμετοχές μου σε εκδηλώσεις μνήμης για τα θύματα της Γενοκτονίας», λέει στο pontosnews.gr η Δέσποινα Γεωργιάδου.
Η συγκινητική ιστορία της γιαγιάς
Συγκινημένη θυμάται και μας διηγείται την ιστορία της γιαγιάς της, η οποία την συγκλόνισε από παιδί: «Όταν δόθηκε η εντολή να φύγουν οι δικοί μας από την ιστορική μας πατρίδα, η γιαγιά μου, από την πλευρά του πατέρα μου, ήταν μόλις 8 ετών. Ζούσαν στην Αργυρούπολη. Ο πατέρας της, εκτός από το ότι ασχολούνταν με τα κοινά και είχε περίοπτη θέση, ήταν και φημισμένος λυράρης.
»Όταν η γιαγιά μου άκουσε ότι οι Έλληνες πρέπει να φύγουν από τη γη των προγόνων τους, έτρεξε στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Πήρε στην αγκαλιά της την εικόνα του Αγίου, την ασπάστηκε και γύρισε και είπε στον πατέρα της. “Δεν θα την αφήσω από την αγκαλιά μου μέχρι να φτάσουμε στην Ελλάδα, για να μας οδηγεί ο Άγιος Ιωάννης”. Αυτό έκανε, και από τότε η συγκεκριμένη εικόνα βρίσκεται στην εκκλησία του χωριού μας, την Αργυρούπολη της Δράμας, την οποία ίδρυσαν Αργυρουπολίτες από τον Πόντο. Η εικόνα από Αργυρούπολη βρέθηκε σε Αργυρούπολη», τονίζει η Δέσποινα Γεωργιάδου.
Από την πλευρά του πατέρα της οι πρόγονοί της κατάγονται από την Τραπεζούντα, ωστόσο η γιαγιά της γεννήθηκε στο Νοβοροσίσκ της Ρωσίας.
Ποντιακά μιλάει άπταιστα διότι τα έμαθε από μικρή ηλικία, ακούγοντας τους παππούδες και τις γιαγιάδες της. Όπως λέει, στην παιδική της ηλικία τα ποντιακά αποτελούσαν τη μητρική της γλώσσα, αφού νεοελληνικά ουσιαστικά έμαθε όταν πήγε στο σχολείο. Μάλιστα, την ποντιακή διάλεκτο έμαθαν και τα δύο παιδιά της, ακούγοντας την ίδια να τα μιλάει συχνά.
Από οικογένεια καλλιτεχνών
Από πολύ μικρή ηλικία η Δέσποινα Γεωργιάδου, όπως λέει στο pontosnews.gr, θυμάται τον εαυτό της να ακούει ποντιακά τραγούδια. Δεν θα μπορούσε να συμβεί και διαφορετικά, αφού ο πατέρας της, που έφυγε πριν από λίγες ημέρες από τη ζωή, έπαιζε λύρα και τραγουδούσε σε διάφορες εκδηλώσεις, ενώ η μητέρα της είχε εξαιρετική φωνή. «Η μητέρα μου είχε όλες τις δυνατότητες να γίνει μεγάλη τραγουδίστρια στο χώρο της ποντιακής μουσικής, αλλά από πολύ μικρή έκανε οικογένεια και αφιερώθηκε σε αυτήν», λέει η Δέσποινα Γεωργιάδου.
Στην παιδική και εφηβική της ηλικία ζούσε με την οικογένειά της στη Γερμανία, και πιο συγκεκριμένα στο Άλεν της Στουτγάρδης. Ήταν – δεν ήταν 11 χρόνων η Δέσποινα, όταν ο πατέρας της άρχισε να την παίρνει μαζί του σε ποντιακές μουσικές εκδηλώσεις. Εκείνος έπαιζε την κεμεντζέ του και η μικρή τον συνόδευε σε κάποια τραγούδια.
«Έτσι αγάπησα ακόμα περισσότερο τη μουσική, και από μικρή ήξερα τι ήθελα να κάνω επαγγελματικά στη ζωή μου. Όλος ο περίγυρος έλεγε ότι έχω πολύ καλή φωνή, και αυτό το γεγονός σίγουρα με επηρέασε στο να ασχοληθώ με το τραγούδι. Ακόμα κι όταν μεγάλωσα, πολλοί με ρωτούσαν “εσύ δεν είσαι το κοριτσάκι με την ωραία φωνή;”», διηγείται η τραγουδίστρια.
Με τη μουσική ασχολείται και ο αδερφός της, Νίκος Γεωργιάδης. Παίζει λύρα και γράφει στίχους στην ποντιακή διάλεκτο. Κάποιες γνωστές του επιτυχίες είναι το «Θάλασσας βοήν ακούω» και «Το αρνόπον ‘ς σο χορόν». Επίσης, κάποιοι δικοί του στίχοι περιλαμβάνονται στο γνωστό ποντιακό τραγούδι «Πεγαδίν στράταν».
«Ξεκίνησα από μικρή ηλικία να τραγουδάω ποντιακά και από τότε δεν σταμάτησα ποτέ να το κάνω σε εκδηλώσεις αλλά και στη σκηνή, ακόμα και όταν το πρόγραμμά μου περιλαμβάνει άλλα είδη μουσικής, όπως έντεχνα, ρεμπέτικα, ελαφρολαϊκά και παλιά λαϊκά», λέει η Δέσποινα Γεωργιάδου.
Οι συνεργασίες που αγάπησε
Όπως λέει στο pontosnews.gr, στα χρόνια της επαγγελματικής της πορείας στο χώρο του τραγουδιού συνεργάστηκε με πολλούς Πόντιους καλλιτέχνες. Ωστόσο, κάποιες από αυτές τις συνεργασίες κατέχουν ιδιαίτερη θέση στην καρδιά της. Μία από αυτές είναι η συμμετοχή της στο δίσκο του Χρήστου Τικταπανίδη με τίτλο Αργυρούπολη Πόντου – Αργυρούπολη Δράμας.
«Ο Χρήστος Τικταπανίδης είναι πολύ γνωστός λυράρης στις ΗΠΑ. Συμμετείχα σε πέντε τραγούδια του συγκεκριμένου δίσκου και είναι μια δουλειά που αγαπώ πάρα πολύ. Εκτός του ότι είχαμε εξαιρετική συνεργασία, ο δίσκος αναφέρεται στο χωριό μου, την Αργυρούπολη Δράμας, αλλά και την Αργυρούπολη του Πόντου, τον τόπο όπου γεννήθηκαν οι πρόγονοί μου. Επίσης, ένα τραγούδι, το “Έτερον και λυγερή”, το λέω μαζί με τον αδερφό μου και τα ανίψια μου», σημειώνει η Δέσποινα Γεωργιάδου.
Μια άλλη συνεργασία που αγαπάει πολύ, είναι αυτήν με τον Μπάμπη Κεμανετζίδη το 2017, από την οποία προέκυψε το τραγούδι «Τάμαν έχ’ ατο γραμμένον». «Το αγαπώ πολύ αυτό το τραγούδι. Διότι με εκφράζει. Επίσης, οι στίχοι είναι του αδερφού μου. Ο Μπάμπης Κεμανετζίδης είναι σπουδαίος μουσικός», τονίζει η τραγουδίστρια.
Αξιοσημείωτη θεωρεί τη συνεργασία της και με τον Γιώργο Πουλαντσακλή –τον οποίο χαρακτηρίζει δάσκαλο της ποντιακής μουσικής–, και ιδίως τη συμμετοχή της σε εκδήλωσή του με την ορχήστρα του, το 2019, στο Κέντρο Πολιτισμού της Σταυρούπολης «Χρήστος Τσακίρης». Επίσης, συγκινήθηκε όταν τραγούδησε ως σολίστ ποντιακής χορωδίας στο θέατρο Αμπελοκήπων «Αλέξης Μινωτής».
«Δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στις πολλές και πολύ καλές συνεργασίες μου με τον καθηγητή σήμερα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Ηλία Πετρόπουλο. Είμαστε πολύ αγαπημένοι και μου έμαθε πάρα πολλά για τη μουσική. Τον θεωρώ έναν από τους δασκάλους μου στην ποντιακή μουσική. Άλλωστε, ήταν λυράρης και του τεράστιου Χρύσανθου», τονίζει η τραγουδίστρια.
Επίσης, κάθε χρόνο, στις εκδηλώσεις που διοργανώνουν φορείς στα Απολυμαντήρια, στην Καλαμαριά, η Δέσποινα Γεωργιάδου συμμετέχει και τραγουδάει το τραγούδι από το Καρς «Τσόλ’ κ’ έρημον Καραπουρούν».
Από μη ποντιακές δουλειές της η Δέσποινα Γεωργιάδου ξεχωρίζει τη συνεργασία της με τον αείμνηστο ρεμπέτη Αγάθωνα αλλά και αυτήν με την Τουρκάλα τραγουδίστρια Ντιλέκ Κοτς, η οποία εδώ και χρόνια ζει στη Θεσσαλονίκη. Με την Κοτς έχουν τραγουδήσει μαζί και ποντιακά.
Στο θεατρικό σανίδι
Εδώ και περίπου οκτώ χρόνια την έχει κερδίσει και το θέατρο, στο οποίο έχει συνεργαστεί με γνωστούς Πόντιους σκηνοθέτες, ενώ έχει συμμετάσχει και σε περιοδείες με διάφορους ποντιακούς συλλόγους.
«Το ποντιακό θέατρο προέκυψε ξαφνικά. Πήγα να παρακολουθήσω μια ποντιακή παράσταση και ο σκηνοθέτης, ο Γιώργος Σιδηρόπουλος, μου ζήτησε να βγαίνω στη σκηνή σε παραστάσεις του και να λέω κάποια ποντιακά τραγούδια. Από τότε μου άρεσε να συμμετέχω και ως ηθοποιός.
»Παρακολούθησα μαθήματα υποκριτικής από τον μεγάλο Πόντιο ηθοποιό και δάσκαλο Τάκη Βαμβακίδη και στη συνέχεια συνεργάστηκα, μεταξύ άλλων, με τον σκηνοθέτη Σταύρο Παρχαρίδη. Παίζω και τραγουδάω. Αυτήν την περίοδο συμμετέχω σε παράσταση, αλλά δεν είναι ποντιακή. Υποδύομαι τη γνωστή ρεμπέτισσα Λιλή στην Ιστορία του ρεμπέτικου. Ωστόσο, επειδή η παράσταση έχει σε ένα σημείο αναφορά στους Έλληνες πρόσφυγες από την Ανατολή, μιλάω και τραγουδάω στα ποντιακά. Ακόμη κι όταν κάποιο έργο δεν είναι ποντιακό, προσπαθώ πάντοτε να παρουσιάζω δρώμενο στην ποντιακή διάλεκτο», τονίζει.
Στην προσπάθειά της να προβάλλει σε κάθε ευκαιρία τον ποντιακό πολιτισμό, κι επειδή μιλάει άπταιστα ποντιακά, έχει προλογίσει και βιβλία στην ποντιακή διάλεκτο.
Τα επόμενα βήματα σε τραγούδι και θέατρο
Σε ό,τι αφορά το επόμενο βήμα της στο τραγούδι, η Δέσποινα Γεωργιάδου αυτήν την περίοδο συνεργάζεται με τον Μπάμπη Κεμανετζίδη, προκειμένου να ετοιμάσουν σε πρώτη φάση ένα ερωτικό τραγούδι σε ρυθμό ομάλ’.
Στο ποντιακό θέατρο βρίσκεται σε εξέλιξη συνεργασία με τον Τάκη Βαμβακίδη, προκειμένου να ανεβάσουν τη θεατρική παράσταση Εγώ, εκείνε και το γράμμα, σε κείμενα της Μαρίας Μαυρίδου-Καλούδη.
«Μέσα από την ανάγνωση ενός γράμματος που έχω βρει από τη γιαγιά μου, στην παράσταση ξετυλίγονται κομμάτια της δραματικής ιστορίας του ποντιακού ελληνισμού. Η παράσταση θα είναι έτοιμη να ανέβει εντός του 2022, έτος που συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή», τονίζει η Δέσποινα Γεωργιάδου.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης
