Επειδή λέγονται γράφονται πολλά σχετικά με το τι έδωσε και τι πήρε η Τουρκία κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, καλό είναι να διαβάσουμε τι λέει ένας σοβαρός Τούρκος διπλωμάτης.
Επίσης, εξαιρετικά διδακτική για τον τρόπο που χειρίζεται σοβαρά εθνικά θέματα ο Ερντογάν είναι η παρουσίαση τριών άλλων περιπτώσεων, στις οποίες έκανε ακριβώς τα αντίθετα από εκείνα που έλεγε.
Ακολουθεί σχετικό δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας Cumhuriyet.
Τίτλος: «Ο Ερντογάν που έλεγε “όχι” στις ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στην Τουρκία, είπε “ναι” στη Μαδρίτη»
Μετά την τετραμερή συνάντηση που έγινε στον «προθάλαμο» της Συνόδου Κορυφής, η Τουρκία έδωσε το πράσινο φως στις αιτήσεις ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, για τις οποίες πριν από τη Μαδρίτη δήλωνε: «Δεν θα πούμε “ναι” χωρίς προηγουμένως να έχουν κάνει συγκεκριμένα βήματα».
Έτσι, μετά τη συνάντηση του προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, της πρωθυπουργού της Σουηδίας Μαγκνταλένας Άντερσον, του προέδρου της Φινλανδίας Σάουλι Νιινίστο και του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, σχετικά με την ένταξη των σκανδιναβικών χωρών –που ήταν το πιο σημαντικό θέμα της ημερήσιας διάταξης στη Σύνοδο Κορυφής–, οι υπουργοί Εξωτερικών των τριών χωρών υπέγραψαν το μνημόνιο Τουρκίας-Σουηδίας-Φινλανδίας.
Στο υπόμνημα που έδωσε στη δημοσιότητα η Προεδρία της Τουρκίας, αναφέρεται ότι οι δύο σκανδιναβικές χώρες δεσμεύτηκαν να μην υποστηρίξουν το PKK, το PYD/YPG και το FETO. Όμως, ενώ το PKK ορίστηκε ως «απαγορευμένη τρομοκρατική οργάνωση», στο μνημόνιο ο ίδιος ορισμός δεν χρησιμοποιήθηκε για το PYD/YPG και το FETO.
Επίσης, συμφωνήθηκε ότι τα αιτήματα απέλασης και έκδοσης στην Τουρκία που αφορούν υπόπτους για τρομοκρατία θα «επεξεργάζονται» από τη Σουηδία και τη Φινλανδία σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Έκδοσης, αλλά δεν δόθηκε καμία διαβεβαίωση.
Το πιο απτό επίτευγμα της Άγκυρας είναι η άρση του εμπάργκο όπλων που είχε επιβληθεί από τις δύο χώρες από το 2019.
Επίσης, αναφέρεται ότι θα δημιουργηθεί «Μόνιμος Κοινός Μηχανισμός» με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων από τα υπουργεία Εξωτερικών, Εσωτερικών και Δικαιοσύνης των τριών χωρών και τις υπηρεσίες Πληροφοριών, για την υλοποίηση των τριών μνημονιακών βημάτων.
«Χωρίς νομική δέσμευση»
Ο πρέσβης ε.τ. Φαρούκ Λόγκογλου (Faruk Loğoğlu) αξιολογώντας στην εφημερίδα Cumhuriyet το εν λόγω μνημόνιο με το οποίο η Τουρκία άνοιξε το δρόμο για την ένταξη των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ, είπε: «Είναι ένα αποτέλεσμα που θα ανακοινωθεί ως “νίκη” για το εγχώριο κοινό· μία νίκη που χρειάζεται όσο τίποτε άλλο η κυβέρνηση. Ένα πιθανό “ατύχημα” έχει πλέον αποφευχθεί στις σχέσεις τόσο με το ΝΑΤΟ όσο και με τις ΗΠΑ. Αλλά η Τουρκία δεν έχει λάβει καμία νέα συγκεκριμένη διαβεβαίωση από τη Σουηδία και τη Φινλανδία όσον αφορά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας»
Επισημαίνοντας ότι η συμφωνία ήρθε μετά την τηλεφωνική συνομιλία του προέδρου Ερντογάν και του προέδρου των ΗΠΑ Μπάιντεν, ο Λόγκογλου πρόσθεσε: «Δεν είναι ένα μνημόνιο που γράφτηκε βιαστικά, θα πρέπει να είχε γραφτεί πριν. Αλλά νομίζω ότι δεν το έγραψε η Τουρκία. Στο υπόμνημα λέγεται ότι το PKK είναι τρομοκρατική οργάνωση, αλλά ο όρος “τρομοκρατική οργάνωση” δεν χρησιμοποιείται για το PYD/YPG, απλώς λέγεται ότι δεν θα δοθεί βοήθεια σ’ αυτές τις οργανώσεις».
Αφού τόνισε ότι πρόκειται για ένα πολιτικό έγγραφο, σημείωσε: «Δεν είναι νομικό έγγραφο, δεν έχει νομική δέσμευση. Δεν έχει δύναμη επιβολής. Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να κάνει λόγο για κύρωση εάν δεν τηρούνται όσα αναγράφονται σε αυτό. Πέρα από το γεγονός ότι δεν είναι ένα δεσμευτικό νομικό κείμενο, δεν περιέχει τίποτα που να μην έχουν πει η Σουηδία και η Φινλανδία στο παρελθόν, τόσο σε δημόσιες όσο και σε διμερείς συναντήσεις».
Αξιολογώντας τον αντίκτυπο της άρσης του βέτο στις τουρκοαμερικανικές σχέσεις, ο Λόγκογλου ανέφερε: «Δεν περιμένω κάποια συγκεκριμένη πρόοδο όσον αφορά τα θέματα που βρίσκονται στην ατζέντα των τουρκοαμερικανικών σχέσεων. Στην καλύτερη περίπτωση ίσως η αμερικανική κυβέρνηση μπορεί να πάρει μια ελαφρώς πιο ενθαρρυντική στάση σχετικά με το αίτημα της Τουρκίας για F-16. Μπορούμε να πούμε ότι το ατύχημα έχει αποφευχθεί και η επέκταση των προβλημάτων έχει αποτραπεί».
Σημειώνοντας ότι μετά την άρση του βέτο, «είναι πιθανόν να φυσήξουν ισχυροί άνεμοι» στις σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας, εξήγησε: «Ο Πούτιν δεν είναι καθόλου ικανοποιημένος με αυτό το αποτέλεσμα. Θα δούμε τις αρνητικές του επιπτώσεις στις σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας στη Συρία. Η Μόσχα ήταν ήδη αντίθετη στην επιχείρηση που σχεδιάζει η Άγκυρα και θα σκληρύνει ακόμη περισσότερο τη στάση της. Ειδικά στο πλαίσιο της Συρίας, είναι πιθανό να πνέουν ισχυροί άνεμοι».
Έλαβαν απόφαση να απευθύνουν πρόσκληση σε Σουηδία και Φινλανδία
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ ανακοίνωσε ότι ο νέος στρατηγικός οδικός χάρτης έγινε αποδεκτός από την 32η Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Οι ηγέτες των χωρών-μελών αποφάσισαν να καλέσουν τη Σουηδία και τη Φινλανδία να ενταχθούν στη συμμαχία και συμφώνησαν να υπογράψουν τα πρωτόκολλα προσχώρησης.
Η δήλωση της Συνόδου Κορυφής ανέφερε επίσης ότι «η Ρωσική Ομοσπονδία είναι η πιο σοβαρή και άμεση απειλή για την ασφάλεια των Συμμάχων, τη σταθερότητα και την ειρήνη στην ευρωατλαντική περιοχή». Ο δε Στόλτενμπεργκ δήλωσε: «Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για έναν μακρύ πόλεμο».
«Πώς μπορούμε να τους εμπιστευθούμε;»
Ο πρόεδρος Ερντογάν έκανε μια δήλωση στις 15 Μαΐου σχετικά με τις αιτήσεις για ένταξη στο ΝΑΤΟ της Σουηδίας και της Φινλανδίας, η οποία ήταν η εξής: «Και οι δύο χώρες δεν έχουν ξεκάθαρη στάση έναντι των τρομοκρατικών οργανώσεων. Επιπλέον, ακόμη κι αν πουν “είμαστε εναντίον αυτών των τρομοκρατικών οργανώσεων” κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, έχουν κάνει δηλώσεις για τους τρομοκράτες που πρέπει να εκδοθούν στην Τουρκία, ότι δεν θα εκδοθούν. Η Σουηδία είναι το κέντρο επώασης τρομοκρατικών οργανώσεων· βάζουν τρομοκράτες να μιλάνε στα Κοινοβούλιά τους, υπάρχουν ακόμη και τρομοκράτες υπέρ του ΡΚΚ στα Κοινοβούλιά τους. Πώς θα τους εμπιστευτούμε; Δεν θα πούμε “ναι” ώστε να μπουν σε έναν οργανισμό ασφάλειας όπως είναι το ΝΑΤΟ σε εκείνους που επιβάλλουν κυρώσεις στην Τουρκία».
Ο δε υπουργός Εθνικής Άμυνας Χουλουσί Ακάρ είπε στις 27 Ιουνίου: «Δεν είναι δυνατόν να πούμε “ναι” χωρίς να έχουν διακόψει προηγουμένως εντελώς τις σχέσεις και την υποστήριξη που παρέχουν στους τρομοκράτες, όπως και τις σχέσεις τους μαζί τους. Αν δεν δούμε πρακτικά συγκεκριμένα βήματα δεν μπορούμε να πούμε “ναι” στην είσοδό τους στο ΝΑΤΟ».
Οι περιπτώσεις Γιουτσέλ, Μπράνσον, Κασόγκι
Η στάση της τουρκικής κυβέρνησης απέναντι στις δύο σκανδιναβικές χώρες έφερε ξανά στο προσκήνιο τις σκληρές δηλώσεις που είχε κάνει ο Ερντογάν κατά το παρελθόν σε συγκεκριμένες υποθέσεις, για τις οποίες στη συνέχεια αναίρεσε τον εαυτό του και έπραξε το αντίθετο.
Δημοσιογράφος Γιουτσέλ: Στις 13 Απριλίου 2017 ο Ερντογάν είπε για τον Ντενίζ Γιουτσέλ, τον ανταποκριτή της γερμανικής εφημερίδας Die Welt στην Τουρκία που βρισκόταν υπό κράτηση: «Πρόκειται για έναν καραμπινάτο τρομοκράτη κατάσκοπο».
Επίσης είχε δηλώσει ότι δεν πρόκειται να υπάρξει κανένα θέμα έκδοσης στη Γερμανία. Είχε πει συγκεκριμένα: «Είμαι απόλυτος. Όσο είμαι σε αυτή τη θέση, σε αυτό το γραφείο, δεν θα το κάνω ποτέ».
Ο Γιουτσέλ, ο οποίος κρατήθηκε για περισσότερο από έναν χρόνο, αφέθηκε ελεύθερος στις 16 Φεβρουαρίου 2018 και έφυγε από την Τουρκία την ίδια μέρα με ιδιωτικό αεροπλάνο που τον περίμενε στο αεροδρόμιο «Ατατούρκ».
Πάστορας Μπράνσον: Ο Ερντογάν αναφερόμενος στις εκκλήσεις που του απηύθυνε η Ουάσινγκτον για την απελευθέρωση του Αμερικανού πάστορα σε εκκλησία Σμύρνης Άντριου Μπράνσον, ο οποίος είχε συλληφθεί με την κατηγορία της «κατασκοπείας», είχε πει στις 11 Ιανουαρίου 2018: «Δεν μπορείς να περιμένεις την απελευθέρωση αυτού του τρομοκράτη όσο βρίσκεται η ταπεινότητά μου σε αυτή τη θέση».
Ο Μπράνσον τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό στις 25 Ιουλίου του ίδιου έτους και έφυγε από την Τουρκία στις 13 Οκτωβρίου, την επομένη της άρσης του κατ’ οίκον περιορισμού και της ταξιδιωτικής απαγόρευσης.
Υπόθεση Κασόγκι: Ο Ερντογάν όσο ήταν σε εξέλιξη η υπόθεση του δημοσιογράφου Τζεμάλ Κασόγκι, ο οποίος δολοφονήθηκε στο γενικό προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, στις 14 Δεκεμβρίου 2018 είπε: «Αυτό το έθνος δεν είναι κορόιδο, ξέρει πώς θα κάνει τους υπεύθυνος της δολοφονίας να λογοδοτήσουν. Η Σαουδική Αραβία ήθελε να ακούσει τα στοιχεία που έχουμε εμείς για την υπόθεση και ήθελε να τα πάρει. Συγγνώμη, αλλά δεν είμαστε και τόσο αγαθοί. Θα σας βάλουμε να ακούσετε τις συνομιλίες και τα ηχητικά ντοκουμέντα που έχουμε, θα σας δείξουμε τα στοιχεία που έχουμε, αλλά δεν θα σας τα δώσουμε. Να σας τα δώσουμε και μετά να τα καταστρέψετε;».
Τελικά φάκελος της υπόθεσης Κασόγκι, με όλα τα στοιχεία, μεταβιβάστηκε στη Σαουδική Αραβία στις 7 Απριλίου.
