Μετά από 11 χρόνια, ο Οικουμενικός Πατριάρχης επέστρεψε σήμερα στο ναό της Παναγίας Παραμυθίας, ή Παναγίας των Παλατίων, που στην Κωνσταντινούπολη είναι γνωστότερος ως Βλαχ Σαράι. Στην ερειπωμένη εκκλησία –για την οποία υπάρχουν σχέδια αναστήλωσης– έγινε πατριαρχική χοροστασία. Το 2011 είχε τελεστεί παράκληση μετά από 40 χρόνια.
Πρόκειται για ένα κομμάτι της ιστορίας της Ρωμιοσύνης που στόχος είναι να αναγεννηθεί.
«Εδώ κι αρκετά χρόνια προσπαθήσαμε και συγκεντρώσαμε στοιχεία, πληροφορίες, αρχειακό υλικό, που κατοχύρωναν τον τίτλο ιδιοκτησίας μας. Εγκρίθηκαν τα αρχιτεκτονικά σχέδια, έγιναν ανασκαφές για τον εντοπισμό των θεμελίων των πέριξ του ναού κτισμάτων, αγοράστηκε το μόνο κειμήλιο που διασώζεται, η εικόνα του Αγίου Χαραλάμπους, εκπονήθηκαν επιστημονικές μελέτες, διοργανώθηκαν συζητήσεις κι εκστρατείες ενημέρωσης της κοινής γνώμης, αναζητήθηκαν οικονομικοί πόροι, συνεργαστήκαμε με ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπως το Πανεπιστήμιο του Οζιεγκίν, καθώς και με φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως το Δήμο Φάτιχ» είπε στη σύντομη ομιλία του μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας ο Άρχων Μ. Χαρτοφύλαξ Λάκης Βίγκας, υπεύθυνος για την ανακαίνιση του ιστορικού μνημείου.
Η Παναγία η Παραμυθία
Ο ναός βρίσκεται κάτω από τη σκιά της Μεγάλης του Γένους Σχολής, κοντά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. «Σε μια γειτονιά όπου συνυπάρχει με το Σεπτό Κέντρο της Ορθοδοξίας· το μετόχι του Παναγίου Τάφου· το σιναϊτικό μετόχι· τον Παρθενώνα της παιδείας μας, τη Μεγάλη του Γένους Σχολή· αλλά και τη Βλαχέρνα, την Παναγία τη Μουχλιώτισσα, τον Άγιο Στέφανο, τα βυζαντινά μνημεία. Όλα αυτά συνθέτουν το περιβάλλον μας και συναποτελούν στοιχεία, σταθμούς και θεσμούς του ελληνισμού», σημείωσε ο Λάκης Βίγκας.
Όπως όλο το Φανάρι, η Παναγία Παραμυθία ανήκε στους ηγεμόνες της Βλαχίας, δώρο από τον σουλτάνο Σουλεϊμάν το 1529 – οι πρίγκιπες διέμεναν σε αρχοντικά στις ακτές του Κεράτιου. Το όνομα Βλαχ Σαράι προέκυψε από αυτούς.
Στο ναό αυτό γίνονταν οι στέψεις, εκεί εκκλησιάζονταν οι μεγάλες οικογένειες των Σούτσων και των Κατακουζηνών. Θεωρείται ένα σύμβολο της ενότητας της σλαβόφωνης ορθοδοξίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Το 1587 έγινε Πατριαρχικός Ναός μετά τη Μονή της Παμμακάριστου επί Ιερεμία Β’. Το 1593 εκεί ανακηρύχθηκε το αυτοκέφαλο της Ρωσικής Εκκλησίας, εκεί αποφασίστηκε και η εφαρμογή του νέου ημερολογίου.
Το μεγαλύτερο μέρος της Παναγίας Παραμυθίας καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1974.