Συμβιβασμός για την ενεργειακή πολιτική της Ευρώπης βρέθηκε κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ολοκληρώθηκε πριν από λίγο, έπειτα από δυσκολίες.
Όπως δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «προσήλθαμε στο Συμβούλιο χωρίς να υπάρχει κοινός τόπος για το πώς πρέπει να αντιδράσουμε στην έκρηξη των τιμών φυσικού αερίου». Παρόλα αυτά, οι εργασίες της Συνόδου αφορούσαν κυρίως την έκρηξη τιμών ενέργειας μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τρόπους αντιμετώπισης της ακρίβειας και προμήθειας του φυσικού αερίου.
Νωρίτερα σήμερα, η ΕΕ προχώρησε σε συμφωνία με τις ΗΠΑ για την αγορά περισσότερου υγροποιημένου φυσικού αερίου, και το Κατάρ διαβεβαίωσε ότι θα συνεχίσει να προμηθεύει την Ευρώπη με φυσικό αέριο.
Από τις εργασίες της Συνόδου Κορυφής δεν θα μπορούσαν να λείψουν συζητήσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Οι 27 της ΕΕ κάλεσαν τη Ρωσία να σεβαστεί πλήρως τις υποχρεώσεις της βάσει του διεθνούς δικαίου και να συμμορφωθεί με την πρόσφατη εντολή του διεθνούς δικαστηρίου, η οποία υποδείκνυε στη Ρωσία να αποχωρήσει από την Ουκρανία.
Στην κοινή ανακοίνωσή τους, οι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ, χαρακτήρισαν τις κινήσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν «εγκλήματα πολέμου που πρέπει να σταματήσουν αμέσως», καθώς «στρέφει επιθέσεις εναντίον άμαχου πληθυσμού και στοχεύει μη στρατιωτικές εγκαταστάσεις και υποδομές, συμπεριλαμβανομένων νοσοκομείων, ιατρικών εγκαταστάσεων, σχολείων και καταφυγίων», ανέφεραν.
Τι αποφασίστηκε για την ενεργειακή πολιτική
Σύμφωνα με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει την εντολή να προβαίνει σε κοινές αγορές ενέργειας, προκειμένου να επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει καλύτερο έλεγχο στον ενεργειακό εφοδιασμό της και να επιδιώξει καλύτερες τιμές. Όπως συμπλήρωσε, επίκειται να αποσυνδεθεί η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας από εκείνη του φυσικού αερίου.
Η κρίση που ήδη υπήρχε στις ολοένα και αυξανόμενες τιμές ενέργειας, επιδεινώθηκε με τη ρωσική πολεμική εισβολή στην Ουκρανία.
Προκειμένου να την αντιμετωπίσει (σ.σ την κρίση), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συζητήσει με τα ενδιαφερόμενα μέρη, τις μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και ηλεκτρικής ενέργειας, εταιρείες διανομής και άλλους. Επίσης, θα διασφαλίσει ότι τα μέτρα για τη μείωση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας δεν διαταράσσουν την αγορά για άλλους, και θα λάβει υπόψη κατά πόσο οι χώρες συνδέονται με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ.
Λύση βρέθηκε και στην περίπτωση της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, τα αιτήματα των οποίων λίγο έλειψε να τινάξουν τις εργασίες της Συνόδου στον αέρα, με τον Ισπανό πρωθυπουργό να αποχωρεί για σύντομο διάστημα από τη Σύνοδο.
Οι δύο χώρες ζητούσαν να μπουν σε καθεστώς εξαίρεσης λόγω της γεωμορφολογίας τους, αίτημα το οποίο τελικά έγινε δεκτό. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι οι ηγέτες της ΕΕ χορήγησαν στην Ισπανία και την Πορτογαλία ειδική άδεια να διαχειρίζονται τις δικές τους τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Στην περίπτωση των δύο χωρών, αυτό ήταν εφικτό επειδή έχουν σχετικά υψηλό μερίδιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό τους μείγμα και πολύ λίγες διασυνδέσεις με άλλα μέρη του δικτύου της ΕΕ.
Κατόπιν τούτου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει το ζήτημα επιβολής ανώτατων ορίων τιμών ενέργειας, δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς.
Φυσικό αέριο και ρούβλια
Οποιαδήποτε απαίτηση της Ρωσίας να λάβει πληρωμές σε ρούβλια για τις εξαγωγές φυσικού αερίου της θα αντιπροσωπεύει παραβίαση της σύμβασης. Σε αυτό συμφώνησαν οι 27 της ΕΕ με αφορμή δήλωση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, ότι θα επιδιώξει πληρωμές σε ρούβλια για αγορά φυσικού αερίου που πωλείται σε «μη φιλικές» χώρες.
Εύλογο είναι μία τέτοιου είδους δήλωση να σημάνει συναγερμό για μια πιθανή κρίση εφοδιασμού φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Όπως τόνισε ο Εμανουέλ Μακρόν σε συνέντευξη Τύπου, τις Βρυξέλλες, «κείμενα δείχνουν ότι απαγορεύεται» να υπάρχουν τέτοιες απαιτήσεις για πληρωμές σε ρούβλια.
Δηλώσεις Κυριάκου Μητσοτάκη μετά τη Σύνοδο Κορυφής
«Καταφέραμε να συμπεριληφθεί στα συμπεράσματα μια ρητή αναφορά στα πλαφόν των τιμών φυσικού αερίου, ανάμεσα στις άλλες επιλογές που καλούμε την Κομισιόν να εξετάσει προκειμένου να συμπιέσουμε τις τιμές», δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε με το πέρας της Συνόδου Κορυφής. Όπως συμπλήρωσε, καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν είναι σε θέση να επωμιστεί μόνη της το βάρος των υπέρογκων τιμών.
Για αυτό, θεωρεί ότι η ΕΕ πρέπει να παρέμβει και να χρησιμοποιήσει τη δύναμή της, ώστε να «σπάσει το παιχνίδι των κερδοσκόπων και να μη χρηματοδοτούμε τελικώς τον πόλεμο της Ρωσίας», εκτιμώντας πως «θα τα λάβουν υπόψη τους και οι αγορές».
Σχετικά με την επάρκεια του φυσικού αερίου στη χώρα μας, ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα είναι καλυμμένη έως το τέλος του 2022, και θεωρεί θετική τη συμφωνία που επιτεύχθηκε ανάμεσα σε ΗΠΑ και ΕΕ για υγροποιημένο φυσικό αέριο.
Τη μεθεπόμενη εβδομάδα, θα προβεί σε ανακοινώσεις που θα αφορούν στην τυχόν ύπαρξη κοιτασμάτων φυσικού αερίου εντός της επικράτειας που να είναι εμπορικά αξιοποιήσιμα.