Παιχνίδια από τη Μικρά Ασία σε σχολεία της Καλαμαριάς για να… ενθαρρύνουν τη φαντασία των παιδιών

Η «γιαγιά Καλλιόπη» είναι από τα Βουρλά της Μικράς Ασίας. Ταξιδεύει με ένα βαλιτσάκι στο οποίο έχει κλείσει τα αγαπημένα της πράγματα, τα παιχνίδια της. Αυτά δείχνει στα παιδιά: το τόπι που είναι φτιαγμένο από ύφασμα και πώς παίζεται με καρύδια το παιχνίδι ντικ, ενώ μαζί έχει και μια μικρή κούκλα, την κουτσούνα ή πλαγγόνα, που είναι φτιαγμένη από μαλλί και είναι «κληρονομιά» από την αρχαία Ελλάδα.

Η «γιαγιά Καλλιόπη», άλλωστε, είναι και η ίδια μία κούκλα από πανί και υφάσματα, η οποία ζωντανεύει με τη φωνή και τη βοήθεια των παιδαγωγών του Μουσείου Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης.

Πρόκειται για μία δράση που ξεκίνησε να υλοποιείται στα νηπιαγωγεία και στα δημοτικά της Καλαμαριάς – το πρόγραμμα θα διαρκέσει μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς, με στόχο να «ζωντανέψει» την εμπειρία του παιχνιδιού και να δώσει το έναυσμα ώστε να δημιουργηθούν νέες παραλλαγές.

Η παρουσίαση έγινε κατά τη διάρκεια της ημερίδας «Παιδί και παιδική ηλικία στις χαμένες πατρίδες», η οποία διοργανώθηκε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Δήμου Καλαμαριάς για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Σήμερα η κατασκευή ήταν μαζί με τους μαθητές στο 11ο Νηπιαγωγείο και το 11ο Δημοτικό. Μάλιστα οι παιδαγωγοί βγήκαν στην αυλή και για μερικά ομαδικά παιχνίδια, με τις γκαζές (βόλους) που στη Μικρά Ασία ήταν από κοκκινόχωμα, τα λαχνίσματα που σχετίζονται με το τραγούδι «Ανεβαίνω στη μηλιά και πατώ στην καρυδιά» για να βγει ποιος θα τα φυλάει, αλλά και τα αγαλματάκια, ένα παιχνίδι για το οποίο υπάρχουν μαρτυρίες ότι παιζόταν στη Μικρά Ασία.

Σε κάθε σχολείο θα προσφέρεται μία έκδοση του Μουσείου Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης, με τα παιδικά παιχνίδια από τα παλιά αναγνωστικά, εκπαιδευτικό υλικό με εφαρμογές, ψηφιακές δραστηριότητες, μαρτυρίες και οπτικοακουστικό υλικό, καθώς και ένα τετράδιο εργασιών.

Οι μαθητές και οι μαθήτριες, άλλωστε, καλούνται να πάρουν συνεντεύξεις από τους γονείς και τους παππούδες τους για να τους ζητήσουν πληροφορίες για τα παιχνίδια που εκείνοι έπαιζαν στην παιδική τους ηλικία.

Μιλώντας στην ημερίδα η διευθύντρια του Μουσείου Ευαγγελία Κανταρτζή αναφέρθηκε ιδιαιτέρως σε παιχνίδια όπως η γνωστή σβούρα –ή αλλιώς στρόβιλος,– που υπάρχει από τα αρχαία χρόνια, στο κουμπί και στη λαλίτσα –ή νεροσφυρίχτρα–, ενώ μίλησε για τα παιχνίδια που προέρχονται από την αρχαία Ελλάδα και μέσω της Ρώμης και του Βυζαντίου πέρασαν με διαφορετικές ονομασίες και παραλλαγές στη Μικρά Ασία.

Από τη μεριά της, η καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Αγγελική Τσαπακίδου υποστήριξε ότι το παραδοσιακό παιχνίδι μπορεί να αποτελέσει τη βάση για να χτιστούν νέα, που θα αξιοποιούν τη φαντασία και τις ιδέες των παιδιών και θα προάγουν την κινητικότητά τους. Ενδεικτικά ανέφερε τη διελκυστίνδα, το κρυφτό, τα πεντόβολα, τη μικρή και μεγάλη γαϊδούρα, την τσιλίκα, τη ρόδα, το λάστιχο και το τζαμί.