Τα ίχνη μίας χαμένης ηπείρου που εκτεινόταν μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής, και περιλάμβανε τη σημερινή Ελλάδα, τα υπόλοιπα Βαλκάνια και την Τουρκία, ανακοίνωσε ότι βρήκε ομάδα από πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα σε Γαλλία, ΗΠΑ και Τουρκία.
Η ήπειρος ονομάζεται Βαλκανατολία. Μέσω αυτής θεωρείται ότι τα ασιατικά θηλαστικά πέρασαν στην Ευρώπη πριν από 34 εκατ. χρόνια, αρκετά νωρίτερα σε σχέση με προηγούμενες επιστημονικές εκτιμήσεις.
Στη δημοσίευση που έκανε η επιστημονική ομάδα στο Earth Science Reviews τονίζεται ότι η ξεχασμένη Βαλκανατολία έπαιξε σημαντικό «γεφυροποιητικό» ρόλο στην εξέλιξη των θηλαστικών στην Ευρασία.
Εξωτική πανίδα νωρίτερα από τη Δυτική Ευρώπη
Για ένα διάστημα εκατομμυρίων ετών κατά την Ηώκαινο Εποχή (πριν 55 έως 34 εκατομμύρια χρόνια) η Δυτική Ευρώπη και η Ανατολική Ασία αποτελούσαν δύο ξεχωριστές μάζες ξηράς με πολύ διαφορετικές πανίδες θηλαστικών ζώων.
Η κατάσταση διαχωρισμού άλλαξε όταν η Ευρώπη αποικήθηκε μαζικά από ασιατικά είδη ζώων, κάτι που οδήγησε σε σημαντικό εμπλουτισμό της πανίδας, αλλά και στην εξαφάνιση των προηγούμενων ευρωπαϊκών ενδημικών ειδών.
Απολιθώματα που έχουν βρεθεί στα Βαλκάνια δείχνουν ότι στην περιοχή της Νότιας Ευρώπης (της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης) υπήρχαν πληθυσμοί θηλαστικών από την Ανατολή πολύ προτού εμφανιστούν στη Δυτική Ευρώπη. Με τη θεωρία της ηπείρου-γέφυρας δίνεται η εξήγηση στο πώς συνέβη αυτό.
Η ανάλυση και η επαναξιολόγηση όλων των διαθέσιμων παλαιοντολογικών δεδομένων και ανακαλύψεων από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι για ένα μεγάλο διάστημα της Ηώκαινου Εποχής η περιοχή της σημερινής Βαλκανικής και της Ανατολίας φιλοξενούσε μία ομοιογενή πανίδα διακριτή από εκείνες της Ευρώπης και της Ανατολικής Ασίας.
Αυτή η εξωτική πανίδα περιλάμβανε μαρσιποφόρα ζώα και μεγάλα φυτοφάγα θηλαστικά που έμοιαζαν με ιπποπόταμους.
Πώς «χάθηκε» η Βαλκανατολία
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η Βαλκανατολία αποικήθηκε από ζώα της Ασίας πριν από περίπου 40 εκατομμύρια χρόνια.
Το πιο πιθανό είναι ότι στη συνέχεια –δηλαδή πριν από 34 εκατομμύρια χρόνια, όταν σχηματίστηκαν και οι πάγοι της Ανταρκτικής– μία σημαντική περίοδος παγετώνων οδήγησε σε μεγάλη πτώση της στάθμης των θαλασσών.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η χαμένη πλέον ήπειρος να συνδεθεί διά ξηράς με τη Δυτική Ευρώπη και έτσι να καταστεί δυνατή η μαζική μετανάστευση θηλαστικών ζώων προς δυσμάς από την πρώτη στη δεύτερη.
Η Βαλκανατολία πιθανώς αποτελεί απομεινάρι της Ευρύτερης Αδρίας, μίας άλλης ξεχασμένης ηπείρου στην περιοχή της Μεσογείου, η οποία είχε σχηματιστεί πριν από τουλάχιστον 200 εκατομμύρια χρόνια.