Οι μεγάλες αυξομειώσεις στο σωματικό βάρος με το πέρασμα του χρόνου σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο έκπτωσης των γνωστικών λειτουργιών του μυαλού, ασχέτως αν κάποιος ήταν αρχικά υπέρβαρος ή όχι.
Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε αμερικανική μελέτη, η πρώτη που κάνει τη συσχέτιση ανάμεσα στο δείκτη σωματικού βάρους και στον κίνδυνο άνοιας.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής και του Νοσοκομείου του Όρους Σινά στη Νέα Υόρκη, με επικεφαλής την καθηγήτρια Ψυχιατρικής Μιχάλ Σνάιντερ-Μπίρι ανέλυσαν κλινικά στοιχεία από περίπου 16.000 άτομα άνω των 60 ετών χωρίς προηγούμενη διάγνωση άνοιας.
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν υπό παρακολούθηση κατά μέσο όρο για πέντε χρόνια, στο διάστημα των οποίων υποβλήθηκαν σε διάφορα νευροψυχολογικά τεστ (μνήμης, προσοχής, γλωσσικά κ.ά.). Οι επιδόσεις τους συσχετίστηκαν με τις μεταβολές στο δείκτη μάζας σώματος και οι έτσι ταξινομήθηκαν σε λιποβαρείς ή φυσιολογικού βάρους (δείκτης κάτω του 25), υπέρβαρους (25-30) και παχύσαρκους (άνω του 30).
«Όλες οι ομάδες βάρους εμφάνισαν κάποιο βαθμό γνωστικής εξασθένησης, ακόμη και εκείνες με σταθερό δείκτη μάζας σώματος διαχρονικά. Όμως, ο ρυθμός της εξασθένησης σε εκείνους με ασταθή δείκτη μάζας σώματος ήταν πάνω από 60% ταχύτερος σε σχέση με την ομάδα του διαχρονικά σταθερού βάρους», τονίζει η δρ Σνάιντερ-Μπίρι.
Οι ερευνητές συμπέραναν ότι στην τρίτη ηλικία η σταθερότητα του βάρους φαίνεται να αποτελεί ένδειξη προστασίας από τη γνωστική εξασθένηση, κάτι που μπορεί να αξιοποιηθεί και κλινικά, καθώς η διαχρονική μεταβολή του δείκτη μάζας σώματος είναι εύκολο να μετρηθεί. Η προοδευτική απώλεια των γνωστικών/νοητικών λειτουργιών είναι συχνή στους ηλικιωμένους και η πρόληψή της συνιστά μείζονα προτεραιότητα από άποψη δημόσιας υγείας.
Προηγούμενες μελέτες είχαν παράσχει μάλλον αντικρουόμενα συμπεράσματα: Κάποιες έδειχναν αυξημένο κίνδυνο άνοιας για τους παχύσαρκους, άλλες το αντίθετο (η απώλεια βάρους συσχετίστηκε με μεγαλύτερο κίνδυνο άνοιας), ενώ μερικές δεν βρήκαν καμία συσχέτιση.
Η νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association φαίνεται να κατέληξε σε ένα «σολομώντειο» συμπέρασμα: Ο κίνδυνος για τον εγκέφαλο προέρχεται κυρίως από τα «σκαμπανεβάσματα» του σωματικού βάρους.