Ακόμα και αν οι εκλογές στην Τουρκία γίνουν το 2023, η γειτονική χώρα έχει εισέλθει σε μια παρατεταμένη εκλογική περίοδο. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κινδυνεύει να χάσει αυτή την αναμέτρηση, κάτι που θα σημάνει τον πολιτικό του θάνατο και όχι μόνο.
Γι’ αυτό φαίνεται να είναι αποφασισμένος για όλα.
Ένα από τα σενάρια που εξετάζει ο έγκριτος Τούρκος αρθρογράφος Εργκούν Μπαμπαχάν είναι ο Ερντογάν να επιλέξει την ένταση, ακόμα και τη ρήξη, για να παρουσιάσει εαυτόν ως τον ήρωα που τα βάζει με την «κακή Δύση των απίστων» και τελικά να κερδίσει τις εκλογές.
Σημειώνεται ότι αυτό το σενάριο δεν στερείται λογικής βάσης, με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών της Τουρκίας, «δηλητηριασμένη» από την αντιδυτική προπαγάνδα που γίνεται στα τζαμιά, σε όλες τις κλίμακες της Παιδείας και στα ΜΜΕ, τρέφει βαθύ ιδεολογικό μίσος για τη Δύση.
Ας δούμε όμως τι μας λέει για το θέμα ο Εργκούν Μπαμπαχάν στο άρθρο του:
Ο στόχος του Ερντογάν μπορεί να είναι να δείξει τη Δύση ως εχθρό της Τουρκίας στα μάτια των ψηφοφόρων και να δημιουργήσει ένα ευνοϊκό περιβάλλον γι’ αυτόν, όταν γίνουν οι εκλογές. Οτιδήποτε μπορεί να περιμένει κανείς από έναν ηγέτη που βλέπει τη χώρα ως ιδιοκτησία του πατέρα του.
Ο πρόεδρος πήγε και επέστρεψε από την Ντόχα με το αεροπλάνο που του δώρισε ο σεΐχης του Κατάρ, και συνομίλησε με τους «δημοσιογράφους» που λαμβάνουν τους μισθούς τους με τα μη επιστρεπτέα δάνεια της Ziraat Bank. Απαντώντας σε ερωτήσεις έδωσε επίσης κάποια στοιχεία για τον οδικό χάρτη που θα ακολουθήσει μέχρι τις εκλογές που σχεδιάζει να κάνει το 2023.
Φαίνεται, λοιπόν, ότι δεν υπάρχει πλήρης συμφωνία με το MHP για τον νέο εκλογικό νόμο. Ο Ερντογάν στην ερώτηση γι’ αυτό το θέμα απάντησε με ασάφεια – προφανώς δεν έχει αποφασίσει τι ακριβώς θα κάνει. «Υπάρχει μια μελέτη που κάναμε ως Λαϊκή Συμμαχία. Σ’ αυτή συμμετείχε μία ομάδα από την πλευρά του ΑΚΡ, υπό την ηγεσία του Χαγιάτι Μπέη, και μία ομάδα από το MHP, υπό την ηγεσία του Φέτι Μπέη. Θα δούμε τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας και θα κάνουμε το επόμενο βήμα. Ας ελπίσουμε ότι θα συμφωνήσουμε σε έναν εκλογικό νόμο που θα είναι πιο δίκαιος από τον ισχύοντα», ανέφερε.
Το χειρότερο έπεται, όταν κάποιος που αυτοαποκαλείται δημοσιογράφος έθεσε την ακόλουθη ερώτηση στον Ερντογάν αναφερόμενος στον πρώην συμπρόεδρο του HDP Σελαχατίν Ντεμιρτάς: «Υπάρχει μια Ευρωπαϊκή Ένωση που υποστηρίζει αυτούς που έδωσαν οδηγίες από τη φυλακή. Η Επιτροπή Υπουργών, η οποία ονομάζεται εκτελεστική επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δήλωσε ότι επέβαλε στην Τουρκία κυρώσεις σχετικά με τον Οσμάν Καβαλά. Είπε ότι θα μπορούσε να λάβει παρόμοια απόφαση για τον Σελαχατίν Ντεμιρτάς. Ποιο είναι το σχόλιό σας;»
Το χειρότερο είναι ότι ούτε ο δημοσιογράφος ούτε ο Ερντογάν γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ του Συμβουλίου της Ευρώπης, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ερώτηση του δημοσιογράφου, που νομίζει ότι οι κυρώσεις για τον Οσμάν Καβαλά και τον Σελαχατίν Ντεμιρτάς είναι απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δείχνει ότι ο άνθρωπος αυτός είναι ξεκομμένος από τον κόσμο.
Ο Ερντογάν απαντά και υπερακοντίζει: «Δεν χρειάζεται καν να κάνω κάποιο σχόλιο γι’ αυτό. Δεν αναγνωρίζουμε τις αποφάσεις που έλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με την Καβαλά, τον Ντεμιρτάς, ή για οποιονδήποτε άλλον. Είναι τόσο απλό. Τις θεωρούμε σαν να μην υπάρχουν. Στα μάτια μας αυτά είναι άκυρα. Πόσες φορές το έχουμε εξηγήσει αυτό. Είτε καταλαβαίνουν είτε όχι. Δεν αναγνωρίζουμε την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι πάνω από την απόφαση της δικής μας Δικαιοσύνης. Αφήστε τους να κάνουν ό,τι θέλουν, εμείς θα κάνουμε ό,τι θέλουμε».
(Αν και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν έχει καμία σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση.)
Η ίδια η ιστοσελίδα του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών δίνει τις ακόλουθες πληροφορίες για το Συμβούλιο της Ευρώπης: «Αντιπροσωπεύει τον πρώτο θεσμικό σύνδεσμο της χώρας μας με την Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Τουρκία προσκλήθηκε στο Συμβούλιο της Ευρώπης τον Αύγουστο του 1949, τρεις μήνες μετά την ίδρυσή του, και συγκαταλέγεται στα ιδρυτικά μέλη του οργανισμού.
»Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ΕΣΔΑ), η οποία αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του Συμβουλίου της Ευρώπης, υπογράφηκε στη Ρώμη στις 4 Νοεμβρίου 1950. Το έτος 2020 έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς συμπληρώνονται 70 χρόνια από το άνοιγμα της ΕΣΔΑ προς υπογραφή. Η χώρα μας είναι από τις πρώτες που υπέγραψε τη σύμβαση.
»Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει μια ολοκληρωμένη δομή που προβλέπει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών –με εξαίρεση την Άμυνα–, σε κάθε στάδιο, σε διάφορα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης κανόνων, της κωδικοποίησης και της εποπτείας τους, καθώς και της πολιτικής συνεργασίας σε θέματα που καλύπτουν σχεδόν κάθε τομέα της ζωής.
»Εκτός από τη διακυβερνητική πτέρυγα, την κοινοβουλευτική πτέρυγα και την πτέρυγα τοπικής αυτοδιοίκησης, το Συμβούλιο περιλαμβάνει επίσης ένα σύστημα συμφωνιών με περισσότερες από 200 συμβάσεις. Ομοίως, υπάρχουν πολλοί μηχανισμοί ελέγχου, ειδικά το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΔΑ), το οποίο είναι το δικαστικό όργανο όπου όλα τα μέρη αποδέχονται το δικαίωμα ατομικής αίτησης».
Ο Ερντογάν είτε δεν γνωρίζει τη διαφορά είτε υποκινεί την κοινή γνώμη κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένες περιπτώσεις κράτησε παρόμοια στάση, ειδικά στην υπόθεση του Ντενίζ Γιουτζέλ, και στη συνέχεια έκανε ένα βήμα πίσω, ίσως έχουμε βάσιμους λόγους να πιστεύουμε ότι τώρα σφίγγει τις γροθιές του.
Υπάρχει όμως και μία άλλη πιθανότητα. Μπορεί να είναι η προσπάθεια του Ερντογάν να διακόψει ή να αποδυναμώσει τους δεσμούς με όλους τους δυτικούς θεσμούς πριν από τις εκλογές. Μπορεί να έχει υπολογίσει ακόμα και να αποκλειστεί από το Συμβούλιο της Ευρώπης και να περιορίσει τις ήδη παγωμένες σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια απλή διαπραγμάτευση για τους πρόσφυγες.
Ακόμα, βλέποντας την αδυναμία της Ένωσης να αναπτύξει έναν κοινό μηχανισμό λήψης αποφάσεων, μπορεί να επιλέξει να διχάσει τα κράτη-μέλη, δημιουργώντας ισχυρές οικονομικές σχέσεις με μεμονωμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως δείχνει το παράδειγμα της Ισπανίας.
Με μία άλλη προεκλογική κίνηση ο Ερντογάν μπορεί να επιλέξει να δημιουργήσει κρίση με τις ΗΠΑ, παραγγέλνοντας τη δεύτερη παρτίδα των S-400. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να δείξει τη Δύση ως εχθρό της Τουρκίας στα μάτια της κοινής γνώμης και ανοίξει το δρόμο για να δημιουργήσει ένα ευνοϊκό περιβάλλον πριν από τις εκλογές. Δεδομένου ότι το μόνο μέλημά του είναι να παραμείνει στην εξουσία, δεν τον ενδιαφέρει αν με αυτές τις επιλογές παρασύρει τη χώρα σε έναν επικίνδυνο βάλτο.
Όλα είναι αναμενόμενα από έναν ηγέτη που σκέφτεται μόνο τον εαυτό του και τους συγγενείς του και βλέπει τη χώρα ως την ιδιοκτησία του πατέρα του. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για όλα.