Λόγω της ημέρας σίγουρα θα πέσετε πάνω στις ταινίες ΟΧΙ ή 28η Οκτωβρίου, ώρα 5:30, ενώ την 25η Μαρτίου η ελληνική τηλεόραση στάνταρ τιμά τον Παπαφλέσσα.
Εάν γκουγκλάρετε και το όνομα Τζέιμς Πάρις, σίγουρα θα δείτε και τη λέξη «χούντα» δίπλα στο όνομα του.
Πάμε για προβολή…
Ο Δημήτρης που έγινε Τζέιμς
Ο Δημήτρης Παρασχάκης –όπως ήταν το όνομά του– γεννήθηκε το 1921 στο χωριό Βατούσα της Λέσβου. Αγαπούσε πολύ το νησί του και μάλιστα είχε γυρίσει και κάποιες ταινίες του εκεί, όπως Η μοίρα του αθώου ή οι Ξεχασμένοι ήρωες.
Στη κατοχή σπούδασε στη Γεωπονική Σχολή της Θεσσαλονίκης και στο Γεωργικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου της Βηρυτού στο Λίβανο. Το 1948 μετανάστευσε στην Αμερική και στα πρώτα χρόνια παραμονής του στις ΗΠΑ σπούδασε στη Σχολή Κινηματογράφου της 20th Century Fox, πήρε την αμερικανική υπηκοότητα και έγινε διευθυντής του τμήματος διαφήμισης της United Artists.
Αφού συνεργάστηκε ως διευθυντής παραγωγής σε ταινίες της 20th Century Fox, στα τέλη της δεκαετίας του ’50 επέστρεψε στην Ελλάδα, για να ασχοληθεί με την κινηματογραφική παραγωγή.
Η προ Χούντας περίοδο
Το πρώτο φιλμ που έκανε ήταν η Εταιρεία θαυμάτων. Και μάλιστα ήταν και από τα πρώτες και ελάχιστες ταινίες που γυρίστηκαν στην Κύπρο.
Γενικώς οι πρώτες παραγωγές του Τζέιμς Πάρις ήταν διαφορετικές από αυτές που γυριζόντουσαν τότε στην χώρα μας.
Όπως τα χαριτωμένα και σουρεαλιστικά 201 καναρίνια ή Ο Διωγμός, Ο Διχασμός και ο Μπουνιουελικός σχεδόν Αδελφός Άννα.
https://www.youtube.com/watch?v=ANmNzmVYkCU
https://www.youtube.com/watch?v=ANmNzmVYkCU
Και επειδή όταν ξεκίνησε ήταν ένας νέος παραγωγός, δεν δίσταζε να στέλνει τις ταινίες του στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Όλα άλλαξαν το 1966 με το φιλμ Ξεχασμένοι ήρωες και τον τρόπο που φέρεται να επιβλήθηκε για να κερδίσει το βραβείο. Μάλιστα 7 μήνες πριν συμβεί στην πραγματικότητα, ο Τζέιμς Πάρις είχε βγάλει τα τανκς στους δρόμους.
Άσχετο αλλά εκείνη την περίοδο εμφανίζεται και σε μια σκηνή στο Πιο λαμπρό αστέρι. Είναι ένας εκ των παραγωγών, αυτός με το βυσσινί σακάκι, που κάνουν πρόταση στην Αλίκη, για τουρνέ στο εξωτερικό.
American dream και Κατοχή
Θυμόσαστε το σκηνικό στη Λούφα και παραλλαγή του Νίκου Περάκη, όπου οι στρατιώτες κουβαλούσαν στην κλειστή, από τους χουντικούς, Βουλή πορτρέτο του Στάλιν;
Αυτό είχε συμβεί. Η χούντα είχε δώσει εντολή να ανοίξει η κλειστή Βουλή, προκειμένου να γυριστούν οι σκηνές του Κρεμλίνου στο φιλμ που ετοίμαζε τότε ο παραγωγός, Τα σύνορα της προδοσίας.
Στην ουσία τα «σύνορα» εγκαινίασαν τη δεύτερη περίοδο του Τζέιμς Πάρις όπου τα εθνικά θέματα κυριαρχούσαν. Και πάντοτε με αντικομμουνιστικη χροιά, για να μην ξεχνιόμαστε σε ποια εποχή βρισκόμαστε. Από την άλλη ο παραγωγός όχι μόνο δεν έκρυβε τις διασυνδέσεις του με το καθεστώς της εποχής, αλλά τις διατυμπάνιζε κιόλας. Έτσι είχε π.χ. πλήθος στρατιωτών για κομπάρσους, αλλά και άρματα και τοποθεσίες.
Όσον αφορά το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης συμπεριφερόταν σαν άρχοντας. Πιστός στα PR πρότυπα της Αμερικής, διοργάνωσε ακόμα και «φασολάδα πάρτι»! Μία ημέρα πριν την προβολή της ταινίας του Ο 13ος παρέθεσε σε δημοσιογράφους, καλλιτέχνες και εκπροσώπους της ΔΕΘ ένα «χωριάτικο γεύμα». Το μενού περιελάμβανε φασολάδα, τουρσί, ελιές και κρεμμύδια. Και έμεινε γνωστό ως… «Φασολάδα πάρτι». Από την άλλη οι κοσμικότητες και οι νεαρές στάρλετ κυριαρχούσαν.
Ο Τζέιμς Πάρις παράλληλα είχε δημιουργήσει μια εταιρεία που έμπαινε «σφήνα» στους μεγάλους και είχε και τους δικούς της σταρ όπως ο Κώστας Πρέκας, ο Χρήστος Πολίτης, η Βέρα Κρούσκα, ο Ισπανός Φερνάντο Σάντσο αλλά και στα 70s η Κάτια Δανδουλάκη.
Τι ακούγεται εκεί πάνω;
Ο Τζέιμς Πάρις, συνεργάστηκε ή μάλλον συνεταιρίστηκε, μια και μοναδική φορά με τον Φιλοποίμην Φίνο της Finos Film για τον Παπαφλέσσα.
Το φιλμ κόστισε τότε το μυθικό ποσό των 12 εκατομμυρίων δραχμών και προβλήθηκε με πολύ επεισοδιακό τρόπο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης .
Στις 22 Σεπτεμβρίου 1971 ήταν η μέρα προβολής του φιλμ, στο 12ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Από νωρίς το πρωί το κοινό είχε κατακλύσει τα ταμεία προκειμένου να αγοράσει ένα εισιτήριο για να δει την πολυαναμενόμενη ταινία με πρωταγωνιστή τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ. Όλοι οι συντελεστές και οι ηθοποιοί είχαν συγκεντρωθεί έξω από την αίθουσα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και μαζί με τον κόσμο περίμεναν για να εισέλθουν.
Όταν έφτασε ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, το κοινό τον αποθέωσε. Όταν όμως ξεκίνησε η προβολή της ταινίας, το κλίμα άλλαξε.
Μια ομάδα θεατών άρχισε τα γιουχαΐσματα και τις κοροϊδίες σε βάρους του Παπαμιχαήλ, του Φίνου και του Τζέιμς Πάρις. Η προβολή δεν διακόπηκε, αλλά ο πρωταγωνιστής έγινε έξαλλος με τη συμπεριφορά του κοινού. «Μίσησα την οργανωμένη οχλαγωγία του Φεστιβάλ. Εκείνων που μετέτρεψαν την αίθουσα σε εξέδρα γηπέδου. Ντροπή τους τέτοια ασέβεια», είχε πει ο Παπαμιχαήλ. Ο ηθοποιός δεν μπορούσε να κρύψει την πικρία του. Μάλιστα δεν δίστασε να ζητήσει και την κατάργηση του θεσμού του Φεστιβάλ Κινηματογράφου. «Δεν σεβάστηκαν τίποτε. Εξεπλάγην. Επρόκειτο για ένα φαιδρό συρφετό αγέλης, φανατικών της εξέδρας. Καφενόβιους. Ήρθαν με σκοπό να μετατρέψουν το Φεστιβάλ σε εμποροπανήγυρη. Για αυτό είναι προτιμότερο να καταργηθεί», υπογράμμιζε ο ηθοποιός.
Ό,τι ανεβαίνει, κατεβαίνει
Παρόλα αυτά ο Παπαφλέσσας υπήρξε μεγάλη εμπορική επιτυχία. Ήταν όμως από τις τελευταίες, αφού ξεκινούσε η μεγάλη πτώση του εγχώριου κινηματογράφου. Αν και ο παραγωγός είχε στραφεί και προς την τηλεόραση, εντούτοις η πτώση του σινεμά τον έφερε σε κατάσταση πειραματισμού. Από κλασικές πατριωτικές αξίες όπως οι Σουλιώτες
μέχρι και ρομάντζα που ήταν τότε της μόδας όπως το Μέχρι την τελευταία στιγμή.
https://www.youtube.com/watch?v=LigvQx2YMT8
Από ιστορικά δράματα όπως ο Ιπποκράτης και η δημοκρατία (που πρόσφατα λόγω Covid -19 ένα απόσπασμα έγινε viral)
μέχρι τους Σατανάδες της νύχτας, ένα κοινωνικό φιλμ με θέμα την υπόθεση Λυμπέρη, του τελευταίου καταδικασμένου σε θάνατο, που κυκλοφόρησε μετά.
Και βέβαια την «εισαγωγή» τολμηρών θεμάτων και σκηνών, όπως στην cult Σεξομανία.
https://www.youtube.com/watch?v=iVPHhdp5jVE
Ο κόσμος είχε γυρίσει την πλάτη στις ελληνικές ταινίες, ενώ τα τελευταία φιλμ του Τζέιμς Πάρις, δεν προβλήθηκαν καν στα αίθουσες αλλά είχαν αγοραστεί από την κρατική τηλεόραση.
Στις 26 Μαΐου 1982, ο Τζέιμς Πάρις αφήνει την τελευταία του πνοή, σε ηλικία μόλις 61 ετών.
Είχε προηγηθεί ένα ξαφνικό καρδιακό επεισόδιο και η καθυστερημένη του εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Η είδηση του θανάτου του πέρασε στα ψιλά των εφημερίδων της εποχής. Μάλιστα κάποια έντυπα άφησαν αιχμές για την απουσία ηθοποιών που έγιναν πρώτα ονόματα επί κυριαρχίας του παραγωγού. Δυστυχώς, συμβαίνει και στις καλύτερες των οικογενειών.