Η 15η Αυγούστου είναι μία από τις πιο σημαντικές ημέρες της ορθοδοξίας και γιορτάζεται δεόντως σε Ελλάδα και Κύπρο. Η 15η Αυγούστου του 1974, όμως, στην Κύπρο, κάθε τι παρά γιορτή ήταν, αφού την προηγούμενη μέρα οι Τούρκοι εισέβαλαν για δεύτερη φόρα στο νησί.
Αν και μετά τα γεγονότα του Ιουλίου, Κύπρος και Τουρκία είχαν συμφωνήσει ανακωχή, αυτή δεν κράτησε πολύ, αφού η επιχείρηση «Αττίλας ΙΙ» δεν άργησε να έρθει.
Την ημέρα εκείνη, αρχικά, άρματα μάχης και μονάδες πεζικού κινήθηκαν ανατολικά της Αμμοχώστου δυτικά προς τον τουρκοκυπριακό θύλακο της Λεύκας και την κωμόπολη Μόρφου. Οι μάχες γύρω από τη Λευκωσία ήταν ολημερίς.
Η κατάληψη της Αμμοχώστου μένει ακόμα και σήμερα ζωντανή και επώδυνη, για όσους τη βίωσαν. Το ίδιο παραμένει και η μάχη της ΕΛΔΥΚ, που κατάφερε να αποτρέψει την κατάληψη του αεροδρομίου Λευκωσίας από τους Τούρκους.
Μέχρι το απόγευμα της 16ης Αυγούστου, οι Τούρκοι είχαν καταλάβει το 37% του κυπριακού εδάφους. Δηλαδή, όλο το τμήμα του σχεδίου Ντενκτάς και την Αμμόχωστο. Μέσα σε λιγότερο από τρεις ημέρες ολοκλήρωσαν την κατάληψη της οροσειράς του Πενταδακτύλου. Κατέλαβαν επίσης την πεδιάδα της Μεσαορίας, τη Μόρφου και την Καρπασία.
Ο τελικός τραγικός απολογισμός ήταν 4.500 με 6.000 νεκροί και τραυματίες, ανάμεσα τους πολλοί άμαχοι. Οι πρόσφυγες έφτασαν τους 200.000 και 1.619 ήταν οι αγνοούμενοι.
Η κατάληψη της Αμμοχώστου
Χαράματα της 14ης Αυγούστου, οι Τούρκοι βομβαρδίζουν ξανά την Αμμόχωστο. Οι κάτοικοι αμέσως εγκαταλείπουν, ακούγοντας τους βομβαρδισμους. Η πόλη καταλήφθηκε χωρίς μάχη. Το πώς έγινε αυτό, ακόμα και σήμερα, παραμένει αναπάντητο.
Μόνο κάποιο εθνοφρουροί είχαν μείνει και αντιστέκονταν για ώρες. Χωρίς πυρομαχικά, χωρίς ενίσχυση και χωρίς καθοδήγηση. Ταμπουρωμένοι σε δύο-τρία σημεία, την κράτησαν με όσα πυρομαχικά είχαν. Ακολούθως εγκατέλειψαν και αυτοί. Στις 16 Αυγούστου του 1974 ο τουρκικός στρατός βρέθηκε στην πόλη της Αμμοχώστου.
Το σχέδιο Ντενκτάς δεν είχε μέσα την κατάληψη της Αμμοχώστου. Η πόλη έγινε με τον καιρό «πόλη φάντασμα».
Κάποιοι, όμως αρνούνταν να φύγουν, αρνούνταν να αποδεχτούν ότι έπρεπε να εγκαταλέιψουν τα σπίτια τους. Μία εξ αυτών η Μιμή Νικολαϊδου, η οποία για 13 μέρες έμεινε μόνη στο σπίτι, προβάλοντας την όποια αντίσταση μπορούσε.
Το μήνυμα του προέδρου της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη
«14 Αυγούστου 1974. Η Τουρκία εισβάλει για δεύτερη φορά στην Κύπρο. 47 χρόνια μετά, οι τουρκικές αξιώσεις δεν λαμβάνουν υπόψιν το Διεθνές Δίκαιο», γράφει στο Twitter ο Νίκος Αναστασιάδης.
Με αφορμή την 47η επέτειο της δεύτερης φάσης της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, ο κος Αναστασιάδης επισημαίνει: «Συνεχίζουμε τον αγώνα μέχρι την τελική δικαίωση».