Τονίζοντας ότι θα είναι «απόλυτα δικαιολογημένη η όποια μονομερής απόκλιση από τη συμφωνία για το Brexit», η Μεγάλη Βρετανία ζήτησε σήμερα να υπάρξει ένα νέο εμπορικό ντιλ που θα περιλαμβάνει τη Βόρεια Ιρλανδία.
Το πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας είναι στο πλαίσιο της συμφωνίας για το Brexit που επετεύχθη το 2020, τέσσερα χρόνια αφότου οι Βρετανοί ψηφοφόροι τάχθηκαν υπέρ της αποχώρησης.
Στόχος του ήταν να επιλυθεί ο μεγαλύτερος γρίφος του διαζυγίου: Το πώς να προστατευθεί η ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και πώς δεν θα υπάρξει ένα «σκληρό» σύνορο μεταξύ της βρετανικής επαρχίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, ώστε να μην αναζωπυρωθεί η βία που εν πολλοίς τερματίστηκε με την ειρηνευτική συμφωνία του 1998.
Το πρωτόκολλο ουσιαστικά προβλέπει ελέγχους σε προϊόντα μεταξύ της βρετανικής νήσου και της Βόρειας Ιρλανδίας, αλλά αυτοί οι έλεγχοι αποδείχθηκαν δύσκολοι για τις επιχειρήσεις και… ανάθεμα για τους «ενωτικούς» που υποστηρίζουν ένθερμα να παραμείνει η επαρχία τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου.
«Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε ως έχει», δήλωσε στο Κοινοβούλιο ο αρμόδιος υπουργός για το Brexit Ντέιβιντ Φροστ.
Ο ίδιος είπε ότι στοιχειοθετείται η επίκληση του Άρθρου 16 του πρωτοκόλλου που επιτρέπει σε κάθε μία από τις δύο πλευρές να προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες για να απαλλαγεί από τους όρους του στην περίπτωση που από τη συμφωνία προκύψει απρόσμενo αρνητικό αποτέλεσμα.
«Είναι σαφές ότι υπάρχουν οι συνθήκες που δικαιολογούν τη χρήση του Άρθρου 16. Ωστόσο καταλήξαμε ότι δεν είναι ακόμα η σωστή στιγμή για να το πράξουμε αυτό. Βλέπουμε μια ευκαιρία να προχωρήσουμε διαφορετικά, να βρούμε μια νέα πορεία για να επιδιώξουμε να συμφωνήσουμε με την ΕΕ μέσω διαπραγματεύσεων, μια νέα ισορροπία στις ρυθμίσεις μας που καλύπτουν τη Βόρεια Ιρλανδία, προς όφελος όλων», πρόσθεσε.
«Νέα ισορροπία»
Αυτή η «νέα ισορροπία» παρουσιάζεται λεπτομερώς σε έγγραφο, κάτι το οποίο σημαίνει ότι η διαχείριση της συμφωνίας δεν καθορίζεται πλέον από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ένα «πλαίσιο κανονικής συνθήκης που συμβάλλει περισσότερο στην έννοια της πραγματικής και ισότιμης εταιρικής σχέσης», σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Φροστ.
«Οι προτάσεις αυτές θα απαιτήσουν σημαντικές αλλαγές στο πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας», δήλωσε.
Παρόλο που οι αξιωματούχοι στα τελωνεία εφαρμόζουν μια σχετικά ήπια προσέγγιση στους ελέγχους των προϊόντων που εισάγονται τη Βόρεια Ιρλανδία από τη Βρετανία βάσει του πρωτοκόλλου, μεγάλες εταιρείες λιανικής πώλησης έχουν πει ότι πασχίζουν να διαχειριστούν την κατάσταση και ίσως χρειαστεί να μεταφέρουν τις εφοδιαστικές τους αλυσίδες από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Έτσι, ο υπουργός του Brexit ζήτησε μια «περίοδο στασιμότητας» που θα διατηρεί τις περιόδους χάριτος που ήδη ισχύουν με «πάγωμα» των υφιστάμενων νομικών ενεργειών.
Η Βρετανία έχει ήδη παρατείνει μονομερώς την περίοδο χάριτος για την εφαρμογή πλήρων ελέγχων, οι οποίοι αναμένονταν να ξεκινήσουν τον Μάρτιο καλύπτοντας τις μεταφορές προϊόντων κρέατος. Στη συνέχεια οι Βρυξέλλες συμφώνησαν σε μια σιωπηρή παράταση έως τα τέλη Σεπτεμβρίου προκειμένου να δοθεί τέλος στη διαμάχη γνωστή ως «πόλεμος του λουκάνικου».