Την πεποίθησή της ότι οι Έλληνες αθλητές θα πετύχουν σημαντικές διακρίσεις στην Ολυμπιάδα του Τόκιο, της οποίας η αυλαία σηκώνεται σε λίγες μέρες, όσο και σε αυτήν του Παρισιού το 2024, εκφράζει μέσω του pontosnews.gr η αντιπεριφερειάρχης Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης και Ολυμπιονίκης Βούλα Πατουλίδου.
Η ίδια μιλάει με περηφάνια για την ποντιακή της καταγωγή και θεωρεί πολύ σημαντικό το γεγονός ότι επετεύχθη η εσωτερική αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, αφού πλέον οι πολίτες της χώρας έμαθαν για τα τραγικά γεγονότα, μέσα από τις εκάστοτε ενέργειες μεγάλων επιχειρηματιών Ποντίων, όπως του Δημήτρη Μελισσανίδη και του Ιβάν Σαββίδη, αλλά και μέσα από τη σειρά «Το κόκκινο ποτάμι».
Σημειώνει ακόμα ότι για την επίτευξη της διεθνούς αναγνώρισης της Γενοκτονίας χρειάζονται συντονισμένες από κοινού ενέργειες και όχι αποσπασματικές διά της… τεθλασμένης οδού, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει οι Έλληνες να ακολουθήσουμε στο θέμα αυτό το παράδειγμα των Αρμενίων.
Η Βούλα Πατουλίδου αναφέρεται και στη σημασία που θα διαδραματίσει το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού στη Θεσσαλονίκη, το οποίο ζητάει να αγκαλιάσουν όλοι οι Έλληνες προσφυγικής καταγωγής και τονίζει ότι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας θα τιμήσει όπως αξίζει τα αθώα θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής, του χρόνου, στη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τα θλιβερά γεγονότα.
Η Ολυμπιονίκης θυμάται τα πρώτα της δύσκολα χρόνια στον αθλητισμό, τον οποίο άρχισε στα 21 της χρόνια, όταν προπονητές την αποκαλούσαν ατάλαντη και της έλεγαν ότι είναι μεγάλη σε ηλικία για να ξεκινήσει. Η αποστομωτική απάντησή της ήταν το χρυσό μετάλλιο στην Ολυμπιάδα της Βαρκελώνης το 1992, μόλις τέσσερα χρόνια μετά από τη στιγμή που ξεκίνησε τις κούρσες με εμπόδια.
Μάλιστα, βουρκωμένη διηγείται στο pontosnews.gr τα συναισθήματά της πριν και μετά τη συγκεκριμένη κούρσα, σημειώνοντας ότι είχε συνείδηση του βαρύ φορτίου που κουβαλούσε, εκπροσωπώντας όλους τους Έλληνες και κυρίως εκείνους ποντιακής καταγωγής.
Δεν διστάζει να πει ότι της προκαλεί θλίψη το γεγονός ότι ρημάζουν τα περίλαμπρα Ολυμπιακά Ακίνητα που χτίστηκαν με το «αίμα» του ελληνικού λαού, ενώ χαρακτηρίζει τη Θεσσαλονίκη ως ένα «συρταρωτό μυθιστόρημα» και τονίζει ότι αποκτά σιγά-σιγά την αναγνωρισιμότητα που της αξίζει.
«Όποιος έχει σθένος, θα νικήσει»
«Ζόρικο για τους αθλητές» χαρακτηρίζει η Βούλα Πατουλίδου το γεγονός ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα γίνουν χωρίς θεατές στις κερκίδες. Σημειώνει, ωστόσο, ότι «όποιος έχει ψυχή και σθένος και μπορεί να δημιουργήσει, έστω και νοερά, κανονικές συνθήκες, θα καταφέρει να νικήσει».
Αναφορικά με τους Έλληνες αθλητές σημειώνει ότι σε όλα τα αθλήματα έχουν δυνατότητες να «τσιμπήσουν» διακρίσεις, φέρνοντας ως παραδείγματα τον Λευτέρη Πετρούνια, τις αθλήτριες στο άλμα επί κοντώ και τους αθλητές στο μήκος και στην ιστιοσανίδα.
«Αυτή η γενιά θα αντέξει και το 2024, στην Ολυμπιάδα του Παρισιού. Παρά τη δεκαετή οικονομική κρίση και τις συνέπειές της στον ελληνικό αθλητισμό, ξεπετάχθηκαν Έλληνες αθλητές, όπως, για παράδειγμα, ο Τεντόγλου στο μήκος. Ποτέ δεν ξέρεις πότε θα ανοίξει ένα παράθυρο και θα ξεπεταχθεί ένα ταλέντο.
»Πιστεύω ότι η αυριανή ημέρα για τους Έλληνες αθλητές θα είναι καλύτερη από τη σημερινή. Το 1992 έσπασε το “φράγμα” ότι δεν μπορούν οι Έλληνες, μια μικρή χώρα, να τα καταφέρουν. Όμως, όπως είπε ο Καζαντζάκης, η ψυχή όταν θέλει, μπορεί. Αυτό που δομήθηκε στα χρόνια στους Ολυμπιακούς Αγώνες, είναι οι αξίες και όσο κι αν νομίζουμε ότι εξαφανίζονται, η αλληλεγγύη και ο συναγωνισμός θα τους σώζουν», λέει η Βούλα Πατουλίδου.
«Το πικραμένο βλέμμα της γιαγιάς μου»
Με τιμή και περηφάνια φέρει το γεγονός ότι είναι Πόντια, όπως τονίζει στο pontosnews.gr η Βούλα Πατουλίδου.
Η ίδια σημειώνει ότι παρακολουθεί με αγωνία τα ζητήματα του ποντιακού ελληνισμού και την προσπάθεια ικανοποίησης των δίκαιων αιτημάτων του, προκειμένου «να δικαιωθεί το πικραμένο βλέμμα της γιαγιάς μου, η οποία δεν ήθελε να μείνει στα τσαμούρια της Καλαμαριάς, όταν ήρθε πρόσφυγας από τον Πόντο, αλλά προτίμησε να πάει στα βουνά. Είχε μεγαλώσει στα βουνά της Αργυρούπολης του Πόντου κι έτσι προτίμησε να εγκατασταθεί στον Τριπόταμο Φλώρινας».
Η Βούλα Πατουλίδου τονίζει ότι υπάρχουν ικανοί άνθρωποι που ηγούνται τις τύχες του ποντιακού ελληνισμού και κάνει αναφορά στο σύζυγό της, ο οποίος πάντοτε της λέει ότι, εάν δεν είχε μέσα της σταγόνες ποντιακού αίματος, δεν ξέρει εάν θα κατάφερνε να ορθώσει ανάστημα και να κερδίσει.
«Είναι πολύ σημαντικό ότι πρωτίστως η Γενοκτονία του ποντιακού λαού αναγνωρίστηκε εσωτερικά, από τον ελληνικό λαό. Ο Ιβάν Σαββίδης, ο Δημήτρης Μελισσανίδης και άλλοι Πόντιοι έδωσαν περισσότερο βήμα, ώστε να αναγνωριστεί από πολύ κόσμο.
»Σε αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο και η σειρά “Το κόκκινο ποτάμι”. Δεν είναι εύκολο να βλέπεις τον πόνο σε συνέχειες και δεν επρόκειτο για μυθοπλασία. Άκουγα στις καφετέριες συμπολίτες μας να αναρωτιούνται εάν έγιναν όλα αυτά, και ενώ ήμουν βέβαιη ότι όλοι τα ήξεραν, κατάλαβα ότι πολλοί δεν γνώριζαν για τα γεγονότα.
»Στην άλλη πλευρά του Αιγαίου υπήρξε μία μεγάλη Ελλάδα. Ένας απίστευτος πολιτισμός και μία τεράστια πρόοδος. Η Έφεσος, η Αγια-Σοφιά, τα άλλα μνημεία δεν είναι των γειτόνων, όσο κι αν προσπαθούν να τα οικειοποιηθούν. Είναι πολύ σημαντικό ότι πλέον υπάρχει η Έδρα Ποντιακών Σπουδών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Πρέπει να γραφούν όλες οι σελίδες της ιστορίας. Δεν είναι δυνατό να υπάρχει μόνο μία γραμμή στα σχολεία για τη Γενοκτονία και τη Μικρασιατική Καταστροφή», τονίζει η Βούλα Πατουλίδου.
Η ίδια υποστηρίζει ακόμα ότι για τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας έχουμε ακόμα μεγάλη διαδρομή και αυτή δεν μπορεί να γίνει με αποσπασματικές ενέργειες.
«Ως Έλληνες έχουμε και ντροπιαστικές σελίδες στην ιστορία μας. Φυλακίσαμε τον Κολοκοτρώνη, σκοτώσαμε τον Καποδίστρια. Αισθάνομαι ότι με τον ίδιο τρόπο πάμε να κυνηγήσουμε τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας. Ο ένας εδώ και ο άλλος εκεί. Ήταν σίγουρα μεγάλο γεγονός ότι ο πρωθυπουργός μίλησε από την Ακρόπολη τη 19η Μαΐου, στα 100 χρόνια από την έναρξη της Γενοκτονίας και ότι τσολιάδες βάζουν τη δική μας, την ποντιακή φορεσιά κάθε χρόνο τη συγκεκριμένη ημέρα».
Να ακολουθήσουμε το παράδειγμα των Αρμενίων
Το παράδειγμα των Αρμενίων υποστηρίζει η Βούλα Πατουλίδου ότι πρέπει να ακολουθήσουμε οι Έλληνες, για να πετύχουμε τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας του ποντιακού λαού.
«Μακάρι να ήμασταν στο δρόμο των Αρμενίων. Το είπα στις 24 Απριλίου, όταν οι Αρμένιοι τιμούν τα θύματα της δικής τους Γενοκτονίας. Κάποιοι μου θύμωσαν… Οι Αρμένιοι γύρισαν μία εκπληκτική ταινία, την Υπόσχεση. Και αυτή βοηθάει να μην χαθεί ο στόχος τους. Δεν θα υπάρχουν πάντοτε γιαγιάδες, για να μαθαίνουν τα γεγονότα στα νέα παιδιά.
»Οι Αρμένιοι εκμεταλλεύτηκαν σωστά όλους τους διάσημους που έχουν. Ακόμα και η Κιμ Καρντάσιαν έκανε αγώνα. Στη δική μας πλευρά η διαδρομή είναι πολύ τεθλασμένη. Χανόμαστε λίγο στη μετάφραση. Ωστόσο, έγιναν πολλά σημαντικά βήματα και υπάρχουν βιβλία και ακράδαντα επιστημονικά στοιχεία, ενώ θα γίνει και το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού στη Θεσσαλονίκη».
Στο σημείο αυτό η Βούλα Πατουλίδου προτρέπει, όσους Έλληνες προσφυγικής καταγωγής έχουν κειμήλια, να μην φοβηθούν να τα εκθέσουν στο μουσείο. «Το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού θα μπορούσε να γίνει μεγαλύτερο από το σχεδιασμό του, ώστε να περιλαμβάνει όλα τα κομμάτια του ελληνισμού της Ανατολής, αυτή που προσωπικά ονομάζω Μεγάλη Ελλάδα. Έτσι θα ενισχυθούν περισσότερο οι διεκδικήσεις μας».
Η «ατάλαντη» που έγινε Ολυμπιονίκης
Στις 29 Μαρτίου του 1965 και όχι στις 24 Απριλίου του ίδιου έτους, όπως λέει η ταυτότητά της, στον Τριπόταμο Φλώρινας, γεννήθηκε η Βούλα Πατουλίδου. Αιτία της αλλαγής της ημερομηνίας γέννησής της ήταν η επιθυμία της μητέρα της, με καταγωγή από τα Γρεβενά, του «στρατηγού» όπως την ονομάζει η Βούλα, να πηγαίνει στην ίδια τάξη με παιδιά που γεννήθηκαν την ίδια χρονιά με εκείνη.
Γεννήθηκε στο σπίτι της και ζύγιζε μόλις 1.800 γραμμάρια, ενώ η καταγωγή του πατέρα της ήταν από την Αργυρούπολη του Πόντου.
Επειδή δεν μιλούσανε ποντιακά στο σπίτι, δε γνωρίζει καλά τη διάλεκτο. Άλλωστε, όταν ήταν 7 ετών, η οικογένεια μετακόμισε στη Γερμανία για ένα καλύτερο μέλλον. Στα Γρεβενά γύρισε στα 11 της χρόνια και το 1978, αμέσως μετά το μεγάλο σεισμό, μετακόμισαν στη Θεσσαλονίκη.
Έναν χρόνο σπούδασε στα ΤΕΦΑΑ της Αθήνας και μετά πήρε μεταγραφή για το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
«Ουσιαστικά τον αθλητισμό τον ξεκίνησα στα 21 μου χρόνια, ηλικία απαγορευτική για στίβο. Προπονητές μου με έλεγαν ατάλαντη. Ο σύζυγός μου πάντοτε με στήριζε και όταν ήθελα να τα παρατήσω, με έπειθε να γυρίσω. Βρέθηκε ο προπονητής Νίκος Ζαχαριάδης και ξεκίνησα μήκος. Μετά με πήρε ο Πλούταρχος Σαρασλανίδης και ξεκίνησα τα εμπόδια. Ήταν δύσκολο για εμένα, γιατί οι αρθρώσεις είχαν ήδη σφίξει. Στα 23 μου μπήκα στα εμπόδια και στα 27 μου έγινα Ολυμπιονίκης», λέει με κρυφό καμάρι η Βούλα Πατουλίδου.
Συνολικά πήρε μέρος σε πέντε Ολυμπιάδες, με πρώτη αυτήν της Σεούλ το 1988 και τελευταία εκείνη της Αθήνας το 2004.
Θλίψη για την κατάντια των Ολυμπιακών Ακινήτων
Ως άνθρωπος του αθλητισμού, που πέρασε ένα πολύ μεγάλο μέρος της ζωής στα γυμναστήρια και στα στάδια, η Βούλα Πατουλίδου δε θα μπορούσε να μην αναφερθεί στον γεγονός ότι εγκαταστάσεις-κόσμημα, τα Ολυμπιακά Ακίνητα, ρημάζουν, παρά το γεγονός ότι κόστισαν ένα τεράστιο ποσό στους Έλληνες φορολογούμενους.
«Με θλίβει το γεγονός ότι ρημάζουν. Κάθε τουβλάκι κόστισε στον ελληνικό λαό. Εμείς όλοι τα πληρώσαμε. Συζητούσα με την κυρία Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη και μου είπε ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Όπως μου εκμυστηρεύθηκε άφησε στο ταμείο 135 εκατομμύρια ευρώ, αλλά το μεγαλύτερο λάθος της ήταν ότι δεν διεκδίκησε την αξιοποίηση των Ολυμπιακών Ακινήτων.
»Πάντως, οι Ολυμπιακοί Αγώνες που διοργανώσαμε ήταν μεγαλειώδεις. Είμαστε η πιο μικρή χώρα που ανέλαβε ποτέ Ολυμπιάδα και είχε απίστευτη οργάνωση και απήχηση. Και μετά πήγαμε στο μηδέν. Αλλά έτσι είμαστε οι Έλληνες. Δυστυχώς, δεν σεβόμαστε και δεν βλέπουμε σαν το σπίτι μας τους κοινόχρηστους χώρους», λέει η Βούλα Πατουλίδου.
Μεγαλειώδεις εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή
Ως παράπονο των Ελλήνων, και όχι ως διάθεση για εκδίκηση, χαρακτηρίζει το γεγονός ότι του χρόνου θα διοργανωθούν εκδηλώσεις μνήμης για τη συμπλήρωση 100 ετών από το αιματοκύλισμα στη Μικρασιατική Καταστροφή.
Όπως λέει, τότε χάθηκε μία γενιά Ελλήνων, η οποία πρέπει να τιμηθεί και σε αυτό θα είναι μπροστάρης η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και η Αντιπεριφέρεια Θεσσαλονίκης.
«Θα τιμήσουμε, όπως της αξίζει, τη «μαύρη» επέτειο, όπως κάναμε ως Περιφέρεια και το 1919, όταν συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την έναρξη της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Τυπώσαμε και μοιράσαμε μαύρα μπλουζάκια με το γράμμα G. Ήθελα στο νυχτερινό μαραθώνιο εκείνης της χρονιάς, με την πιστολιά της εκκίνησης, να φεύγαμε ένα μαύρο “κύμα” μαζί όλοι οι Πόντιοι με τα μπλουζάκια μας. Αλλά τελικά σκορπίσαμε. Κάναμε διάφορα ως Περιφέρεια και δεν θα σταματήσουμε. Η διεκδίκηση θέλει συνεχή προσπάθεια».
Θεσσαλονίκη: Ένα συρταρωτό μυθιστόρημα
Ως «συρταρωτό μυθιστόρημα», αφού μπορεί να διακρίνει κανείς τα χνάρια και τα αποτυπώματα των Ρωμαϊκών, των Βυζαντινών, των Οθωμανικών και βέβαια των Νεοελληνικών χρόνων, χαρακτηρίζει τη Θεσσαλονίκη η Βούλα Πατουλίδου.
Όπως λέει, μάλιστα, η πόλη αρχίζει να αποκτά μια αναγνωρισιμότητα και να παίρνει την εικόνα που θέλουν όλοι οι πολίτες της.
«Έχουμε πλέον σύγχρονο αεροδρόμιο, το λιμάνι μας αναβαθμίζεται και στην αύξηση του πρασίνου κάτι γίνεται με τη συνεργασία των δήμων. Έχουμε 15 μνημεία της UNESCO και έγινε δεκτή η πρόταση του Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολου Τζιτζικώστα, να φωταγωγηθούν με σύγχρονο τρόπο τα σημαντικότερα σημεία των τειχών. Το Επταπύργιο, ο Πύργος Τριγωνίου και η πλευρά που κατεβαίνει προς την Αγίου Δημητρίου», καταλήγει η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης.
Κείμενο: Ρωμανός Κοντογιαννίδης
Βίντεο, φωτογραφίες: Φίλιππος Φασούλας.