Ειλικρινά ξεπερνούν κάθε φαντασία οι πανηγυρισμοί περί «τείχους προστασίας» ή «ασπίδας» του ΝΑΤΟ για τα ελληνικά συμφέροντα, επειδή συμπεριλήφθηκε η παράγραφος 2 στο κοινό ανακοινωθέν σύμφωνα με την οποία τα κράτη-μέλη «δεσμεύονται για τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες», καθώς και «να ενισχύσουν τις διαβουλεύσεις όταν απειλείται η ασφάλεια ή η σταθερότητα ενός Συμμάχου ή όταν διακυβεύονται οι θεμελιώδεις αξίες και αρχές τους».
Είναι φοβερό ότι εξακολουθούμε να χαιρόμαστε σαν ιθαγενείς, που μας κουνούν καθρεφτάκια, μετά την Κύπρο του 1974, τις ελληνοτουρκικές κρίσεις του 1987 και του 1996, τη διαρκή νεοοθωμανική προκλητικότητα των τελευταίων ετών.
Φαίνεται πως όσο ζούμε, ελπίζουμε στη συγκρότηση συμμαχιών, εντός των οποίων εμείς δεν θα διατηρούμε μια σοβαρή και αξιόπιστη στάση, αλλά θα παρασυρόμαστε από τους τακτικούς ελιγμούς του απειλούντα, κατά τα άλλα, «συμμάχου» μας.
Είναι προφανές ότι ο Ερντογάν κερδίζει το χρόνο, που χρειάζεται, για να σταθεροποιήσει το εσωτερικό του και να διαχειριστεί απερίσπαστος την πτώση της δημοφιλίας του, να προβεί στους αναγκαίους στρατηγικούς ελιγμούς όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις με τις ΗΠΑ και δευτερευόντως με τους υπολοίπους Ευρωπαίους εταίρους, καθώς και να εδραιώσει τη θέση του στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή έως τη στιγμή που θα «εφεύρει» και πάλι «ελληνικό μαξιμαλισμό» και «επιθετικότητα».
Είναι, επίσης, προφανές ότι μία ημέρα μετά την προσπάθεια εμβολισμού σκάφους του Λιμενικού από τουρκική ακταιωρό, στις 13 Ιουνίου, αντί να συνταράξουμε τη διεθνή διπλωματία ενημερώνοντας άπαντες για τον κίνδυνο επικίνδυνης κλιμάκωσης από την τουρκική προκλητικότητα, επιλέξαμε να δηλώνουμε «ευχαριστημένοι», επειδή το ΝΑΤΟ είπε κάτι… χωρίς να πει τίποτα.
⇒Χαιρόμαστε επειδή ο Ερντογάν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ απέφυγε να εκστομίσει κορώνες όπως ότι «η Ελλάδα συνεχίζει την ανήθικη και παράνομη πρακτική της να πιέζει πίσω τους αιτούντες άσυλο στο Αιγαίο Πέλαγος, αλλά η Τουρκία διατηρεί τη μετριοπαθή στάση της για να διατηρήσει τη θετική ατζέντα».
⇒Χαιρόμαστε επειδή δε μίλησε για «τουρκική μειονότητα» στη Θράκη, μόλις λίγες εβδομάδες μετά την «ιδιωτική» επίσκεψη Τσαβούσογλου στην περιοχή.
⇒Χαιρόμαστε… αλλά ειλικρινά τι περιμέναμε; Εκτός αν πιστεύει κανείς ότι ο Ερντογάν είναι κάποιος αφελής, που θα απωλέσει κάθε ίχνος διεθνούς νομιμοποίησης, διατυπώνοντας παραδοξολογίες ενώπιον των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, τη στιγμή μάλιστα που υπήρχαν όλες οι προϋποθέσεις ώστε να βρεθεί υπό αφόρητη πίεση.
Ας μη λησμονούμε, λοιπόν, ότι η τουρκική στρατηγική θα παραμείνει αμετάβλητη – αν δεν οξυνθεί έτι περαιτέρω ως απόρροια του συνεχιζόμενου κατευνασμού – και ας μην τρεφόμαστε με αυταπάτες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το ελάχιστο, που οφείλουμε να πράττουμε, είναι να επαναλαμβάνουμε τη διαχρονική αρχή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ότι η μοναδική ανοιχτή διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αφορά την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, δυστυχώς ακόμη και αυτό έχει τεθεί υπό την ευρεία σκέπη των «θαλασσίων ζωνών» συμπεριλαμβάνοντας… τα πάντα έως και την αιγιαλίτιδα ζώνη και μάλιστα, επί αμφιβόλου βάσης, δεδομένων των ευθέων και διακηρυγμένων τουρκικών αμφισβητήσεων επί εθνικού εδάφους.
Σε κάθε περίπτωση, η ευχή «να συζητάμε με την Τουρκία τις διαφωνίες μας (σ.σ. ποιες ακριβώς;) με πολιτισμένο τρόπο» δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Συνιστά μια αβρότητα, η οποία ακούγεται πολύ ωραία και ευχάριστη, αλλά δεν απηχεί τη σταθερή θέση μας, όπως αυτή περιεγράφη ανωτέρω.
Μάρκος Τρούλης