Να μεταλαμπαδεύσει τον ποντιακό ελληνισμό και κυρίως την πλουσιότατη μουσική του παράδοση, στις μελλοντικές γενιές, σε παιδιά ποντιακής και μη καταγωγής, με «όπλο» τη μεγάλη του αγάπη, τον κεμεντζέ, έχει θέσει ως στόχο ζωής ο 36χρονος σήμερα λυράρης και πρώτος πιστοποιημένος καθηγητής ποντιακής λύρας ως απόφοιτος δημόσιου τμήματος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, Αλέξης Στεφανίδης.
Στα εννέα χρόνια που διδάσκει τον κεμεντζέ σε δημόσια μουσικά σχολεία, αλλά και στα 17 χρόνια που διδάσκει λύρα σε παιδιά – μέλη ποντιακών συλλόγων, προσπαθεί, με όλη τη δύναμη της ψυχής του, εκτός από το να διασώσει την παραδοσιακή μουσική του Πόντου, να «λαμπαδιάσει» στους μαθητές του τη σπίθα της αγάπης τους για την αλησμόνητη πατρίδα και τον πολιτισμό της.
Κυρίως, όμως, προσπαθεί να τους μετατρέψει σε αγωνιστές για την επίτευξη των δίκαιων αιτημάτων του ποντιακού λαού, με αποκορύφωμα τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας.
Η αγάπη του Αλέξη Στεφανίδη για τον κεμεντζέ «σπάρθηκε» στην ψυχή του από τα πέντε του χρόνια, από τότε που καθημερινά έβλεπε κυρίως τον παππού του αλλά και τον πατέρα του να αγαλλιάζουν τα βράδια παίζοντας λύρα στα οικογενειακά τραπέζια, στα Γιαννιτσά.
Έγινε έρωτας στα εφτά του χρόνια, όταν αποσβολωμένος κοιτούσε τις δοξαριές και άκουγε τους ήχους ενός ερασιτέχνη λυράρη σε κοινωνική εκδήλωση, ενώ η λύρα μετατράπηκε σε «σύντροφο» της ζωής του από τα δέκα του, όταν απέκτησε, ως πρωτοχρονιάτικο δώρο, την πρώτη απολύτως δική του.
Από τότε και μέχρι σήμερα ο Αλέξης Στεφανίδης συνεργάστηκε με πολλούς Πόντιους τραγουδιστές κι έμπειρους λυράρηδες κι έπαιξε με τον κεμεντζέ του τα ποντιακά κάλαντα στον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια αλλά και στον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χριστόδουλο.
Παράλληλα, επιλέχθηκε από το μεγάλο συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο για συναυλία (με τη συμμετοχή, μεταξύ άλλων, του Αλκίνοου Ιωαννίδη, του Λάκη Χαλκιά, της Λιζέτας Καλημέρη και του Μανώλη Λιδάκη), όπου έγινε σύμπραξη του κεμεντζέ του με την κρητική λύρα του Ζαχαρία Σπυριδάκη. Τέλος, οι ήχοι της λύρας του «πλημμύρισαν» και το κτήριο του Ευρωκοινοβουλίου στις Βρυξέλλες το 2016, σε ημερίδα που διοργάνωσε η Εύξεινος Λέσχη Ευρωπαίων Πολιτών.
Μέσα από τον «δρόμο» της ποντιακής μουσικής και με συνοδοιπόρους του τους μαθητές του, έχει ήδη πραγματοποιήσει σειρά εκδηλώσεων ανά την ελληνική επικράτεια. Οι μαθητές του θέλει να είναι πρωταγωνιστές και στα μεγάλα του όνειρα, τα οποία δρομολογεί με αργά αλλά μεθοδικά βήματα και τα «ξετυλίγει» μέσα από το pontosnews.gr.
Μουσικό αντάμωμα στο όρος Μελά και στο Βέρμιο
Ένα αντάμωμα όλων των μουσικών σχολείων της Ελλάδας, με τους μαθητές των οποίων να «γεμίσουν» με τους ήχους τους, την ίδια μέρα, το ιερότερο προσκύνημα του απανταχού ποντιακού ελληνισμού, το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στο όρος Μελά, αλλά και την ομώνυμη ιερά μονή στο Βέρμιο, είναι το μεγάλο όνειρο του Αλέξη Στεφανίδη.
Όπως λέει στο pontosnews.gr, αυτό σκέφτεται να το πραγματοποιήσει ανήμερα της μαύρης επετείου για τη Γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού και αν δεν είναι εφικτό κάτι τέτοιο να γίνει τη συγκεκριμένη ημέρα στην Τουρκία, εξαιτίας του ιδιαίτερου συμβολισμού της, να διοργανωθεί την εορτή του Δεκαπενταύγουστου.
«Αυτό είναι το μεγάλο όνειρό μου. Ένα μουσικό πολιτιστικό αντάμωμα όλων των μουσικών σχολείων στη μνήμη των χαμένων αλλά όχι λησμονημένων πατρίδων. Η μουσική των παιδιών να ενώσει τους δύο αυτούς ιερούς τόπους. Παράλληλα, να σταλεί το μήνυμα ότι εμείς οι απόγονοι των γενοκτονημένων Ποντίων δεν ξεχνούμε και συνεχίζουμε να διεκδικούμε τα δίκαια αιτήματά μας. Πιστεύω ότι θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα, ώστε ο ποντιακός ελληνισμός να συνεχίζει να αγωνίζεται ενωμένος», λέει ο Αλέξης Στεφανίδης.
Στη συναυλία στον Πόντο ο Αλέξης ονειρεύεται να είναι παρών ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και σε αυτήν στο Βέρμιο ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος ή έστω ο μητροπολίτης Βεροίας, Νάουσης και Καμπανίας Παντελεήμων. «Έχω απόλυτη γνώση ότι είναι πολύ δύσκολο να γίνει κάτι τέτοιο για πολλούς λόγους. Ωστόσο, δε θα σταματήσω να το σχεδιάζω. Άλλωστε, όταν “πεθαίνουν” τα όνειρα ενός καλλιτέχνη, σταματάει μαζί τους και η έμπνευσή του», τονίζει ο Αλέξης Στεφανίδης.
Στη Χίο, στη μονή που σφαγιάστηκαν γυναικόπαιδα
Έχοντας τεράστιο σεβασμό στην επανάσταση του 1821 και στους αγωνιστές της και θέλοντας να τιμήσει τα άοπλα γυναικόπαιδα που σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους κατά τη διάρκεια του Αγώνα, ο Αλέξης Στεφανίδης, πάλι με «όπλο» τη μουσική του, σχεδιάζει να διοργανώσει συναυλία, επίσης με μαθητές των μουσικών σχολείων της χώρας, στην Ιερά Μονή Αγίου Μηνά στο Νεοχώρι της Χίου.
Στο μέρος, όπου το 1822, κατά τη Σφαγή της Χίου, κάηκαν ζωντανά ή σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους περίπου 3.000 γυναικόπαιδα, που είχαν βρει καταφύγιο στον ιερό τόπο, όταν οι Τούρκοι άρχισαν να σκορπούν τον όλεθρο το νησί.
Σήμερα στο παρεκκλήσι των Αγίων Σαράντα της μονής είναι συγκεντρωμένα τα οστά των μαρτύρων.
«Κατά την Επανάσταση του 1821 οι Έλληνες έχυσαν το αίμα τους στα πεδία των μαχών, αλλά τα μεγάλα θύματα ήταν τα άοπλα γυναικόπαιδα, που σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους, χωρίς να έχουν διαπράξει το παραμικρό. Η Σφαγή της Χίου προκάλεσε και μεγάλη ενδυνάμωση του φιλελληνικού κινήματος στην Ευρώπη εκείνη την εποχή. Ονειρεύομαι να γίνει μία τέτοια συναυλία τη φετινή χρονιά, που συμπληρώνονται 200 χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης ή του χρόνου που συμπληρώνονται 200 χρόνια από τη Σφαγή της Χίου. Ονειρεύομαι η συναυλία να γίνει στη μονή από μαθητές των μουσικών σχολείων της χώρας. Όποιος καλλιτέχνης θέλει να συμπράξει, είναι καλοδεχούμενος, αλλά πρωταγωνιστές θέλω να είναι τα παιδιά», υπογραμμίζει ο Αλέξης Στεφανίδης.
Καρδίας Αναστέναγμαν
Εδώ και χρόνια, μαζί με το θείο του, λαϊκό ποιητή της ποντιακής παράδοσης Μίμη Τσελεπίδη από την Αγροσυκιά Πέλλας, ο Αλέξης Στεφανίδης γράφει μουσική και μελοποιεί νέα τραγούδια στην ποντιακή διάλεκτο, χρησιμοποιώντας μόνο τα παραδοσιακά μουσικά όργανα των Ποντίων.
Το υλικό που έχει συγκεντρωθεί, μπορεί να γεμίσει τέσσερα CD. Για το ένα από αυτά, το οποίο θα τιτλοφορείται Καρδίας Αναστέναγμαν, είναι έτοιμα τα τραγούδια και η ηχογράφηση και απομένει μόνο η έκδοσή του.
«Δυστυχώς, για την έκδοση απαιτούνται χρήματα και αυτή είναι η αιτία που καθυστερήσαμε σχεδόν δέκα χρόνια. Δε θέλω να βρω χορηγούς για την έκδοση των CD. Πιστεύω ότι πρέπει οι ομοσπονδίες των Ποντίων να βοηθήσουν, ώστε να συνεχίσει να καταγράφεται η παράδοση. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε πρώιμες συζητήσεις με το ΚΕΘΕΑ, που έχει μια εκπληκτική μονάδα παραγωγής. Όλα τα τραγούδια είναι καινούργια», λέει ο Αλέξης Στεφανίδης.
Παράλληλα, αυτήν την περίοδο ο Αλέξης συμμετέχει στην έκδοση των Λυρικών του αξεπέραστου Μίκη Θεοδωράκη, υπό την ενορχήστρωση και την επιμέλεια του εκλιπόντος Jacques Verheijen και του φίλου και μόνιμου συνεργάτη του Γιάννη Σαούλη. Επίσης, θα συμμετάσχει στο έργο του Γιάννη Σαούλη Έξοδος που είναι εμπνευσμένο από τη Μικρασιατική Καταστροφή και αφιερωμένο σε αυτήν.
Το έργο έχει ως βάση αναφοράς τους πέντε τόμους του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών.
Επίσης, εργάζεται καθημερινά για την εξέλιξη του μουσικού ντουέτου που έχει δημιουργήσει με τη σύζυγό του, Ξένια Τσέλιγκα, η οποία παίζει ακορντεόν και μπαγιάν.
Μετά από οκτώ χρόνια καθηγητής ποντιακής λύρας στο Μουσικό Σχολείο Γιαννιτσών, αυτήν την περίοδο ο Αλέξης Στεφανίδης διδάσκει λύρα στο Μουσικό Σχολείο Καρδίτσας, στο οποίο επίσης διδάσκει και η σύζυγός του. Ο κορονοϊός και ο ερχομός στη ζωή του παιδιού του τον δυσκόλεψαν στα μαθήματα λύρας που παραδίδει στην Αδελφότητα Κρωμναίων Καλαμαριάς, στην Εύξεινο Λέσχη Τρικάλων και στο Σύλλογο Ποντίων Γιαννιτσών. Ωστόσο, όπως λέει στο pontosnews.gr, μέχρι την τελευταία του αναπνοή, δε θα σταματήσει να «καταπίνει» χιλιόμετρα με το αυτοκίνητό του, για να συνεχίσει να διδάσκει σε παιδιά ποντιακών συλλόγων τον αγαπημένο του κεμεντζέ.
Οι πρόσφατες συναυλίες
Με αφορμή τη θλιβερή επέτειο της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης, η Αντιδημαρχία Κοινωνικής Πολιτικής Θεσσαλονίκης διοργάνωσε συναυλία με τίτλο Η Πόλις εάλω. Σε αυτήν συμμετείχε ο Αλέξης Στεφανίδης με συναδέλφους του από το Μουσικό Σχολείο Καρδίτσας και μαθητές του από την Καλαμαριά, τα Γιαννιτσά και τα Τρίκαλα.
Παρουσιάστηκαν παραδοσιακά τραγούδια από την Πόλη, τον Πόντο και άλλες περιοχές της Μικράς Ασίας, με λύρα, νταούλι, κανονάκι, λαούτο, βιολί, κλαρινέτο και άλλα μουσικά όργανα.
Τέλος, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την έναρξη της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου ο Αλέξης Στεφανίδης πραγματοποίησε με τους μαθητές του δύο συναυλίες. Η πρώτη έγινε στις 10 Μαΐου 2019, στην Καρδίτσα. Συμμετείχαν οι μαθητές του τοπικού μουσικού σχολείου αλλά και αυτού των Γιαννιτσών και είχε τίτλο Της ξενιτιάς και του ξεριζωμού.
Η δεύτερη συναυλία πραγματοποιήθηκε στις 15 Μαΐου 2019, στα Γιαννιτσά, με τη συμμετοχή μαθητών του τοπικού μουσικού σχολείου και αυτού της Κατερίνης. Είχε τίτλο Ανθεί και φέρει κι άλλο.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης