Παρά τον περιορισμένο αριθμό Ποντίων λόγω των υγειονομικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, η συγκίνηση ξεχείλιζε, –τόσο μεταξύ των προσκεκλημένων όσο και ανάμεσα στα περίπου 250 άτομα που στέκονταν περιφερειακά– στην εκδήλωση της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη, στην πλατεία Αγίας Σοφίας, με αφορμή την Ημέρα Μνήμης για τα 353.000 αθώα θύματα της Γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού.
Το μήνυμα που ακουγόταν παντού, από επίσημα και ανεπίσημα χείλη, ήταν ότι ο αγώνας για τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας θα συνεχιστεί, μέχρι να γίνει πραγματικότητα και να αναπαυθούν οι ψυχές των αθώων θυμάτων.
Από νωρίς τα λάβαρα της ΠΟΕ είχαν στηθεί γύρω από το μνημείο που απεικονίζει την Πόντια μάνα, το οποίο «στόλιζαν» παληκαριά και νεαρές κοπέλες, με ύφος σοβαρό και ενδεδυμένοι με ποντιακές φορεσιές.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την επιμνημόσυνη δέηση, για να πάρει το λόγο αμέσως μετά ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ποντιακών Σωματείων Νομού Θεσσαλονίκης Παύλος Γαλεγαλίδης, ο οποίος χαρακτήρισε τη 19η Μαΐου ως αποφράδα ημέρα και αρχή του τέλος για τον ελληνισμό στον ποντιακό χώρο.
https://vimeo.com/552583290
«102 χρόνια ο θύτης παραμένει ατιμώρητος και οι ψυχές των γενοκτονημένων πάλλονται, ζητώντας νομική και ηθική αναγνώριση. Δεν τους πρέπει το μοιρολόι και τα σκυμμένα κεφάλια. Είναι πανανθρώπινο το αίτημα της διεθνούς αναγνώρισης της Γενοκτονίας και πανανθρώπινος ο αγώνας μας, ο οποίος θα συνεχιστεί μέχρι την τελική δικαίωση. Είναι αγώνας για την ιστορική μνήμη, για την ηθική δικαίωση, για τη ζωή. Ποτέ πια άλλη Γενοκτονία», σημείωσε ο Παύλος Γαλεγαλίδης.
Να τηρήσει την υπόσχεσή του και να φέρει το θέμα της διεθνούς αναγνώρισης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου στα διεθνή φόρα, ώστε να βρουν δικαίωση οι 353.000 αθώες ψυχές, κάλεσε τον πρωθυπουργό η ταμίας της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ποντίων Ελλήνων, Γεωργία Κυριακίδου, ενώ ο επίτιμος πρόεδρος της ΠΟΕ Γιώργος Παρχαρίδης, σημείωσε ότι από τη μία πλευρά πρέπει η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση πρέπει να κάνει τα πάντα, ώστε να προωθείται το θέμα της διεθνούς αναγνώρισης της Γενοκτονίας και από την άλλη πρέπει να ισχυροποιηθεί το «ασθενέστατο σήμερα» ελληνικό λόμπι του εξωτερικού.
«Τα λέμε αυτά, γιατί αγωνιούμε, για να μη γίνουν κι άλλες Γενοκτονίες», τόνισε ο Γιώργος Παρχαρίδης.
«Οι σκέψεις όλων στην αποφράδα ημέρα»
Στην αποφράδα ημέρα, τη 19η Μαΐου 1919, καθώς και στις μαζικές δολοφονίες αμάχων, τα βασανιστήρια είναι στραμμένες οι σκέψεις όλων σήμερα, σύμφωνα με τον υφυπουργό Εσωτερικών και υπεύθυνο για θέματα Μακεδονίας και Θράκης Σταύρο Καλαφάτη, ο οποίος εκπροσωπούσε στην εκδήλωση την κυβέρνηση.
«Οι σκέψεις όμως είναι στραμμένες κυρίως στις 353.000 στις ψυχές των αμάχων, των τραντέλλενων, που χάθηκαν, αλλά δεν γονάτισαν. Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου είναι κομμάτι της ιστορίας μας, αλλά βαραίνει τους γείτονές μας. Πρέπει να καταλάβουν όλοι ότι οι προσκλήσεις σε βάρος της Ελλάδας είναι προκλήσεις σε βάρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι Έλληνες δεν προκαλούμε κανένας, αλλά και δεν υποκύπτουμε», υπογράμμισε ο Σταύρος Καλαφάτης.
Για ηχηρό μήνυμα τιμής υπέρ των 353.000 θυμάτων των θηριωδιών της Τουρκίας, αλλά και ευθύνης για τη συνέχιση του αγώνα ενωμένοι, με στόχο την καθολική αναγνώριση της Γενοκτονίας, έκανε λόγο ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας. Όπως είπε ακόμα, η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τις ΗΠΑ ανοίγει το δρόμο για την αναγνώριση και της Γενοκτονίας των Ποντίων. «Είναι ώρα η Τουρκία να αντιληφθεί ότι πρέπει να ζητήσει μία συγνώμη, διότι, όσο δεν το κάνει, τόσο περισσότερο θα απομονώνεται», ανέφερε ο Απόστολος Τζιτζικώστας.
Στην Τουρκία που παρουσιάζεται ως θύμα αναφέρθηκε από την πλευρά της η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου, η οποία τόνισε ακόμα ότι «ενωμένοι μπορούμε να πετύχουμε το ανατόρθωτο για την άλλη πλευρά, τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας».
Για ενότητα στον αγώνα για τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας έκανε λόγο και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας, ο οποίος επανέλαβε την πρωτοβουλία του Δήμου Θεσσαλονίκης να στείλει επιστολές στις 40 αδελφοποιημένες με αυτόν πόλεις ανά τον κόσμο, προκειμένου να αναγνωρίσουν τις θηριωδίες των Τούρκων σε βάρος των Ποντίων. «Δε θα ξεχάσουμε ούτε μία μέρα τα θύματα και τις πατρίδες που άφησαν πίσω τους», σημείωσε ο Κωνσταντίνος Ζέρβας.
Τέλος, για την Τουρκία που αλλοιώνει και παραποιεί την ιστορία και για τα θύματα της Γενοκτονίας που δε θα ξεχαστούν ποτέ έκανε λόγο ο πρόεδρος της Αρμενικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Αρτούρ Αμπραχαμιάν, ενώ ο ταμίας του Κοινοτικού Συμβουλίου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Πιγχάζ Παρέντε, εξέφρασε την ευχή να μη γίνει ποτέ ξανά Γενοκτονία.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Νεολαίας της ΠΟΕ, Κωνσταντίνος Χατζημιχαηλίδης, ανέφερε ότι «στόχος είναι να αφυπνίσουμε τους ανθρώπους, ώστε να εκλείψει κάθε θηριωδία στον πλανήτη».
Παρόντες στην εκδήλωση ήταν ακόμα οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας Σάββας Αναστασιάδης, Κώστας Γκιουλέκας, Δημήτρης Κούβελας, Άννα Ευθυμίου και Στράτος Σιμόπουλος, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Αμανατίδης και Κατερίνα Νοτοπούλου, ο πρώην περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Παναγιώτης Ψωμιάδης και οι δήμαρχοι Νεάπολης-Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης, Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Λάζαρος Κυρίζογλου και Παύλου Μελά Δημήτρης Δεμουρτζίδης.
Ρίγη συγκίνησης από τα παιδιά
Ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων, για να ξεκινήσει αμέσως μετά τα μουσικό κομμάτι της εκδήλωσης, στο οποίο ήταν πρωταγωνιστές και παιδιά, τα οποία σκόρπισαν ρίγη συγκίνησης και δημιούργησαν αισθήματα θαυμασμού και περηφάνιας στους παρευρισκόμενους.
https://vimeo.com/552562363
Ειδικότερα, την ώρα που ο ηθοποιός Νικόλαος Τυριτίδης απήγγειλε τμήματα από το βιβλίο της Αγγελικής Παμπουκίδου Νεράιδες του Πόντου, ο λυράρης και τραγουδιστής Θόδωρος Κοτίδης ερμήνευσε τη «Μαυροθάλασσα», υπό τους ήχους των νταουλιών του Κώστα Ζώη και των παιδιών της μουσικής σχολής του –μέλη των Συλλόγων «Ακρίτες» Σταυρούπολης, «Παναγίας Σουμελά» Θέρμης και Ένωσης Ποντίων Καλαμαριάς. Αμέσως μετά τα παιδιά της μουσικής σχολής του Θόδωρου Κοτίδη –μέλη της Ένωσης Ποντίων Ωραιοκάστρου και Φίλων απέδωσαν συγκινητικά το «Πάρθεν η Ρωμανία». Η καλλιτεχνική επιμέλεια του μουσικού τμήματος της εκδήλωσης ήταν του Θόδωρου Κοτίδη.
Η εκδήλωση έκλεισε με την ανάγνωση του ψηφίσματος της ΠΟΕ, το οποίο είναι το εξής:
«ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ
Από την Ελληνική Βουλή:
Να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Ασσυρίων από τους Τούρκους, συμπληρώνοντας την Τριάδα των Γενοκτονιών που έγιναν στον ίδιο χώρο και χρόνο, από τον ίδιο θύτη και για τους ίδιους ιστορικούς λόγους,
Να επαναφέρει το κεφάλαιο που αναφέρεται στη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού στην εξεταστέα ύλη της ιστορίας της Γ’ Λυκείου, προχωρώντας ταυτόχρονα στην ενίσχυση της διδασκαλίας της ιστορίας και του πολιτισμού του ποντιακού ελληνισμού σε όλες τις βαθμίδες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, να θέσει στην ατζέντα του Υπουργείου Εξωτερικών την Διεθνή Αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων από τους Τούρκους, Να θέσει το ζήτημα της αναγνώρισης της Γενοκτονίας στις διμερείς σχέσεις με το τουρκικό κράτος.
Κείμενο: Ρωμανός Κοντογιαννίδης
Φωτογραφίες, βίντεο: Φίλιππος Φασούλας.